مسیر اقتصاد/ کشور فرانسه در زمینه توسعه فناوری هسته‌ای پیشرو بوده به طوری که حدود ۷۰ درصد از برق مورد نیاز خود را از انرژی هسته‌ای تأمین می‌کند. این میزان بیشترین سهم از سبد انرژی یک کشور در دنیا است. این موضوع به‌واسطه سیاست دیرینه این کشور مبنی بر امنیت انرژی است. در حال حاضر فرانسه دارای ۵۶ رآکتور هسته‌ای فعال با ظرفیت معادل ۶۱۳۷۰ مگاوات است. همچنین یک رآکتور در دست ساخت با ظرفیت ۱۶۳۰ مگاوات دارد.
رآکتورها و محصولات سوخت هسته‌ای و خدمات مرتبط به آن از صادرات قابل توجه کشور فرانسه به‌شمار می‌رود؛ به‌علاوه حدود ۱۷ درصد از برق تولیدی این کشور از سوخت هسته‌ای بازیافت‌شده تأمین می‌شود. فرانسه بزرگترین صادرکننده برق در دنیاست که این امر به واسطه هزینه تمام‌شده پایین تولید برای این کشور است که درآمد حاصله از آن به سالانه ۳ میلیارد یورو می‌رسد. نمودار زیر سهم منابع مختلف از سبد انرژی فرانسه در سال ۲۰۲۰ را نشان می‌هد. چنانچه ملاحظه می‌شود فناوری هسته‌ای بیش از ۶۰ درصد در سبد انرژی فرانسه سهم دارد.
تصویب لایحه برای کاهش سهم هسته‌ای از سبد انرژی فرانسه
پس از انتخاب فرانسوا اولاند به عنوان رئیس‌جمهور، سیاست او مبنی بر کاهش سهم انرژی هسته‌ای از سبد انرژی فرانسه، مناظره ملی گسترده جدیدی در حوزه انرژی ایجاد کرد که از سال ۲۰۱۲ تا ژوئیه ۲۰۱۳ به مدت ۸ ماه ادامه داشت. گزارشی که در سپتامبر ۲۰۱۳ توسط OPECST منتشر شد بیان داشت، به گفته یک کمیسیون علمی متشکل از سناتورها و نمایندگان مجلس اعیان و عوام پارلمان، فرانسه در صورت کاهش سریع انرژی هسته‌ای و جایگزینی ناکافی از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر در معرض خطر شوک قیمت برق قرار می‌گیرد.
در اکتبر ۲۰۱۴ لایحه گذار انرژی برای رشد سبز توسط مجلس ملی تصویب شد و به سنا رفت که هدف آن رساندن سهم انرژی هسته‌ای از سبد انرژی فرانسه به ۵۰ درصد بود و همچنین ظرفیت انرژی هسته‌ای تولیدی را به ۶۳.۲ گیگاوات محدود کرد. این امر به معنای از مدار خارج کردن حداقل ۱۶۵۰ گیگاوات ظرفیت تولیدی از مدار تا زمان بهره‌برداری تجاری از رآکتور Flamanville 3 بود.
تعویق‌های مکرر برنامه ۵۰ درصدی شدن سهم انرژی هسته‌ای
سنا در اوایل سال ۲۰۱۵ لایحه حذف سقف تولید انرژی هسته‌ای را اصلاح کرد، اما این اصلاحیه در مجلس پذیرفته نشد. مجلس ملی این لایحه شامل ۹۷۰ اصلاحیه را در جولای ۲۰۱۵ با سقف ۶۳.۲ گیگاوات انرژی هسته‌ای و تنها ۵۰ درصد سهم هسته‌ای از سبد انرژی تا سال ۲۰۲۵ تصویب کرد. در اکتبر ۲۰۱۶، دولت هر تصمیمی به منظور بسته‌شدن رآکتورها به منظور کاهش سهم هسته‌ای به ۵۰ درصد را، به بعد از انتخابات ریاست جمهوری و مجلس ملی ۲۰۱۷ موکول کرد. در سال ۲۰۱۷ نیز فرانسه هدف ۲۰۲۵ خود برای کاهش سهم هسته‌ای به ۵۰ درصد را به تعویق انداخت. در دسامبر ۲۰۱۷، رئیس‌جمهور فرانسه اعلام کرد که انرژی هسته‌ای «بدون کربن ترین راه برای تولید برق است».
در نوامبر ۲۰۱۸، پیش‌نویس برنامه جدید انرژی فرانسه، تاریخ هدف ۵۰ درصد شدن انرژی هسته‌ای از سبد انرژی را ۲۰۳۵ تعیین کرد و خارج شدن ۱۴ رآکتور هسته‌ای از مدار را تا سال ۲۰۳۵ برنامه‌ریزی کرده که ۴ تا ۶ مورد آن تا ۲۰۳۰ محقق خواهدشد.
با این حال، این طرح گزینه ساخت رآکتورهای هسته‌ای جدید را همچنان باقی می‌گذارد. یک سند دولتی که در ژانویه ۲۰۲۰ منتشر شد، بیان داشت که رآکتورهای Blayais، Bugey، Chinon، Cruas، Dampierre، Gravelines و Tricastin به عنوان نیروگاه‌هایی هستند که دپارتمان انرژی فرانسه قصد دارد برای رسیدن به هدف دولت تعطیل کند. در این سند آمده بود که تصمیمی در مورد تعطیلی زودهنگام در سال ۲۰۲۳ گرفته می‌شود و انتظار می‌رود تعطیلی بعدی نیروگاه‌ها در سال‌های ۲۰۲۷ تا ۲۰۲۸ انجام شود. نمودار زیر سبد انرژی هدف‌گذاری شده فرانسه را برای سال ۲۰۳۵ نشان می‌دهد.
ساخت راکتورهای نسل جدید در دستور کار دولت فرانسه
در ادامه، دولت فرانسه طرح‌هایی برای ساخت رآکتورهای نسل جدید که «هزینه ساخت آن‌ها تا ۳۰ درصد و تأمین مالی پس از ساخت ۵۰ درصد کاهش می‌یابد» را در دستور کار قرار داده است. این نشان می‌دهد با وجود طرح‌های این کشور برای کاهش سهم انرژی هسته‌ای از سبد تولید، این هدف به دلیل افزایش قیمت نهایی و کاهش امنیت انرژی تاکنون محقق نشده و انرژی هسته‌ای مطمئن‌ترین راه برای تولید برق مورد نیاز این کشور است.
با وجود اینکه ادعای فرانسه کاهش ظرفیت هسته‌ای از سبد برق این کشور و جایگزینی آن با انرژی‌های تجدیدپذیر است، به تعویق انداختن این سیاست، ترس از شوک قیمت در برق و همچنین با بررسی سابقه‌ی کشورهای پیشرو در این زمینه، از جمله آلمان که هزینه‌ی تولید برق در آن به‌شدت بالا است و عملاً ممکن است این کشور را در آینده با بحران انرژی مواجه کند، می‌توان احتمال داد که این ادعا کمی غیرمحتمل به‌نظر می‌رسد و حدس زد با سر رسیدن موعد خاموش کردن رآکتورها، این برنامه باز هم به تعویق بیفتد.
پینوشت:
انتهای پیام/ انرژی
