به گزارش مسیر اقتصاد دولت هند برنامهای بلندپروازانه برای بخش مسکن با نام «مسکن برای همه» در نظر گرفته و طبق آن قصد دارد در کمتر از ده سال بیش از ۵۰ میلیون واحد مسکونی را برای استفاده عامه مردم به بازار عرضه کند.
اولین بار حدود ۲ سال قبل بود که نراندرا مودی، نخست وزیر هند برای اولین بار از ساخت ۵۰ میلیون واحد مسکونی در عرض ۷ سال تا سال ۲۰۲۲ میلادی سخن به میان آورد. از آن زمان تا به حال طرح «مسکن برای همه» به یکی از شعار های اصلی دولت مودی در هند تبدیل شده است.
مسکن یک نیاز اساسی در هند است
کشور هند بیش از ۱.۲ میلیارد نفر جمعیت دارد و طبق آمارهای رسمی دست کم ۶۵ میلیون نفر از جمعیت هند (به اندازه کل جمعیت کشوری همچون بریتانیا) در سازه هایی ناپایدار و نامناسب در حاشیه های شهرهای بزرگ زندگی میکنند که وضعیت زندگی را برای آن ها دشوار کرده است.
زاغه نشینی در کشور هند به یک روال عادی تبدیل شده و بخش قابل توجهی از مردم این کشور در زاغه های کنار شهرها زندگی میکنند. در چنین شرایطی به نظر میرسد طرح ساخت ۵۰ میلیون مسکن در کمتر از ده سال یکی از نیازهای اساسی جمعیت روبه گسترش کشور هند است.
علاوه بر این ساخت مسکن میتواند اشتغال مستقیم و غیر مستقیم زیادی برای هند ایجاد کند و در کاهش نرخ بیکاری این کشور نیز نقشی مؤثر داشته باشد. از طرف دیگر ساخت این حجم از منازل مسکونی میتواند میزان سرمایه گذاری داخلی را افزایش دهد و به افزایش رشد اقتصادی کشور کمک نماید.
۱.۳ میلیارد دلار سرمایه گذاری برای ساخت مسکن
طبق تخمین های اولیه در طول هفت سال طرح سرمایه گذاری ای در حدود ۱.۳ میلیارد دلار برای ساخت ۵۰ میلیون واحد مسکونی انجام خواهد شد که میتواند رونق اقتصادی را چه از نظر اشتغال و چه از نظر رشد اقتصادی به هند بازگرداند.
با اینحال دولت هند به منظور عملیاتی کردن طرح «مسکن برای همه» باید برای رفع مشکلات متعددی چاره اندیشی کند. در حال حاضر بخش قابل توجهی از مردم کشور هند، به خصوص آن دسته از مردم که خانه مسکونی ندارند، سطح درآمد مناسبی ندارند و امکان پرداخت بخش قابل توجهی از مبلغ خرید خانه برای آنها فراهم نیست. این مسئله یکی از مشکلات اصلی دولت هند برای به فروش رساندن منازل مسکونی است.
در حال حاضر طبق اعلام منابع رسمی ۹۶ درصد از مشکل کمبود مسکن در مناطق شهری به کمبود درآمد خانوار مربوط است. این مسئله موجب شده است برای امکان خرید خانه توسط مردم قیمت آن باید کمتر از یک میلیون روپیه معادل ۱۵ هزار دلار باشد. چنین قیمت تمام شده پایینی با توجه به هزینه های زمین، ساخت و ساز و تأمین مالی، کار را برای شرکت های انبوه ساز مسکن مشکل کرده و به یکی از اصلی ترین مشکلات پیش روی طرح «مسکن برای همه» تبدیل شده است.
علاوه بر این در حال حاضر تعداد شرکت ها و پیمانکارانی که قادر باشند پروژه های عظیم ساخت مسکن را به سرانجام برسانند، در کشور هند محدود است و دولت از این منظر نیز با مشکلاتی مواجه است.
مشکل دیگری که دولت در اجرای این طرح با آن مواجه است، بروکراسی بیش از حد پیش روی سازندگان مسکن است. طبق آمار بانک جهانی کشور هند در بین ۱۹۰ کشور جهان رتبه ۱۸۵ را از نظر تسهیل شرایط ساخت و ساز دارد. درحالیکه در دیگر کشورهای جهان اخذ مجوزهای لازم برای ساخت منزل مسکونی(در صورت نداشتن مشکلات غیر عادی) در حدود ۳۰ روز است، در کشور هند این مدت تا ۲ سال نیز میرسد.
ارائه تسهیلات به انبوه سازان برای مشارکت در این طرح
دولت هند برای اجرایی کردن طرح «مسکن برای همه» تسهیلاتی را برای انبوه سازان و خریداران در نظر گرفته است. تأمین برخی زیرساخت های لازم برای انبوه سازان و تسهیل شرایط پرداخت مبلغ خانه از طریق تدارک وام برای خریداران از جمله تسهیلات دولت هند برای تسریع این طرح است.
استفاده از زمین های تحت مالکیت نهادهای دولتی برای ساخت مسکن ارزان
علاوه بر این کاهش قیمت زمین نیز به طور ویژه در دستور کار دولت هند قرار گرفته تا از این طریق بتواند قیمت تمام شده منازل مسکونی را کاهش دهد. برای این منظور نیز دولت هند از زمین های تحت مالکیت نهادهای دولتی همچون شرکت راه آهن استفاده کرده است. در حال حاضر قیمت زمین بیش از ۵۰ درصد قیمت تمام شده منازل مسکونی در کشور هند را به خود اختصاص میدهد.
نکته قابل توجه اینکه رویکرد کشور هند در چند سال اخیر در زمینه ساخت مسکن تغییر کرده و سازندگان مسکن به سمت ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت و قابل خرید توسط مردم سوق داده شده اند. در طرح «مسکن برای همه» نیز تنها ساخت منازل مسکونی ارزان قیمت و قابل خرید در دستور کار دولت قرار گرفته است.
طرح «مسکن برای همه» ساخت بیش از ۵۰ میلیون خانه مسکونی را در مناطق شهری و روستایی را هدف قرار داده که سهم مناطق شهری ۲۰ میلیون واحد مسکونی و سهم مناطق روستایی ۳۰ میلیون واحد مسکونی است.
با اینحال از زمان ابتدای شروع طرح تاکنون کمتر از ۲۱۵ هزار واحد مسکونی ساخته شده و به نظر میرسد دولت هند تا به اینجا نتوانسته است اقدامات تأثیر گذاری در جهت عمل به برنامه بلندپروازانه خود انجام دهد.
طبق اعلام منابع رسمی تا کنون تنها کمتر از ۲۱۵ هزار واحد مسکونی از طرح «مسکن برای همه» دولت هند ساخته شده که حدود ۱۳۴ هزار واحد آن مربوط به مناطق شهری و ۸۰ هزار واحد آن مربوط به مناطق روستایی بوده است.
منبع: بلومبرگ