مسیر اقتصاد/ هر جنگی دو عنصر مهم دارد که باید مدنظر اتاق جنگ و فرماندهی باشد؛ عنصر اول شناسایی و عنصر دوم عملیات است. حال که وزارت خزانه داری آمریکا به عنوان اتاق جنگ اقتصادی علیه ایران فعال است، بی شک از این دو عنصر بهره می برد و ما باید برای هر کدام برنامه متقابل داشته باشیم.
اما عنصر پایه ای جنگ، عنصر شناسایی است؛ یعنی اتاق جنگ وظیفه دارد تمام شریان های طرف مقابل خود را شناسایی کند تا بتواند در عملیات پیروز باشد.
سوئیفت ابزار شناسایی وزارت خزانه داری آمریکا در جنگ اقتصادی
در جنگ اقتصادی که آمریکا علیه ایران آغاز کرده است، سوئیفت ابزار شناسایی برای اتاق جنگ این کشور است. این به چه معناست؟ به این معنا که آمریکا و وزارت خزانه داری آن به عنوان اتاق جنگ اقتصادی این کشور علیه ایران، از طریق سوئیفت تمام شریان های اقتصادی، تجاری و بانکی کشور با دیگر کشورهای جهان را شناسایی می کند و بدین وسیله به راحتی می تواند ایران را تحت شدیدترین تحریم های اقتصادی قرار دهد و مبادلات کشور با طرف های تجاری را قفل نماید.
چگونه آمریکا به راحتی شرکای خرد و کلان اقتصادی کشور را شناسایی می کند؟ چگونه وزارت خزانه داری این کشور کشورهای منتخب را جهت مذاکره علیه ایران تعیین می کند؟ شرکت های بزرگ که در پروژه های مختلف با ایران همکاری می کنند، چگونه توسط آمریکا رصد می شوند و این کشور از ریز مبادلات آنها مطلع می گردد؟
ابزاری که در همه این اقدامات به آمریکا کمک کرده و می کند، سوئیفت است. به عنوان نمونه جیمز ریکاردز مشاور سازمان CIA آمریکا و از طراحان اصلی تحریم ها علیه ایران در این زمینه بیان کرده است که آمریکا از طریق دلار و سیستم های پرداختی آن به تمامی مبادلات کشورها اشراف کامل دارد و تحریم های آمریکا بدون دلار و نظاماتی مانند سوئیفت مؤثر نخواهد بود.
استفاده ۲ وجهی آمریکا از سوئیفت و انفعال بانک مرکزی ایران
اما بهره برداری از سوئیفت علیه ایران در این جنگ اقتصادی به همین جا ختم نمی شود؛ با وجودی که این پیام رسان مالی جهانی امکان رصد مبادلات ایران را در اختیار آمریکا قرار می دهد، تهدید به تحریم سوئیفت و قطع دسترسی ایران به آن نیز به ابزاری جهت فشار به ایران تبدیل شده است؛ و به دلیل اینکه قطع دسترسی ایران به سوئیفت منجر به اختلال در مبادلات اقتصادی ایران می شود، تحریم سوئیفت نیز برای آمریکا برگ برنده ای در جنگ اقتصادی خواهد بود.
حال که کشور از دو منظر از سوئیفت در حال ضربه خوردن است، ما چه تدبیری اندیشیده ایم؟
این تجربه در سال ۹۰-۹۱ منجر به راه اندازی سامانه سپام شد؛ اما پس از توافق برجام، بانک مرکزی این پیام رسان داخلی را محدود به مبادلات داخلی کرد و برای بازگشت به سوئیفت مجددا برنامه ریزی نمود؛ تعجب آنکه افتخار بانک مرکزی، بازگشت مجدد به پیام رسان سوئیفت بود؛ و تعجب بیشتر آنکه اخبار حاکی از آن است که این نهاد درخواست برخی کشورها و بانک های خارجی برای استفاده از سپام طی این مدت را نیز رد کرده است؛ و لذا طی سال های اخیر و همچنین ماه های اخیر، کشور تقریبا هیچ تدبیر جدی برای مقابله با ابزار اصلی شناسایی آمریکا در جنگ اقتصادی یعنی سوئیفت نداشته است.
تجربیات جهانی در استفاده از سیستم جایگزین سوئیفت
نگاه به تجربیات جهانی نشان می دهد کشورهای مختلف برای خروج از سوئیفت و عدم وابستگی به این ابزار خطرناک مالی که تحت کنترل آمریکاست برنامه ریزی کرده اند.
چین سامانه cips را راه اندازی کرده است؛ روسیه سامانه pvp را طراحی کرده است؛ بعضی بانک ها و کشورها در حال استفاده از بلاک چین به عنوان جایگزین سوئیفت هستند؛ کشورهای بریکس در این زمینه اقدام به طراحی پیام رسان مالی میان خود نموده اند؛ در این شرایط چرا ایران که بیشترین آسیب را از سوئیفت دیده برنامه ای در این زمینه نداشته است؟
حرکت به سمت جایگزین های سوئیفت با تاخیر اما مهم
راه حل جلوگیری از آثار نامطلوب سوئیفت، راه اندازی و استفاده از پیام رسان های جایگزین است؛ اقدامی که بانک مرکزی تا پیش از وقوع تحریم های جدید آمریکا و اثرگذاری آن، به سمتش حرکت نکرد.
اما اخیرا اخباری از بانک مرکزی منتشر شده که در آن به عدم استفاده بانک های ایرانی از سوئیفت و جایگزینی آن با سیستم های داخلی مشابه سپام و سیستم های مشابه سوئیفت در دیگر کشورها اشاره شده است.
این اقدام هرچند خیلی دیر انجام شده و در دستور کار قرار گرفته، اما ضرورت فراوانی دارد و باید با قدرت جلو برود. البته اخبار دقیقی از وضعیت فعلی و پیگیری های بانک مرکزی در این زمینه در دسترس نیست، اما می توان امیدوار بود که اگر این نهاد حاکمیتی در چنین مسیری قدم بردارد، ابزار شناسایی آمریکا در جنگ اقتصادی علیه ایران بی اثر خواهد شد و بخش قابل توجهی از تحریم ها نیز دیگر امکان اعمال نخواهد داشت.
انتهای پیام/ نظام های پرداخت
