مسیراقتصاد/ براساس سرانه سبد غذایی مطلوب وزرات بهداشت، به طور متوسط هر ایرانی باید روزانه ۳۸ گرم گوشت قرمز و ۶۴ گرم گوشت سفید(مرغ) مصرف نماید. این میزان مصرف به طور سالانه ۱۴ کیلوگرم گوشت قرمز و ۲۴ کیلوگرم گوشت مرغ به ازای هر فرد خواهد شد.
گوشت قرمز و سفید غنی از مواد مغذی هستند و منابع مهمی از پروتئین، اسیدهای آمینه ضروری، آهن، روی، سلنیوم و ویتامین B را در رژیم غذایی انسانی تامین میکنند؛ عدم تامین مناسب این محصولات احتمال افزایش سوء تغذیه و بیماریها را در جامعه افزایش میدهد.
تخصیص ارز ترجیحی با هدف حمایت از مصرف کننده
صنعت دام و طیور تولیدکننده گوشت قرمز و گوشت مرغ مورد نیاز جامعه است. حدود ۷۰ درصد از هزینههای تولید این محصولات مربوط به خوراک دام و طیور شامل ذرت و کنجاله سویا است.
دولت از سال ۱۳۹۷ همزمان با افزایش نرخ ارز با هدف حمایت از مصرفکننده و کاهش قیمت تمام شده محصولات پروتئینی، اقدام به تخصیص دلار ۴۲۰۰ تومانی جهت واردات نهادههای دامی کرد. چرا که شرایط اقلیمی کشور در حال حاضر امکان تامین متناسب با نیاز این دو محصول را در داخل کشور نمیدهد و باید بخش گسترده ای از این محصولات از طریق واردات تامین شود.
اما در سال ۱۴۰۱ دولت با استدلال کاهش انحرافات تخصیص ارز ترجیحی، اصابت مناسب یارانه به مصرفکنندگان اصلی و کاهش بخشی از کسری بودجه خود، اقدام به حذف ارز ترجیحی واردات نهادهها نمود.
کاهش مصرف محصولات پروتئینی همزمان با آزادسازی نرخ ارز
همزمان با آزادسازی نرخ ارز در ۲۱ اردیبهشت سال جاری، با افزایش قیمت نهادههای دامی، تولید و مصرف محصولات پروتئینی دچار تحولاتی شد، چرا که پیش از حذف ارز ترجیحی، قیمت ذرت و کنجاله سویا به ترتیب ۱۹۰۰ و ۳۷۰۰ تومان بود اما بعد از حذف ارز قیمت این دو نهاده به ۵ الی ۶ برابر افزایش پیدا کرد. همچنین این مسئله قیمت مصوب گوشت مرغ را از ۳۱ هزار تومان به ۶۳ هزار تومان افزایش داد.
در همین راستا دماوندی نژاد معاون وزیر جهاد کشاورزی در شهریور ۱۴۰۱ اظهار داشت: براساس اعلام مرکز پژوهشهای مجلس، بعد از حذف ارز ترجیحی، سرانه مصرف مرغ حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است که البته ما رقم ۵۰ درصد را قبول نداریم، اما میزان ۳۰ درصد را تأیید میکنیم.
از سوی دیگر براساس نمودار [۱] قیمت گوشت قرمز گرم در آبان سال ۱۴۰۰ نسبت به آبان سال ۱۴۰۱ با افزایش قیمتی معادل بیش از ۵۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم همراه بوده است که همین افزایش قیمت نیز عامل کاهش قدرت خرید مردم شده است.
البته با وجود افزایش قیمت گوشت قرمز، همچنان تولیدکنندگان دام زنده در زیان هستند چرا که این افزایش قیمت متناسب با افزایش هزینههای تولید نبوده است.
کاهش شدید سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور
در همین راستا مسعود رسولی دبیر انجمن صنعت بستهبندی گوشت و مواد پروتئینی کشور درخصوص کاهش مصرف محصولات پروتئینی در اواسط آبان ۱۴۰۱ گفت: در یک سال گذشته مصرف گوشت قرمز ۵۰ درصد و مصرف مرغ ۳۰ درصد کاهش یافته است.[۲]
وی همچنین در اواخر مرداد ۱۴۰۱ اظهار داشت: مرکز آمار ایران سرانه مصرف گوشت قرمز در سال را ۴ کیلوگرم برآورد کرده است، اما واقعیت این است که اکنون سرانه مصرف به ۳ کیلوگرم رسیده که بسیار نگرانکننده است.[۳]
دولت جهت ارائه کالا برگ الترونیکی اقدام خاصی انجام نمیدهد
مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ با هدف جلوگیری از کاهش قدرت خرید مردم و حفظ رفاه عمومی، دولت را ملزم کرد که در صورت حذف ارز ترجیحی باید ارائه کالابرگ الکترونیکی را عملیاتی نماید.
عباس مقتدایی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در خصوص شروط حذف ارز ترجیحی در آبان ۱۴۰۱ اظهار داشت: زمانی که قرار شد آزادسازی نرخ ارز انجام شود، دولت ملزم شد مطابق جزء یک بند (ص) تبصره یک قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کالابرگ الکترونیکی صادر کند. اما هم اکنون دولت و مسئولان اجرایی اقدام خاصی را برای صدور کالابرگ الکترونیکی انجام ندادهاند.[۴]
ارائه کالابرگ الکترونیکی ضروری است
در شرایطی که به علت افزایش قیمت محصولات پروتئینی، قدرت خرید مردم کاهش یافته است؛ دولت همچنان اقدام اثر گذاری جهت افزایش سرانه مصرف و حفظ سلامت مردم انجام نداده است.
در همین راستا دولت باید با جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی و با تسریع در ارائه کالا برگ الکترونیکی، قدرت خرید مردم جهت تهیه محصولات پروتئینی بخصوص گوشت قرمز و گوشت مرغ را افزایش دهد تا علاوه بر ایجاد بازار برای تولیدکنندگان، از به خطر افتادن سلامت جامعه نیز جلوگیری کند.
پینوشت:
[۱] سایت ITPNews
[۲] دیدهبان ایران؛ شماره خبر: ۱۴۳۰۱۶
[۳] جمهوری اسلامی ایران؛ شماره خبر: ۸۴۷۹۴۰۱۰
[۴] پایگاه جامع اطلاعرسانی رادیو؛شماره خبر: ۱۱۱۰۶۳۹
انتهای پیام/ کشاورزی