به گزارش مسیر اقتصاد برنامه افق روشن رادیو گفتگو در روز چهارشنبه ۲ شهریورماه با توجه به شعار سال ۱۴۰۱ «تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین» به بررسی موضوع اقتصاد دانش بنیان پرداخت. در این برنامه محمدمهدی تاجیک کارشناس اقتصادی گفت: شعار هر سال که توسط رهبر معظم انقلاب تعیین می‌شود قرار است یک سری جهت گیری‌های کشور را در حوزه موردنظر تعیین کند. درواقع رویکردی است که انتظار می‌رود در طول سال و پس از آن توسط دستگاه‌های تصمیم گیر و مجریان امر پیگیری شود. در چند سال گذشته شعار سال مرتبط با اقتصاد انتخاب شده‌است. چندین سال تاکید رهبری بر اقتصاد و تولید بوده و امسال به طور ویژه به اقتصاد دانش بنیان اشاره نموده‌اند.
اقتصاد دانش بنیان به معنای ارتقاء بهره وری و رشد اقتصادی است
تاجیک در ادامه به تشریح مفهوم اقتصاد دانش بنیان پرداخت و گفت: دانش بنیان شدن اقتصاد یعنی چه؟ به لحاظ مفهومی با چه موضوعی مواجهیم؟ مفاهیم مختلفی داریم مثل شرکت دانش بنیان، محصول دانش بنیان و … اما این جا محور بحث ما اقتصاد است. مگر اقتصاد بدون دانش هم داریم؟ قطعا در پس هر بخشی از اقتصاد که بخواهیم در نظر بگیریم نوعی دانش وجود داشته‌است. از تولید یک خودکار تا تولید پیشرفته ترین محصولات در صنایع پزشکی، هوافضا و … . پس اقتصاد دانش بنیان یعنی چه؟
وی تصریح کرد: یکی از تعابیر مهمی که در بیانات رهبر معظم انقلاب و کارشناسان مختلف این امر هم دیده می‌شود، اقتصاد دانش‌بنیان به مثابه ارتقاء بهره‌وری است. ارتقاء بهره وری اجمالا یعنی افزایش درآمدها و کاهش هزینه‌ها که به رشد اقتصادی، رفع فقر و ایجاد اشتغال نیز منجر می‌شود.
وی در ادامه به بخشی از سخنان نوروزی رهبر انقلاب در این مورد اشاره نمود: «برای رشد اقتصاد کشور و اصلاح امور اقتصادی کشور، به طور قاطع باید به سمت اقتصاد دانش‌بنیان حرکت بکنیم؛ «اقتصاد دانش‌بنیان» یعنی چه؟ یعنی اینکه دانش و فنّاوری پیشرفته نقش‌آفرینی فراوان و کاملی داشته باشد در همه عرصه‌های تولید. «همه‌ی عرصه‌های تولید» که عرض میکنیم، یعنی حتّی انتخاب آن کار تولیدی؛ چون لزومی ندارد که انسان همه‌ی کارهای تولیدی را انجام بدهد. انتخاب آن کار تولیدی هم [باید] برخاسته از نگاه دانشی و بینشی و علمی باشد؛ این معنای اقتصاد دانش‌بنیان است که در همه عرصه‌های اقتصاد دخالت داشته باشد»
«دانش بنیان بودن» رویکرد کلانی است که باید در اقتصاد پیگیری شود
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: کشور در نظام تولیدی خود باید نیازسنجی و اولویت سنجی داشته‌باشد. ایرادی ندارد که همه چیز را تولید کنیم اما برای حمایت و صرف بودجه دولتی باید اولویت بندی داشته‌باشیم. درواقع دانش‌بنیان بودن، رویکرد کلانی است که باید در اقتصاد وجود داشته‌باشد. مانند اقتصاد مقاومتی که بعضا تصور می‌شود رویکرد نو و خاصی است که صرفا برای ما و در شرایط خاص تحریمی کاربرد دارد اما درواقع این طور نیست.
تاجیک ضمن اشاره به اینکه واقعیت اقتصاد دانش بنیان از چیزی که در اذهان ما جا افتاده، عام تر است، افزود: ما نهایتا اقتصاد دانش‌بنیان را در صنایع تولیدی تعریف میکنیم. اما اقتصاد دانش بنیان به مثابه ارتقاء بهره‌وری در بخش‌های مختلف حتی در ارگان‌ها و دستگاه‌های دولتی، نهادهای فرهنگی و … نیز معنا می‌یابد.
وی با بیان اینکه برخی تعاریف و رویکردها در این حوزه نیاز به اصلاح و تغییر دارند، گفت: در قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان مصوب ۱۳۸۹ اساسا محور بحث، شرکت دانش بنیان بوده و اقتصاد دانش‌بنیان به شرکت دانش بنیان محدود شده‌است. در قانون جهش تولید دانش‌بنیان که اخیرا تصویب شد، تعاریف مترقی‌تری ارائه شده‌است اما هنوز جای اصلاح دارد.
انتهای پیام/ تولید
