۰۶ اردیبهشت ۱۴۰۳

رهبر معظّم انقلاب: علاج برون رفت از مشکلات کشور «اقتصاد مقاومتی» است.

شناسه: ۱۳۵۱۷۶ ۰۷ تیر ۱۴۰۱ - ۰۸:۰۰ دسته: انرژی، انرژی هسته‌ای کارشناس: محمد حسین احمدی
۰

شروع فعالیت‌های هسته‌ای چین در اواسط دهه ۱۹۵۰ میلادی، به طور کامل به شوروی وابسته بود. اما این کشور با سرمایه‌گذاری در فناوری هسته‌ای، بعد از چهار دهه تلاش، در سال ۱۹۹۱ اولین راکتور هسته‌ای بومی خود را وارد شبکه برق کرد و به هفتمین کشوری تبدیل شد که به فناوری طراحی و ساخت نیروگاه هسته‌ای دست می‌یابد.

به گزارش مسیر اقتصاد در سال ۱۹۵۱، چین قراردادی محرمانه با مسکو امضا کرد که از طریق آن، چین سنگ معدن اورانیوم را در ازای کمک اتحاد جماهیر شوروی در فناوری هسته‌ای تامین می‌کرد. چین در اواخر دهه ۱۹۵۰ با کمک شوروی شروع به توسعه سلاح‌های هسته‌ای کرد.  بین سال‌های ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۸، ساخت نیروگاه هسته‌ای چین به شدت به همکاری با اتحاد جماهیر شوروی متکی بود. اولین اقداماتی که در این زمینه صورت گرفت، تأسیس شرکت فلزات غیر آهنی و فلزات کمیاب چین و اتحاد جماهیر شوروی و اولین مرکز تحقیقات اتمی، مؤسسه انرژی اتمی آکادمی علوم چین در پکن بود.

در فوریه سال ۱۹۵۵، یک کارخانه جداسازی شیمیایی برای تولید تسلیحات U-235 و پلوتونیوم با کمک شوروی در سین کیانگ ایجاد شد و در آوریل همان سال موسسه انرژی اتمی چانگچون تأسیس شد. چند ماه بعد، در ۲۹ آوریل ۱۹۵۵، معاهده همکاری اتمی چین و شوروی امضا شد. شرکت ملی هسته‌ای چین (CNNC) نیز در سال ۱۹۵۵ تأسیس شد.

چین علاوه بر همکاری با اتحاد جماهیر شوروی، با اعزام دانشجویان به اتحاد جماهیر شوروی، شروع به یادگیری فناوری هسته‌ای کرده است. در دسامبر ۱۹۵۸، توسعه انرژی هسته‌ای به پروژه‌ای دارای اولویت در پیش‌نویس برنامه دوازده ساله توسعه علم و فناوری این کشور تبدیل شد.

قطع روابط چین و شوروی و خروج مستشاران

در ژوئن ۱۹۵۹، اتحاد جماهیر شوروی در پی سرد شدن روابط آن با چین رسماً به هرگونه کمک هسته‌ای به این کشور پایان داد و تکنسین‌های خود را خارج کرد. به‌منظور تقویت سریع صنعت انرژی اتمی، کمیته مرکزی تصمیم گرفت که چین باید منابع بیشتری را منحصراً به فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای اختصاص دهد. در نتیجه، مؤسسه انرژی اتمی، مؤسسه‌های شعبه‌ای از سازمان‌های تحقیقاتی را در هر استان، شهر بزرگ و منطقه خودمختار ایجاد کرد.

تا پایان سال ۱۹۶۳، چین بیش از ۴۰ کارخانه جداسازی شیمیایی برای استخراج اورانیوم و توریم ساخت. در بین سال‌های ۱۹۶۱ و ۱۹۶۲، چین دستاوردهای قابل توجهی در توسعه هسته‌ای به دست آورد. از سال ۱۹۵۹ تا ۱۹۶۳، یک نیروگاه دیفیوژن گاز با استفاده از یک راکتور بزرگ ۳۰۰ مگاواتی در لانژو در دست ساخت بود. تخمین زده می‌شود که چینی‌ها بیش از ۱.۵ میلیارد دلار در ساخت این نیروگاه سرمایه‌گذاری کرده اند.

