به گزارش مسیر اقتصاد نزدیک به چنین روزهایی در ۵۰ سال قبل، ریچارد نیکسون رئیس جمهور وقت آمریکا با کنار گذاشتن تعهد این کشور درخصوص ثابت نگهداشتن نرخ برابری دلار با طلا، نظام پولی بین‌المللی که برپایه کنفرانس برتون وودز عمل می‌کرد را متحول کرد. در طول این نیم قرن که از آن اقدام نیکسون می‌گذرد، تحولات متعددی در نظام پولی جهان رخ داده اما در این مدت انحصار دلار در مبادلات بین‌المللی کم و بیش حفظ شده است.
چرا ۵۰ سال قبل دلار از مبادلات بین‌المللی کنار نرفت؟
در آن زمان بسیاری تصور می‌کردند که با اقدام نیکسون درخصوص کنار گذاشتن تعهد به ثابت نگه داشتن نرخ برابری دلار با طلا، واحد پولی آمریکا به مرور جذابیت خود را از دست خواهد داد و از انحصار و قدرتی که از دوران جنگ جهانی دوم تا آن زمان در مبادلات بین‌المللی بدست آورده بود، کاسته خواهد شد.
تصور این عده این بود که دلار ویژگی‌های منحصر به فرد خود را از دست داده و به مرور به یک ارز مانند ارزهای دیگر کشورها تبدیل خواهد شد؛ چراکه از طرفی ذخیره و استفاده از دلار عملا هیچ مزیتی در زمینه حفظ ارزش پول ندارد و از طرف دیگر استفاده از تنها یک واحد پولی ریسک بانک‌های بین‌المللی را افزایش می‌دهد. اما این پیش بینی محقق نشد و دلار انحصار خود در مبادلات بین‌المللی را حفظ کرد.
اکنون پاسخ به این سئوال که چرا ۵۰ سال قبل کشورها و بانک‌های بین‌المللی به سمت استفاده از دیگر ارزها در کنار دلار حرکت نکردند واضح است؛ از طرفی در دهه‌های قبل از آن دلار به قدری جهان روا شده بود که مشتریان نهادهای مالی حاضر به پذیرش ارز دیگری نبودند و از طرف دیگر جذابیتی در بین گزینه‌های جایگزین وجود نداشت.
کاهش قدرت دلار به ایجاد گزینه‌های جذاب جایگزین نیاز دارد
در طول سال‌های اخیر واحدهای پولی متعددی از جمله یورو اتحادیه اروپا و یوآن چین سعی کرده‌اند سهم خود را از مبادلات بین‌المللی افزایش دهند؛ اما با وجود بدست آوردن توفیقاتی در این زمینه، همچنان تا تحت تاثیر قرار دادن انحصار دلار فاصله دارند.
تفاوت‌هایی که در نظام پولی آمریکا و نظام پولی اتحادیه اروپا وجود دارد، از جذابیت‌های استفاده از یورو در مقایسه با دلار کاسته است و نسبت به یوآن چین نیز به دلیل قدرت بالای دولت این کشور در تغییر و اعمال قوانین جدید پولی، بد بینی هایی در سطح بین‌الملل وجود دارد.
به این ترتیب در طول دهه‌های اخیر عدم وجود یک جایگزین قابل اعتماد و جذاب در کنار دلار آمریکا یکی از دلایل اصلی تداوم سلطه واحد پولی آمریکا بر مبادلات بین‌المللی و ذخایر جهانی کشورها بوده است.
ارزهای دیجیتال بانک های مرکزی جایگزینی جذاب برای دلار
در چنین شرایطی برخی معتقدند شکل گیری ارزهای دیجیتال رسمی که از سوی بانک های مرکزی کشورهای جهان منتشر شود، میتواند جایگزین قابل اطمینان و جذاب برای دلار در ذخیره ارزش و استفاده در مبادلات بین‌المللی باشد.
استفاده از ارزهای دیجیتال رسمی در مبادلات بین‌المللی بین کشورها روشی به مراتب ارزان تر در مقایسه با استفاده از دلار است.
چرا ارزهای دیجیتال بانک های مرکزی جذاب هستند؟
در حال حاضر در تجارت بین تاجران دو کشور، به طور مثال در صادرات قهوه از کلمبیا به کره جنوبی، استفاده از ارزهای ملی رایج نیست؛ چراکه در شکل فعلی بانکداری صادرکننده کلمبیایی امکان استفاده از وون کره جنوبی را ندارد و به همین دلیل از واردکننده کره‌ای دلار طلب می‌کند. در حالیکه در عصر دیجیتال و در صورت انتشار ارزهای دیجیتال رسمی از سوی بانک‌های مرکزی، صادرکننده کالا به راحتی میتواند از هرجای دنیا، ارز دیجیتال کشور واردکننده را به کیف پول دیجیتالی خود واریز کند و آن را با کمترین هزینه مبادله، به ارز کشور خود تبدیل نماید.
نکته مهم اینکه تنها در صورتی ارزهای دیجیتال بانک های مرکزی این قابلیت را خواهند داشت که امکان استفاده از آن‌ها از سوی ذی نفع‌های خارجی و در واقع تبدیل هر ارز دیجیتال به ارز دیجیتال کشور دیگر در یک بستر بین‌المللی فراهم باشد؛ که نیاز به همکاری بانک‌های مرکزی با یکدیگر در ابعاد دوجانبه و یا چندجانبه دارد. در غیر اینصورت ارزهای دیجیتال رسمی نیز قابلیت کنار زدن انحصار دلار از مبادلات بین‌المللی را نخواهند داشت و در بهترین حالت تنها در مبادلات دوجانبه بین برخی کشورها قابل استفاده خواهند بود.
منبع: گاردین
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
