به گزارش مسیر اقتصاد هفته گذشته آقای محمد التوایجری معاون وزارت اقتصاد و برنامه ریزی کشور عربستان اعلام کرد که این کشور در توافقی با کشور چین به دنبال استفاده از یوآن چین در تأمین مالی خارجی خود است.
تمایل عربستان به تأمین مالی یوآنی، حرکت رو به جلوی چین
کشور عربستان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان محسوب میشود و بیشترین میزان صادرات نفت خام را در بین تمامی کشورهای جهان دارد. از طرف دیگر کشور چین یکی از مقاصد اصلی صادرات نفت عربستان محسوب میشود.
توافق بین دو کشور در حالی انجام گرفته که در حال حاضر عربستان بزرگترین صادرکننده نفت جهان است و کشور چین نیز دومین مصرف کننده بزرگ نفت جهان محسوب میشود. در چنین شرایطی تمایل کشور عربستان به تأمین مالی یوآنی به جای استفاده از دلار نشان از حرکت روبه جلوی یوآن چین در مبادلات انرژی جهانی و کنار زدن سلطه دلار در این حوزه است.
تأمین مالی خارجی عربستان تاکنون به شکل دلاری بوده است
استفاده از یوآن چین به جای دلار آمریکا در بخشی از نظام تأمین مالی عربستان، به منزله متنوع نمودن منابع تأمین مالی خارجی است.
این درحالیست که در سال های اخیر عربستان مبالغی بالغ بر ده ها میلیارد دلار از منابع خارجی استقراض نموده است و تمامی این منابع خارجی چه از طریق فروش اوراق قرضه و چه از طریق دریافت وام بانکی، با استفاده از دلار آمریکا انجام شده است.
نیاز عربستان به تامین مالی خارجی
از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ میلادی قیمت نفت خام روند نزولی خود را آغاز کرد. در ادامه قیمت نفت به میزان قابل توجهی کاهش یافت و این مسئله کشورهای صادرکننده نفت را با مشکلات مالی فراوانی مواجه نمود.
در سال ۲۰۱۵ میلادی کشور عربستان سعودی با بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار کسری بودجه مواجه شد که یک رکود در طول تاریخ این کشور محسوب می شود.
کاهش درآمدهای نفتی عربستان و کسری بودجه قابل توجه این کشور موجب شد دولت سعودی با هدف کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی برنامه بلندمدتی برای سال ۲۰۳۰ میلادی در نظر بگیرد.
کشور چین اعلام کرده است قصد دارد در اجرای پروژه های برنامه جامع ۲۰۳۰ عربستان در کنار این کشور باشد و به این کشور در متنوع سازی منابع درآمدی و کاهش وابستگی به نفت کمک نماید.
متنوع کردن منابع ارزی خارجی و کاهش وابستگی به دلار، هدف عربستان
در این میان به گفته معاون وزیر اقتصاد و برنامه ریزی کشور عربستان، یکی از اهداف اصلی این کشور در برنامه جامع ۲۰۳۰، متنوع نمودن منابع ارزی خارجی است و در همین راستا این کشور تصمیم گرفته است بخشی از تأمین مالی خارجی خود را از طریق یوآن چین انجام دهد و از وابستگی به دلار آمریکا در تأمین مالی خارجی خود بکاهد.
طبق اعلام عربستان پروژه های در نظر گرفته شده در برنامه جامع ۲۰۳۰ این کشور نیازمند سرمایه گذاری عظیمی است. از این رو کشور عربستان اعلام کرده است قصد دارد بخش قابل توجهی از این تأمین مالی خارجی را از طریق بانک های چینی و با ارز این کشور ساماندهی نماید.
کاهش هزینه های تأمین مالی، نتیجه استفاده از یوآن به جای دلار
طبق گفته مقامات عربستانی و چینی، تأمین مالی یوآنی موجب کاهش هزینه های تأمین مالی عربستان و همچنین افزایش منابع مالی در دسترس این کشور خواهد شد.
از طرف دیگر از آنجا که کشور چین واردکننده عمده نفت از عربستان است، کشور عربستان می‌تواند در تبادلات مالی با چین به طور مستقیم از منابع یوآنی استفاده کند و به این ترتیب از خطرات احتمالی و هزینه های اضافی ناشی از استفاده از ارز دیگر در تبادلات جلوگیری نماید.
توافق اخیر چین و عربستان از نظر اقتصادی برای هر دو طرف مزایای زیادی به همراه دارد. از طرفی چین می‌تواند با سرمایه گذاری خارجی و انجام پروژه های مد نظر عربستان جایگاه خود را در این کشور تقویت نماید و از طرف مقابل، عربستان نیز می‌تواند در ازای این سرمایه های خارجی به کشور چین نفت بیشتری صادر نماید و از وابستگی به دلار آمریکا در نظام تأمین مالی خود بکاهد.
کشورهای نفتی به سمت حذف دلار حرکت می کنند
از سال ۱۹۷۰ میلادی طبق توافقی که بین آمریکا و عربستان انجام شد، سلطه دلار در مبادلات انرژی جهانی شروع شد. از آن زمان تا به حال نفت و گاز تنها بر اساس دلار آمریکا قیمت گذاری شده و به فروش رسیده است.
در طول سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴ میلادی به دلیل افزایش قیمت نفت، کشورهای صادرکننده نفت توانستند به میزان قابل توجهی بر ذخایر دلاری خارجی خود بیفزایند.
اما در عمل این کشور آمریکاست که در طول این سال ها بیشترین نفع را از افزایش ذخایر دلاری خارجی کشورهای جهان برده و توانسته است با فروش اوراق قرضه دلاری و استفاده از دارایی های خارجی کشورهای جهان، کسری بودجه گسترده خود را پوشش دهد.
اما کاهش قیمت نفت موجب شده که بسیاری از کشورهای نفتی به دلیل کاهش منابع ارزی خارجی به دنبال استقراض از دیگر کشورها باشند. این در حالیست که استفاده از دیگر ارزها به جز دلار آمریکا می‌تواند مسیرهای بیشتری را برای این کشورها در تأمین مالی خارجی ایجاد نماید.
علاوه بر این استفاده از یوآن چین و دیگر ارزها به جای دلار در مبادلات انرژی جهانی موجب کاهش ریسک کشورهای نفتی در صادرات نفت و تأمین مالی خارجی خواهد شد.
نکته قابل توجه اینکه چنانچه عربستان به عنوان پیشرو در بین کشورهای تولیدکننده نفت، به سمت حذف دلار از مبادلات انرژی و استفاده از یوآن در تأمین مالی خارجی خود موفق باشد، دیگر کشورهای نفتی نیز به مرور زمان به سمت حذف دلار حرکت خواهند کرد.
از طرف دیگر کشور عربستان بزرگترین متحد آمریکا در بین تولیدکنندگان و صادرکنندگان نفت محسوب میشود و حذف دلار از سوی این کشور ضربه سختی به تسلط دلار آمریکا بر مبادلات انرژی جهان محسوب میشود.
گام دیگر چین در جهانی سازی یوآن
چنانچه کشورهای چین و عربستان بتوانند دلار را از مبادلات انرژی خود حذف نمایند و در این توافق موفق عمل نمایند، کشور چین توانسته است یک گام بلند دیگر در جهت جهانی سازی یوآن و کاهش سلطه دلار در نظام مالی جهانی بردارد.
منبع: شینهوا
