به گزارش مسیر اقتصاد دولت یازدهم و دوازدهم بعد از گذشت سال ها توانستند خودکفایی در تولید گندم را در سال ۹۵ جشن بگیرند.
خودکفایی در اصلی ترین محصول اساسی و غذایی مردم، موفقیت چشم گیری برای دولت فعلی است که با اجرای صحیح قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی به دست آمد.
یکی از موارد مهم در تامین خودکفایی این محصول اساسی، ایجاد بازارهای مختلف داخلی و جهانی برای گندم تولید داخلی است که باعث بهبود کیفیت تولیدات و افزایش رقابت پذیری بین تولیدکنندگان این محصول خواهد شد.
هرچند که وزیر جهاد کشاورزی ۲۰ آبان ماه اعلام کرده بود که دولت برای صادرات، گندم تولید نمی‌کند و برای تامین نیازهای اساسی و جلوگیری از وابستگی اینکار را انجام می دهد، اما بررسی وضعیت گزارش های صادراتی گویای واقعیات دیگری است.
صادرات گندم های تولید داخل برنامه مهم وزارت کشاورزی
فعالیت مسئولین وزارت جهاد کشاورزی و مذاکره طرف های ایرانی با خریداران خارجی، نشان از علاقه مسئولین ایرانی به صادرات این محصول با ارزش غذایی به کشور های دیگر دارد.
به عنوان مثال دوم مرداد ماه سال جاری یزدان سیف معاون وزیر جهاد کشاورزی پس از دیدار با مدیران شرکت های غلات جهان خبر داد: از مدیران شرکت‌های تامین کننده غلات جهان خواسته شده است تا توسعه صادرات گندم آسیابانی و دوروم ایران به بازارهای جهانی را به صورت جدی در دستور کار خود قرار دهند.
همچنین وی اعلام کرد: طی دو ماه گذشته مدیران شرکت‌های بونگه، ای دی‌ام، اولام و کامکو که از جمله‌ی برجسته‌ترین و معتبرترین شرکت‌های بزرگ بین المللی تأمین کننده غلات جهان هستند، به کشور ما سفر کردند و دیدارهای مهمی با آنان انجام شده است.
صادرات ۵۰۰ هزار تن گندم ایرانی طی یک سال اخیر
مدیریت تولید و تجارت محصولات کشاورزی بعد از اجرای قانون تمرکز وظایف بازرگانی، در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است و این وزارتخانه توانست با برنامه صحیح تراز منفی بازرگانی بخش کشاورزی را کاهش دهد.
لذا برنامه ریزی برای بازاریابی و ورود و خروج محصولات کشاورزی به عنوان یکی از ابزارهای مهم این وزارتخانه طی سال های جاری محسوب می شود که بوسیله ی آن می تواند برنامه ریزی تجاری برای تولیدات داخلی انجام دهد.
در همین راستا یکی از مشاوران شرکت بازرگانی دولتی ایران ۲۵ آذرماه در گفتگویی اعلام کرد: ایران یکی از کشورهای مطرح در زمینه صدور گندم است که از پارسال تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار تن گندم صادر کرده و تلاش می شود تا پایان امسال میزان صادرات گندم به خارج کشور افزایش یابد.
وی با اشاره به خودکفایی ایران در تولید گندم گفت: با برنامه ریزی مناسب وزارت جهاد کشاورزی دولت یازدهم و دوازدهم، جمهوری اسلامی ایران از یک وارد کننده ۷ میلیون تنی سالانه گندم، از ۲ سال پیش به صادر کننده این محصول اساسی تبدیل شده است.
او اظهار کرد: اقدامات دولت باعث شده نه تنها از واردات گندم بی نیاز شویم بلکه بیش از ۵۰۰ هزار تن محصول صادر کرده ایم که به ازای هر تن گندم صادراتی حدود ۲۴۵ دلار عاید کشور شده است.
مشاور مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت: از این میزان صادرات یک محموله حدود ۳۰ هزار تنی با کشتی به کشور ایتالیا صادر شده که یکی از تولیدکنندگان با کیفیت گندم دنیا است.[۱]
نوسان تولیدی مشکل بزرگ بر سر راه صادرات این محصول با ارزش غذایی
گفتنی است معاون وزیر جهاد کشاورزی 13 آذر ماه در سخنرانی خود اعلام کرد: درصدد فراوری گندم های قزاقستان و روسیه و صادرات دوباره‌ی آن به کشورهای دیگر بود.
بنابراین با توجه به برنامه ریزی های مهم دولت برای صدور مازاد گندم تولید داخلی به بازارهای جهانی باید برای مهم ترین عامل صادرات یعنی توجه به پایداری تولید در این محصول اهمیت قائل شد.
با توجه به آنکه در سال جاری قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی به صورت صحیح اجرایی نشد، تولید این محصول اساسی ۲۳ درصد کاهش پیدا کرده و شاهد نوسان تولیدی و خریداری شده توسط دولت در سال های گذشته بودیم.
تجربه موفق روسیه در تولید و صادرات گندم
حمایت دولت از تولید پایدار محصولات اساسی و غذایی اولویت نخست کشورهای توسعه یافته است که در این راستا می توان به تجربه‌‌ی مهم کشور روسیه اشاره کرد.
کشور روسیه بعد از تحریم های غذایی کشورهای غربی با حمایت چشم گیر از تولیدات محصولات کشاورزی توانست رکورد صادرات این محصول را در تاریخ این کشور با حمایت بشکند.
روسیه در کنار حمایت از تولیدات داخلی و شکستن رکورد تولید داخلی گندم، در تلاش است تا با انعقاد قراردادهای صادراتی جدید با کشورهای ونزوئلا و چین به رکورد صادرات گندم خود را نیز ارتقاء دهد و در واقع موفقیت های روسیه به دلیل حمایت های اثرگذار از بخش کشاورزی بدست آمده است.
با توجه به اولویت تامین امنیت غذایی جامعه نیاز است تا وزارت جهاد کشاورزی قبل از هر اقدامی برای صادرات این محصول به فکر تولید پایدار گندم در داخل کشور باشد تا نوسانات تولیدی در هر سال کاهش پیدا کند.
در این راستا نیاز است تا قوانین مربوط به این حوزه از جمله «قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی» به درستی اجرا شود و یارانه های حمایتی از این بخش تقویت گردد.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری ایرنا کد خبر ۸۲۷۶۵۴۳۳
