به گزارش مسیر اقتصاد نشست «مبادلات مالی تحریم ناپذیر با کشورهای منطقه؛ الزامات و سازوکارها»، روز یک شنبه ۲۱ دی ماه، با حضور جمعی از اساتید و صاحبنظران و فعالان این حوزه در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار شد. این نشست، سومین پیش نشست تخصصی از هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۲۹ بهمن سال جاری با موضوع «تجارت منطقه‌ای؛ اولویت راهبردی» برگزار خواهد شد. در این نشست ماهیت، الزامات و راهبردهای استفاده از مبادلات مالی تحریم ناپذیر مورد بررسی قرار گرفت.
رفع امکان شناسایی مبادلات؛ کلید اصلی تحریم ناپذیری
علی فکری رئیس اداره سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی وزارت امور خارجه در این نشست گفت: کشور تحریم کننده محاسبه هزینه فایده کشورهای طرف مقابل را تغییر می‌دهد تا جایی که طرف‌های مقابل از مبادله منصرف شوند و یا اینکه با هزینه‌های جدید تحمیل شده مجددا محاسبه نمایند. کشور تحریم کننده سازوکار مالی کشورهای همسایهِ کشور هدف را تحت کنترل در می‌آورد.
وی تصریح کرد: در درجه اول، شناسایی مبادلات تجاری است که هدف عمده تحریم کنندگان است. بعد از عبور از مرحله شناسایی، تعریف مشوق و یا تنبیه است. هرچقدر معاملات، بزرگتر و دولتی بوده است، تاثیر پذیری از تحریم بیشتر بوده است و هرچه این مبادلات متولی آن بخش خصوصی بوده است معاملات کمتر تحت تاثیر تحریم بوده است. بنابراین می‌توان گفت کلید اصلی تحریم ناپذیر نمودن مبادلات بانکی و مالی با کشورهای همسایه و منطقه، این است که امکان شناسایی آن‌ها از سوی آمریکا و متحدینش را کاهش دهیم.
ایران ناگزیر به مواجهه دائمی با تحریم‌هاست
فکری با بیان اینکه مهم‌ترین مشکل کشور، ناهماهنگی بین اقتصاد و سیاست است، گفت: سیاست خارجی دو طرف دارد. لزوما اراده و خواست ما به معنای خواست طرف مقابل نیست. ما واقعیت سیاست خارجی را در حوزه پولی و بانکی را ندیده ایم. زمانی که آمریکا و غرب مستقیما رو در روی ایران و به دنبال تهدید موجودیت ایران هستند، حوزه پولی و بانکی ایران خیلی دارد مقاومت می‌کند که تحریم‌ها پایان پذیرد. پایان تحریم‌ها به خواست ایران ربطی ندارد و در اختیار ما نیست. وقتی سیاست دو طرف دارد، مهم ترین راهکار این است که واقعیت‌ها را بشناسیم و بخش اقتصادی قانع شود که ناگزیر به مواجهه دائمی با تحریم هستیم.
وی ادامه داد: متاسفانه به محض اینکه فشار اقتصادی ایران کم شود، حتی واسطه‌ای به نام چین را هم حذف می‌کنیم تا هزینه‌های تبادلات کم شود و این شریک تجاری را از خود دور می‌کنیم. مشکل آن است که هنوز شریک اقتصادی دائمی انتخاب نکرده‌ایم. مشکل موقعی است که میگوییم شرکت نفت چین پروژه‌ای را توسعه دهد و میگوییم همه کالاها باید از غرب آورده شود. بعد به چین میگوییم با این کالاهای غربی برای ما زیرساخت بساز. آن وقت چین دیگر منفعت اقتصادی در ایران ندارد. زمانی که ما منافع اقتصادی چین را تامین نکنیم او هم متقابلا منافع ما را تامین نخواهد کرد.
این خود ما هستیم که به سمت الگوهای تحریم پذیر می‌رویم
وی با طرح این سوال که چرا به صادرات گاز و نفت ما به عراق معافیت تحریمی می‌دهند، گفت: هر کجا معافیت تحریمی دادند، نقطه ضعف است. چون آمریکا می‌داند که با این کار روابط ایران و عراق به گروگان خواهد رفت چرا که مبادلات مالی و پرداختی آنان به هم گره می‌خورد. هر زمان معافیت دهند یعنی یکی از اهداف تحریمی آمریکا تامین شده‌است. باید کاری کرد گروه‌های اقتصادی تولیدی و صادراتی وارد رقابت شوند.
فکری ادامه داد: در آن صورت، طرف‌های متعامل به ایران نزدیک می‌شوند چرا که برای آنان منفعت اقتصادی خواهد داشت. در آن زمان آنان به دنبال التماس از ایران هستند و این ما هستیم که به آنان میگوییم آمریکا را از منطقه‌تان بیرون کنید. طرف مقابل را باید درگیر در منافع اقتصادی خود کنیم. و الا طرف ثالثی مانند آمریکا وارد می‌شود و تحریم‌ها شروع می شود.
انفعال ایران دلیل اصلی شدت گرفتن تحریم‌های آمریکا
وی در پایان با تأکید بر اینکه دلیل اصلی شدت گرفتن تحریم‌های آمریکا، انفعال ایران در به کار بستن سازوکارهای تحریم ناپذیر بوده است، افزود: این ایران است که خودش را به این سمت می برد. چون منافع اقتصادی را گره نمی‌زند و طرف ثالث می‌تواند باز هم گام‌های رو به جلو بردارد. نوع نگاهی که کشورها به سازوکار بین المللی دارند نگاه امنیتی است. وقتی نگاه امنیتی می‌شود، اگرچه ممکن است به آن سازوکار عمل کنند اما سازوکار را در خدمت قدرت می‌بینند. مشکل ما این است که این سازوکار هایی که به ظاهر شکل تخصصی دارند، کاملا تخصصی می‌بینیم و انتظار داریم همه با همین دید، نه نگاه امنیتی، به آن نگاه کنند. مهم‌ترین راه حل برای ما انتخاب شرکای اقتصادی درست و منطبق با واقعیت‌های ایران است.
انتهای پیام/ هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی
