به گزارش مسیر اقتصاد در طول دو سال اخیر عملکرد سازمان تجارت جهانی از سوی بسیاری از رهبران کشورهای جهان مورد انتقاد قرار گرفته است. به طور خاص در اجلاس اخیر کشورهای گروه ۲۰ در آرژانتین و همچنین نشست جهانی داووس سوئیس، یکی از مهم ترین مواردی که مورد بحث قرار گرفت، ضرورت اصلاح ساختاری سازمان تجارت جهانی بود.
آقای دیدیه چمبووی، نماینده سوئیس در سازمان تجارت جهانی، یادداشتی درخصوص وضعیت بحرانی WTO نگاشته است و در آن بر ضرورت تحول در عملکرد این سازمان تأکید کرده است.
چندجانبه گرایی با بحران مواجه است
سال ۲۰۱۸ سخت ترین سالی بود که نظام چندجانبه گرایی در عرصه تجارت جهانی به رهبری WTO تا به حال به خود دیده است. در این سال بحران های متعددی برای سازمان تجارت جهانی ایجاد شد و در نهایت جایگاه این سازمان را بیش از پیش تهدید کرد.
افزایش تنش های تجاری بین کشورهای بزرگ جهان و اعمال محدودیت های تجاری یکجانبه از سوی آن ها، از طرفی تجارت جهانی را با مخاطره مواجه نمود و از طرف دیگر جایگاه سازمان تجارت جهانی را تحت الشعاع قرار داد.
جلوگیری از اضافه شدن داور جدید از سوی آمریکا مهم چالش WTO
در سال ۲۰۱۸ آمریکا به طور رسمی اعلام کرد تا زمانی که ساختار WTO مطابق با خواسته های این کشور تغییر نکند، اجازه اضافه شدن داور جدید به نهاد داوری این سازمان را نمی دهد. اکنون تنها ۳ داور در ۷ کرسی داوری این سازمان فعال هستند که در انتهای سال جاری میلادی دوره فعالیت آن ها نیز به پایان خواهد رسید.
تعطیل شدن نهاد داوری سازمان تجارت جهانی در کمتر از یک سال آینده، دورنمایی بسیار منفی است که اکنون پیش روی این سازمان قرار دارد و مهم ترین چالش WTO در مقطع کنونی محسوب می شود.
WTO توان دستیابی به توافق جدید را ندارد
مسئله مهم دیگر آن است که سازمان تجارت جهانی در انجام وظایف بنیادین خود در عرصه تجارت جهانی با مشکل مواجه شده است و از عهده آن ها نیز بر نمی آید.
به طور خاص سازمان تجارت جهانی در دستیابی به یک توافق جدید بین همه کشورهای عضو را ندارد. اکنون کشورهای عضو درخصوص مسائلی همچون کشاورزی، تجارت خدمات و حتی تولیدات صنعتی، با یکدیگر اختلاف نظر عمیق دارند و این مسئله کار را برای سازمان تجارت جهانی دشوار نموده است؛ با وجود اینکه سال هاست این موضوعات در سازمان تجارت جهانی مورد بحث قرار گرفته است.
تحول اساسی پیش نیاز ادامه حیات سازمان تجارت جهانی
در چنین شرایطی اصلاح ساختاری عمیق و گسترده، به نحوی که رضایت اعضاء را بار دیگر جلب نماید، تنها را ادامه حیات سازمان تجارت جهانی در عرصه تجارت بین الملل است.
با اینحال اختلاف نظر عمیق کشورهای جهان دستیابی به یک توافق درخصوص نحوه تغییر ساختار WTO را نیز به شدت دور از دسترس نگه داشته است.
در طول بیش از یک سال اخیر اقتصادهای بزرگ جهانی، از اتحادیه اروپا گرفته تا آمریکا، هند و چین، درحال ارائه نظرات مد نظر خود برای اصلاح ساختاری سازمان تجارت جهانی هستند، اما هیچکدام از پیشنهادات ارائه شده نتوانسته است نظر موافق دیگر اعضاء را نیز جلب نماید.
مهم ترین خواسته سوئیس از WTO
از نظر کشور سوئیس، مسئله رسیدگی نامطلوب به شکایت ها در سازمان تجارت جهانی، یکی از نقاط ضعف این سازمان است و حتما لازم است اصلاح شود. اما این مسئله تنها نقطه ضعف WTO نیست.
سازمان تجارت جهانی باید توان الزام کشورهای بزرگ به اجرای قواعد تصویب شده را نیز داشته باشد؛ درحالیکه اکنون این رویه حاکم نیست و بسیاری از کشورها بدون توجه به قواعد WTO به تصویب قوانین محدود کننده تجارت می پردازند.
مسئله بعدی ارزیابی دقیق اجرایی شدن تعهدات کشورهای درحال توسعه در زمان عضویت در این سازمان است؛ درحال حاضر زمان زیادی از عضویت بسیاری از کشورهای عضو سپری شده است، اما این کشورها به تعهداتی که در زمان عضویت پذیرفته اند را عملیاتی ننموده اند.
علاوه بر این WTO باید توان پیشبرد مذاکرات درخصوص مسائل روز تجارت جهانی را داشته باشد.
منبع: سوئیس اینفو yon.ir/2yPGJ
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
