محمدرضا یزدی زاده عضو سابق شورای راهبردی نظام مالیاتی کشور، در گفتگو با مسیر اقتصاد ضمن اشاره به عقب ماندگی کشور در اعمال قوانین مالیاتی برای اهداف تنظیمی، گفت: در کشورهای دنیا ابزارهای مالیاتی همچون مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر خانه‌های خالی و به طور خاص مالیات بر ثروت، با اهداف تنظیمی به طور گسترده و از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته است؛ اما در ایران ما در این زمینه عقب ماندگی جدی داریم و متاسفانه در سال‌های اخیر نیز قدمی در مسیر اصلاح این معضل برداشته نشده است. به عقیده من باید ریشه اصلی این عدم پیشرفت را در عدم پویایی نظام مالیاتی جستجو کرد.
اهمیت استفاده از سیاست‌های مالی برای رفع مشکلات اقتصاد ایران
وی ادامه داد: در واقع اینکه چرا مالیات بر ثروت تا به حال در اقتصاد ایران مطرح نشده است به این برمیگردد که نظام مالیاتی ما یک سیستم منجمد و غیر قابل تغییر است و از پویایی لازم برخوردار نیست. به طور کلی کشورها برای مواجهه با پدیده‌ها از دو سیاست پولی و مالی استفاده میکنند. در ایران به دلایلی همچون فهم ناصحیح بین کارشناسان و مسئولین از سیاست‌های پولی، بالا بودن حجم اقتصاد زیرزمینی، رواج گسترده شبه پول به جای پول ملی و عدم اثرگذاری سیاست پولی به صورت بخشی، سیاست‌های پولی فاقد کارایی است و لازم است در این زمینه از سیاست‌های مالی و به طور خاص وضع پایه‌های مالیاتی به شکل پویا استفاده شود.
عضو سابق شورای راهبردی نظام مالیاتی کشور ادامه داد: در ۴۵ سال گذشته کشورهای پیشرفته به ندرت از سیاست‌های پولی برای کنترل تورم و به طور خاص کنترل تورم بخشی استفاده کرده‌اند؛ چراکه سیاست مالی قدرتمندی دارند. به طور خاص در کانادا وقتی قیمت ملک افزایش یافت، به طور ویژه از ابزار مالیاتی استفاده شد و بر خریداران خارجی مسکن، مالیات بر ارزش افزوده بالایی اعمال شد؛ درحالیکه با سیاست پولی امکان کنترل افزایش قیمت ملک ممکن نبود.
پویایی نظام مالیاتی نیازمند اختیار عمل دولت در تعیین منعطف نرخ‌ها
یزدی زاده با تاکید بر اینکه در ایران نیز حتما باید از ابزارهای مالیاتی برای تنظیم‌گری استفاده کنیم، افزود: در بازارهایی مثل خودرو که با محدودیت عرضه مواجهیم، حتما باید به سراغ مدیریت تقاضا برویم و با ابزارهایی مثل مالیات بر عایدی سرمایه، سوداگران و دلالان را از بازار خارج کنیم. از طرف دیگر بهبود عدالت مالیاتی، افزایش درآمدهای دولت، کنترل تورم بخشی، هدایت منابع به سمت تولید و کاهش اختلاف طبقاتی بدون اعمال پایه‌های مربوط به مالیات بر ثروت شدنی نیست.
وی لازمه پویایی نظام مالیاتی و حرکت به سمت وضع مالیات‌های تنظیمی را اختیار عمل بیشتر دولت در تعیین منعطف و متناسب با زمان نرخ‌های مالیاتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن دانست و افزود: در ایران روند تصویب کوچکترین قوانین مالیاتی به تصویب مجلس موکول شده که فرآیندی پیچیده و درگیر با مسائل اقتصاد سیاسی است. درحالیکه اگر دولت این اختیار عمل را داشته باشد که در زمان مناسب در بخش‌های مختلف اقتصاد به صورت فوری نرخ‌های مالیات را با اهداف تنظیمی بالا ببرد و بعد از کاهش التهابات آن‌ها را پایین بیاورد، دست دولت در اعمال سیاست‌های مالیاتی برای رفع مشکلات در اقتصاد ایران باز می‌شود. به طور خاص در وضع پایه‌های مربوط به مالیات بر ثروت انتظار می‌رود دست دولت بازتر باشد و بتواند نرخ‌ها را متناسب با شرایط اقتصاد و مخاطبان مالیات‌های مختلف تنظیم کند.
انتهای پیام/ مالیات
