مصطفی سعیدی کارشناس انرژی ضمن اشاره به اهمیت تکمیل هدفمند زنجیره ارزش نفت و گاز در گفت‌وگو با مسیر اقتصاد گفت: عدم توجه به تکمیل هدفمند زنجیره ارزش، مشکلاتی مانند هدررفت سرمایه و افزایش ناترازی گاز به واسطه توسعه نامتوازن پتروشیمی‌های متانولی را به همراه خواهد داشت. یکی دیگر از عوارض این اتفاق در دو سال اخیر، عدم تفاوت چندان درآمد ارزی کشور علی‌رغم افزایش تناژ بوده که علت این امر نیز کاهش قیمت‌های جهانی بوده است.
تدوین سند توسعه صنعتی مشخص؛ لازمه توسعه صنعت پتروشیمی
این کارشناس انرژی با اشاره به لزوم سیاست صنعتی تصریح کرد: اکنون نیاز به یک سند توسعه صنعتی در کشور بیش از پیش احساس می‌شود. سند توسعه‌ای که نیاز صنایع پایین‌دست مانند صنعت خودرو، لوازم خانگی، بسته بندی و غیره در آن احصاء شده باشد و نگاه برگرفته از نیاز صنایع پایین‌دستی تولیدکننده محصولات پلیمری در آن محسوس باشد. این در حالی است که اکنون در کشور، توسعه هدفمند زنجیره ارزش بر اساس سیاست صنعتی در اولویت نیست و بیش‌تر به موارد دیگری نظیر خوراک‌های موجود و در دسترس توجه می‌شود.
وی افزود: نکته‌ی دیگری که باید پیگیری شود، در دستور کار قرار دادن پروژه‌های اولویت‌دار مانند احداث پتروشیمی‌های PDH[۱] و همچنین اهتمام به پروژه‌هایی است که در راستای رفع نیاز صنایع پایین‌دست باشد.
سعیدی در رابطه با برنامه‌های هفتم و هشتم توسعه صنعت پتروشیمی گفت: آنچه که در رابطه با طرح‌های برنامه هفتم و هشتم صنعت پتروشیمی پیش‌بینی می‌شود این است که بیش‌تر آن‌ها در راستای زنجیره‌محوری نیستند و چون اکثراً بر مبنای خوراک گاز هستند، تشدید ناترازی گاز را به دنبال خواهند داشت. بنابراین نیاز به یک غربال‌گری در رابطه با این طرح‌ها و اولویت‌دهی به طرح‌های کمک‌کننده به تکمیل هدفمند زنجیره ارزش توسط شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. علاوه بر این، حرکت به سمت خوراک مایع و تمرکز کمتر بر پتروشیمی‌های خوراک گازی برای ما مفیدتر خواهد بود.
دستیابی به تأمین پایدار خوراک، نیازمند یک برنامه بلندمدت است
این کارشناس انرژی ادامه داد: عدم تأمین پایدار خوراک، یکی دیگر از مسائل اصلی است که صنعت پتروشیمی در تکمیل زنجیره ارزش و تولید محصولات پلیمری با آن مواجه است. در رابطه با تأمین پایدار خوراک باید گفت که اساساً ساخت پتروشیمی و تولید مواد پتروشیمیایی فرآیندی زمان‌بر است. به‌عنوان مثال برای تأمین پایدار خوراک باید از ده سال پیش برنامه‌ریزی‌ها انجام می‌شد تا نتیجه آن امروز به بار می‌نشست. در واقع ریشه کمبود خوراک کنونی را باید در طرح‌ها و سرمایه‌گذاری‌های گذشته جستجو کرد و نمی‌توان برای این امر دنبال راه‌حلی سریع و کوتاه‌مدت بود.
وی در ادامه تصریح کرد: نکته دیگر تعدد طرح‌های نیمه‌تمامی است که نیازمند سرمایه‌گذاری است. اکنون در کشور بیش از ۵۰ میلیارد دلار پروژه در حوزه صنعت پتروشیمی تعریف شده است و این در حالی است که سرمایه‌گذاری سالانه در صنعت پتروشیمی نهایت به ۳ میلیارد دلار برسد. بنابراین هدایت سرمایه باید هدفمند و به سمت پروژه‌های با اولویت بیش‌تر و در راستای تکمیل متوازن زنجیره ارزش صورت بگیرد.
سعیدی در پایان خاطر نشان کرد: این‌که علی‌رغم ظرفیت تولید بالا در پلیمرهایی مانند پلی‌اتیلن، رفع نیاز صنایع صورت نمی‌گیرد به مشکل عدم انطباق نیاز صنایع پایین‌دست با توسعه صنایع بالادستی باز می‌گردد. چرا که نیاز ما به پلیمرها بیش‌تر به‌صورت ترکیبی است یعنی اگر بر فرض مثال کشور به پلی‌اتیلن نیاز دارد، در کنار آن به پلی‌پروپیلن، اکریلونیتریل بوتادین استایرن[۲] و پلی‌استایرن یا پلیمرهای دیگر برای کامپاندسازی نیز نیاز است و وجود همان سیاست صنعتی که الزام آن ذکر شد می‌تواند هدایت لازم برای استفاده از ظرفیت‌ها در راستای پاسخگویی به نیازها را انجام دهد.
پی‌نوشت:
[۱] Propane Dehydrogenation
[۲] Acrylonitrile Butadiene Styrene (ABS)
انتهای پیام/ انرژی
