به گزارش مسیر اقتصاد در طول سالهای گذشته، افزایش قابلتوجهی در سهم بازار یوآن چین در تجارت بینالمللی و معاملات مالی وجود داشتهاست. از همین رو بانک مرکزی چین، از سالهای گذشته به عنوان بخشی از فرآیند ترویج استفاده بینالمللی از یوآن، به طور فعال به دنبال امضای موافقتنامههای دوجانبه سوآپ ارزی با بانکهای مرکزی سایر کشورها بوده است.
ویژگی موافقتنامههای سوآپ ارزی بانک مرکزی چین
موافقتنامههای دوجانبه سوآپ ارز (پیمان پولی دوجانبه) به معنی توافقی (Agreement) بین دو بانک مرکزی برای سوآپ ارزهای خود است؛ هر بانک مرکزی میتواند وصولیهای حاصل از خطوط سوآپ را به بانکهای تجاری در اقتصادشان هدایت کند و نقدینگی موقت را به ارز خارجی برای آنها فراهم کند.
اگرچه برخی از موافقتنامههای دوجانبه سوآپ ارزی (همانند موافقتنامههای دوجانبه سوآپ دلار فدرال رزرو آمریکا) بیشتر در واکنش به یک وضعیت اضطراری (مانند بحران مالی و کمبود نقدینگی دلار) بوده است، اکثر موافقتنامههای سوآپ ارزی که توسط چین با سایر بانکهای مرکزی امضا شده، جزئی از سیاستهای بلندمدت این کشور با هدف بینالمللیسازی یوآن هستند.
از طریق این خطوط سوآپ، اقتصادهای شریک قادر به تأمین یوآن هستند و به طور مستقیم در تجارت دوجانبه، بدون نیاز به استفاده از دلار آمریکا (یا هر ارز ثالث دیگری) معاملات تجاری را تسویه میکنند. از این رو، توافقات سوآپ یوآن، به چین در ترویج استفاده از یوآن در خارج از این کشور کمک کردهاست. علاوه بر تسویههای تجاری، توافقات سوآپ یوآن به عنوان پشتیبان نقدینگی برای معاملات یوآن آفشور عنوان میشود که ثبات بازارهای یوآن آفشور را تضمین میکند و یوآن و حوزه مالی چین را با بازارهای مالی جهانی ادغام میکند.
انعقاد ۸.۲ هزار میلیارد یوآن سوآپ ارزی توسط چین تا سال ۲۰۱۹
اولین خط سوآپ امضا شده توسط چین در دسامبر ۲۰۰۸ با کرهجنوبی بود که در آوریل ۲۰۰۹ اجرایی شد. از آن زمان، چین شروع به امضای خطوط سوآپ با مجموعه بزرگتری از اقتصادهای شریک کردهاست. تا پایان سال ۲۰۱۹، مقادیر توافقات سوآپ ارزی چین تا ۷.۹ هزار میلیارد یوآن و تعداد اقتصادهای شریک آنها ۳۷ کشور و منطقه بوده است.
شکل زیر روند زمانی مقادیر سوآپ ارزی بانک مرکزی چین و تعداد اقتصادهای شریک را نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود، پیشرفت مقادیر سوآپ در سال ۲۰۱۵ به اوج خود رسید و از سال ۲۰۱۶ کند شدهاست.
در مجموع تعداد ۳۷ کشور و منطقه وجود دارد که خطوط سوآپ ارزی را با کشور چین امضا کردهاند. از جمله این کشورها میتوان به کشورهایی همچون روسیه، ترکیه، قطر، امارات، پاکستان، ارمنستان، تاجیکستان و ازبکستان در زیر لیست این ۳۷ کشور و منطقه مشاهده میشود:
بررسیها نشان میدهد عواملی کلیدی برای چین در انتخاب کشور شریک خود برای امضای موافقتنامههای سوآپ یوآن وجود دارد که از آن میان میتوان به نزدیکی (جغرافیایی و سیاسی) به چین و اندازه اقتصاد اشاره کرد. به عبارت دیگر هرچه اقتصاد بزرگتر باشد، احتمال امضای موافقتنامه سوآپ یوآن با چین افزایش مییابد.
علاوه بر این کشورهایی که سطح بالاتری از ادغام اقتصادی با اقتصاد چین را تجربه کردهاند، تمایل بیشتری به فعالشدن خطوط سوآپ دوجانبه یوآن با چین نیز دارند.
منبع: مقاله «The impact of China’s currency swap lines on bilateral trade – September 2022»
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی