مسیراقتصاد/ پلیمر سوپرجاذب به ماده‌ای گفته می‌شود که می تواند تا ۳۰۰ برابر وزن خود در برابر نفوذ مایعات مقاومت کرده و تا ۳۰ برابر وزن خود مایعات را جذب کند. عمده این پلیمرها با استفاده از پلی اکریلیک اسید و پلی آکریلات سدیم تولید می‌شود و به صورت الیاف یا پودر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۹۵ درصد از سوپرجاذب‌ها صرف تولید پوشک و محصولات بهداشت فردی می‌شود
این پلیمرها در صنایع گوناگونی همچون تولید پوشک‌های بچه و بزرگسالان، لوازم بهداشت فردی و پدهای پانسمان کاربرد دارد. مطابق نمودار زیر، بیش از ۷۰ درصد سوپرجاذب‌ها صرف تولید پوشک بچه و در حدود ۲۴ درصد صرف تولید پوشک بزرگسال و محصولات بهداشت فردی می‌شود. علاوه‌براین، پلیمر سوپرجاذب در صنایع کشاورزی، بتن‌ریزی، تغلیظ پروتئین‌های دارویی، رطوبت‌زدایی در معادن، برف مصنوعی و ژل آتش‌نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تولید مواد سوپرجاذب تا سال ۲۰۳۰ به ۷ میلیون تن خواهد رسید
در حال حاضر بیش از نیمی از سوپرجاذب‌های جهان در چین و آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد. آمریکا به عنوان بزرگترین تولید کننده پوشک، متقاضی بیش از ۲۵ درصد از سوپرجاذب‌های جهان است. کشور چین هم به دلیل وجود بیش از ۱۰ درصد جمعیت نوزادان جهان، افزایش تعداد سالمندان، توسعه صنایع بسته بندی و مراقبت‌های بهداشتی و ارتقای فعالیت‌های کشاورزی و تصفیه آب بیش از ۳۰ درصد از سوپرجاذب‌های جهان را استفاده می‌کند. علاوه براین در کشورهای در حال توسعه همچون هند، مکزیک، آرژانتین و برزیل، با توجه به افزایش سن جمعیت و افزایش آگاهی‌های بهداشتی، روند تقاضای محصولات نهایی همچون پوشک‌ها افزایشی خواهد بود و با وجود افزایش تولید، عمده این تقاضا از چین و آمریکا تأمین می‌شود.
با وجود این، بازار جهانی سوپرجاذب‌ها بسیار متمرکز و انحصاری است و بیش از ۷۵ درصد از سوپرجاذب‌های جهان توسط شرکت‌های نیپون شوکوبای[۱]، بی‌ای‌اس‌اف[۲]، اِوونیک[۳]، سانیو[۴] و سومیتومو [۵] تولید می‌شود. این ۵ شرکت به جهت پاسخگویی به تقاضای روبه رشد سوپرجاذب‌ها در صنایع گوناگون، در حال برنامه‌ریزی برای توسعه واحد‌ها و ایجاد ظرفیت‌های جدید تولید هستند.
با توجه به انحصاری بودن تولید سوپرجاذب‌ها و افزایش تقاضای محصولات بهداشت فردی، میزان تولید و ارزش بازار این محصول به شکل قابل توجهی رشد خواهد کرد و مطابق نمودار زیر، ارزش بازار سوپرجاذب‌ها از ۹.۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ به ۲۰ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۰ خواهد رسید.
واردات ۱۳۱ میلیون دلاری به دلیل عدم تولید مواد سوپرجاذب در کشور
میزان تقاضای انواع پوشک و کالاهای بهداشت فردی در کشور روندی افزایشی دارد که موجب افزایش تقاضای سوپرجاذب‌ها خواهد شد. اما با وجود تقاضای ۲۰۰ هزار تنی در سال، سوپرجاذب‌ها در کشور تولید نمی‌شوند و مطابق نمودار زیر، سالانه تنها کمتر از ۵۰ هزار تن از طریق واردات تأمین می‌شود.
در کشور ۱۵ واحد با ظرفیت اسمی بیش از ۵۰۰ هزار تن در سال برای تولید انواع پوشک و کالاهای بهداشت فردی مجوز دارند و می‌توانند ۸۰ درصد نیاز کشور را تأمین کنند. در حالی که به دلیل کمبود سوپرجاذب‌ها، میزان تولید این محصولات کمتر از ۱۲۵ هزارتن است و عمده نیاز کشور به پوشک و کالاهای بهداشتی از طریق واردات تأمین می‌شود.
اتکا به واردات سوپرجاذب، علاوه بر خروج ارز، مشکلاتی به همراه داشته است. انحصاری بودن تولید جهانی، وجود شرایط تحریم و افزایش قیمت‌های جهانی سوپرجاذب‌ها، تولید پوشک و محصولات بهداشت فردی را دچار مشکل کرده و بارها دیده شده است که محصولات مصرفی خانوار در کشور کمیاب شود.
بنابراین ضرورت ایجاد واحدهای تولید سوپرجاذب در کشور به جهت رفع نیاز داخلی، مقاوم‌سازی اقتصاد و ایجاد ارزش افزوده، دوچندان شده است. با این وجود، مطابق طرح‌های پیشران صنعت پتروشیمی کشور، دو طرح ۱۷۰ هزارتنی طرح پتروشیمی امیرآباد و پتروفرهنگ در برنامه هشتم توسعه تعریف شده است که حداقل تا سال ۱۴۱۱ به بهره برداری نخواهد رسید و لذا نیاز کشور همچنان از طریق واردات تأمین خواهد شد.
منابع:
پی‌نوشت:
[۱] NIPPON SHOKUBAI CO. LTD
[۲] BASF SE
[۳] Evonik Industries AG
[۴] Sanyo Chemical Industries Ltd
[۵] SUMITOMO SEIKA CHEMICALS CO. LTD
انتهای پیام/ انرژی
با سلام : بنظر می رسد دولت مانند پدری هست که فرزندش در حال رانندگی است ... از ترس اینکه خودرو پدر به دیوار نخورد اجازه رانندگی به فرزند نمی دهد
دقیقا اتفاقی که در مملکت رخ داده و دولت به هر دلیلی در تولید و نوآوری مملکت دخالت می کند
شاید بدلیل سود بسیار بالایی است که دولت از این دخالتها به جیب می زند
البته که اگر دولت از این شیوه اداره اختصاد دست بردارد و اجازه بده تا شرکت ها و تولید کنندگان مسیر خود را تعیین نمایند قطعا بهره وری به حداکثر خواهد رسید
بنا به تمثیلتون باید بگم این عدم دخالت زیر ساخت های می خواد که اگر آن شا الله به وجود بیاد کم کم دولت هم در جایگاه خودش قرار خواهد گرفت