اولین آزمایش بمب اتمی در لوپ نور

چین در دهه ۱۹۶۰ پیشرفت قابل توجهی در توسعه سلاح‌های هسته‌ای داشت. اولین آزمایش اتمی چین در لوپ نور در ۱۶ اکتبر ۱۹۶۴ انجام شد. این آزمایش یک برج شامل یک دستگاه شکافت با قدرت ۲۵ کیلوتن بود. اورانیوم ۲۳۵ به عنوان سوخت هسته‌ای مورد استفاده قرار گرفت. در کمتر از ۳۲ ماه، چین اولین بمب هیدروژنی خود را در ۱۴ ژوئن ۱۹۶۷ آزمایش کرد.

مرحله شروع توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای چین از ۱۹۷۰ تا ۱۹۹۳

در اوایل دهه ۱۹۷۰ ، این کشور مطالعه تجربی خود را بر روی نیروگاه هسته‌ای آغاز کرد. چندی بعد، اولین نیروگاه هسته‌ای تماماً چینی گینشان طراحی و ساخته شد. (البته با مخزن تحت فشار عرضه شده توسط میتسوبیشی ژاپن).

طراحی ۳۰۰ مگاوات PWR توسط موسسه تحقیقات و طراحی مهندسی هسته‌ای شانگهای (SNERDI) انجام شد. کار ساخت‌و‌ساز از مارس ۱۹۸۵ شروع شد و بیش از ۶ سال طول کشید و اولین اتصال به شبکه در دسامبر ۱۹۹۱ انجام شد. عملیات موفقیت‌آمیز طراحی و ساخت نیروگاه هسته‌ای گینشان، چین را به هفتمین کشور جهان پس از ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، اتحاد جماهیر شوروی سابق، کانادا و سوئد تبدیل‌کرد که به طور کامل به فناوری طراحی و ساخت نیروگاه هسته‌ای دست‌یافته است.

علاوه بر این، چین دو واحد ۹۸۰ مگاواتی از فرانسه برای ساخت نیروگاه هسته‌ای دایا بی در سال ۱۹۸۲ وارد کرد که برای بهره‌برداری تجاری در سال ۱۹۹۴ تکمیل شد. در این مرحله، دو نیروگاه هسته‌ای شامل سه واحد ساخته شد که پیشرفت بزرگی در تاریخ هسته‌ای چین ایجاد کرد.

فقدان دستورالعمل روشن توسعه، برنامه‌ریزی و سطح فنی

در این مرحله، توسعه انرژی هسته‌ای عمدتاً سه مشکل داشت. اول، فقدان دستورالعمل روشن برای توسعه؛ هدف اولیه توسعه نیروگاه‌های هسته‌ای در چین در ابتدا به عنوان یکی از سه رکن تأمین برق به همراه نیروگاه حرارتی و برق‌آبی تعریف شده‌بود. سپس به عنوان مکمل برای نیروگاه‌های حرارتی و برق‌آبی درنظر گرفته‌شد. اما در دهه ۱۹۹۰، هدف تسلط بر فناوری هسته‌ای مهم‌تر از تولید نیرو تبیین شد.

دوم عدم برنامه‌ریزی بلندمدت و علمی توسعه؛ از سال ۱۹۵۹، وزارت صنعت هسته‌ای در آن زمان متخصصانی را برای تدوین برنامه‌ریزی توسعه انرژی هسته‌ای سازماندهی کرد، اما به دلایل مختلف همه آن‌ها بی‌نتیجه به‌پایان رسید. سپس کمیسیون برنامه‌ریزی دولتی (NDRC فعلی) نیز از سال ۱۹۸۳ محققانی را برای تدوین برنامه‌‌ریزی توسعه سازماندهی کرد اما عمدتاً به دلیل مسائل مالی این پروژه نیز شکست خورد.

سوم سطح فنی غیر پیشرفته؛ برای مثال نیروگاه ۳۰۰ مگاواتی گینشان در مقایسه با راکتور ۹۸۰ مگاواتی دایا بی، صرفه اقتصادی کمی داشت و سطح فناوری آن پایین‌تر بود که تا حدی به دلیل حمایت مالی ضعیف دولت بود.

منابع:

اتمیک آرشیو

مقاله: Review of nuclear power development in China: Environment analysis, historical stages, development status, problems and countermeasures.

انتهای پیام/ انرژی



جهت احترام به مخاطبان فرهیخته، نظرات بدون بازبینی منتشر می شود. لطفا نظرات خود را جهت تعميق و گسترش بحث ارائه نمایید. نظرات حاوی توهين، افترا و تهمت به ديگران پاک می شود.