به گزارش مسیر اقتصاد با افزایش احتمال ادامه فراگیری ویروس کرونا و تاثیر منفی آن بر صادرات نفت خام کشورهایی مانند عراق و سوریه، درآمدهای دولتی با کاهش چشمگیری همراه بوده است. گذشته از این، بروز جنگ‌های خارجی و داخلی در این کشورها سبب نابودی خط تولید کارخانه ها و زیرساخت‌های صنعتی نیز شده که افزایش بیکاری و کمبود کالای اساسی در برخی شهرهای عراق و سوریه را درپی داشته است. در این میان سوال جدی مطرح شده این است که ایران چه جایگاهی در بازسازی کشورهای محور مقاومت دارد؟
احیای خط تولید کارخانه ها و بازسازی کشورهای محور مقاومت
مدتی است که مقامات دولتی کشورهای عراق و سوریه با اعلام طرح و برنامه دولت‌هایشان جهت بازگشایی و نوسازی زیرساخت‌های صنعتی، از ورود کالاهای تولیدیِ کارخانه‌های داخلی به بازار طی ماه‌های آینده خبر می‌دهند.
طرح وزارت صنعت عراق برای احیای کارخانه‌های عراقی
در همین راستا هفته گذشته (پنج‌شنبه ۸ خرداد) منهل الخباز، وزیر صنایع و معادن عراق با حضور در یک نشست خبری، از برنامه این وزارتخانه جهت بازسازی و نوسازی کلیه کارخانه‌ها در سراسر کشور خبر داد. الخباز با اشاره به لزوم اتحاد و همبستگی جهت بازسازی عراق و ورفع محرومیت شهرهای درگیر جنگ و آشوب، از همه هموطنان خود درخواست همکاری کرد و بیان کرد با تلاش حداکثری می‌توان بر بحران‌های کشور غلبه نمود و کشور را به سمت ساخت‌و‌ساز، پیشرفت و رونق حرکت داد.
وی وجود طرحی در دولت را رسانه‌ای کرد که به گفته او در ماه‌های آینده منجر به بازسازی، نوسازی و بهره‌برداری از کارخانه‌های عراق خواهد شد که نقش بسیار زیادی در افزایش درآمد ملی و کاهش بیکاری در عراق دارند. [۱]
واردات تجهیزات و الزامات تولید صنعتی و کشاورزی توسط دولت سوریه
همچنین سامر الخلیل وزیر اقتصاد سوریه در نشستی رسانه‌ای که جمعه ۹ خرداد برگزار شد، تدابیر جدید دولت برای تامین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم را اعلام کرد. الخلیل گفت: وزارتخانه اقتصاد سوریه در حال طراحی مراحل بسیار ساده جهت سهولت صادرات به سوریه است که این موضوع با هدف اطمینان از تامین به‌موقع کالاهای اساسی و ضروری مورد نیاز اتخاذ شده است.
از طرفی وزیر اقتصاد دولت سوریه با اولویت‌ترین کالاهای وارداتی کشور سوریه را مواد اولیه، تجهیزات و ابزارآلات تولید و مایحتاج تنظیم زنجیره تامین مطابق برنامه‌های دولت دانسته است.
وی خاطرنشان کرد: حمایت از فرایند تولید و جایگزینی کالای «تولید سوریه» به‌جای کالاهای وارداتی نیازمند پیگیری اجرای «سیاست تجارت خارجی در حمایت از فرایند تولید» و اعطای مزایا و مشوق‌های بسیاری از طرف دولت است که طی ماه‌های گذشته برای پروژه‌های ویژه جایگزین واردات تصویب شده است.
الخلیل تاکید کرد: اعطای مجوزهای واردات تنها به مواردی محدود است که در داخل کشور تولید نمی‌شوند و واردات ابزارآلات و تجهیزات تولیدی کشاورزی و صنعتی در اولویت دولت است. [۲]
جایگاه ایران در بازسازی کشورهای محور مقاومت چیست؟
صادرات خدمات فنی مهندسی یکی از بهترین شیوه‌های حمایت از بازسازی صنعتی کشورهای محور مقاومت است. خدمات فنی مهندسی با توجه به ویژگی‌های مخصوص به خود، از جمله «غیرملموس بودن صادرات خدمات در مقایسه با صادرات کالا»، «طولانی‌شدن اجرای طرح‌ها» و «افزایش دوره بازگشت پول» با مشکلات ویژه‌ای نیز همراه است.
از طرف دیگر اما صادرات خدمات فنی و مهندسی، ارتباط مستقیمی با مناسبات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بین ملت‌ها و دولت‌ها دارد؛ که از این نظر ظرفیت بسیار مناسبی جهت افزایش خدمات فنی مهندسی ایرانی به کشورهای منطقه از جمله کشورهای محور مقاومت وجود دارد.
اگرچه خدمات فنی و مهندسی ایرانی در گذشته به کشورهای بسیاری از جمله ازبکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و قزاقستان، افغانستان، ارمنستان، گرجستان، عراق، سوریه، عمان، کنیا صادر شده و در دوره‌ای شرایط صادرات این خدمات به کشورهای همسایه به‌ویژه عراق و افغانستان مطلوب بوده است، اما در سال‌های اخیر تحریم‌ها علیه ایران و حضور سازمان یافته دیگر رقبا در کشورهای هدف، بر روابط اقتصادی تاثیر گذاشته و آسیب آن در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی نیز نمود یافته است.
به گفته بسیاری از کارشناسان و متولیان امر، عمده مشکلات صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی در شرایط تحریم، مراودات بانکی و صدور ضمانت‌نامه‌های بانکی است. [۳]
بنابراین با درنظر گرفتن ظرفیت و تقاضاهایی که برای دریافت خدمات فنی و مهندسی ایرانی در پروژه‌های مختلف کشورهای منطقه وجود دارد، ضروری است که دولت با رفع موانع، افزایش حمایت و ارائه تسهیلات به این بخش، صاردات خدمات فنی مهندسی کشور را، خصوصا به کشورهای محور مقاومت رونق بخشد؛ که این اقدام خود محرک افزایش ظرفیت کارخانه‌ها و تولید صنعت کشور خواهد بود.
پینوشت:
[۱] العهد نيوز
[۲] العهد نیوز
[۳] به نقل از ایرنا؛ کد خبر: ۸۳۴۸۲۴۹۱
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
