احمد توکلی نماینده سابق تهران و سخنران سومین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی در گفتگو با مسیر اقتصاد در پاسخ به این سوال که مهمترین مولفۀ اقتصاد مقاومتی چیست و اولویت کشور را در شرایط فعلی برای عملی شدن اقتصاد مقاومتی باید در چه حوزه ای بگذاریم، گفت: اقتصاد مقاومتی به معنای این است که اقتصاد به حالتی برسد که بر اثر شوک های داخلی و خارجی روند تولید ملی و توزیع درآمد ملی بدتر نشود و با اقتصاد ریاضتی کاملا متفاوت است.
وی افزود: اقتصاد ریاضتی می گوید که سختی هایی که متوجه فقرا هست را طبیعی بدان در صورتی که اقتصاد مقاومتی می گوید اقتصاد به گونه ای باشد که وقتی شوک به آن وارد شد مردم کمتر به سختی بیفتند و روند توزیع درآمد و تولید ملی تغییر محسوسی نکند. پس بزرگترین مولفه که اقتصاد مقاومتی را تعریف می کند، این است که باید اقتصاد شوک ناپذیر باشد و اگر شوکی هم آمد انعطاف داشته باشد. اقتصادی که بخواهد اینگونه باشد، باید ده ها مولفه داشته باشد.
نمایندۀ ادوار گذشتۀ مجلس در مورد کارهایی که برای عملی شدن اقتصاد مقاومتی اولویت دارند، گفت: باید خیلی از کارها را با هم انجام بدهیم ولی از نظر اهمیت، مبارزه با فساد در رأس آن هاست. وقتی فساد در جامعه زیاد می شود، سرمایه گذاری کم شده یا متوجه بخش هایی می شود که از کنترل خارج باشد و مالیات ندهد و بتواند یک شبه ره صد ساله برود که خود آن هم به فساد اضافه می شود.
وی درباره مضرات فساد گفت: برای اینکه وقتی فساد هست مخصوصا وقتی رفتار حکومت قابل پیش بینی نباشد و نداند کجا چه باید بدهد و کجا چه نباید بدهد، تکلیف ها روشن نیست، ریسک سرمایه گذاری بالا می رود و سرمایه گذاری پایین می آید. فساد دشمن تولید ملی است زیرا موجب کاهش سرمایه گذاری افزایش هزینه های تولید می شود.
رئیس سازمان دیده بان شفافیت و عدالت با توضیح مثالی درخصوص فساد، گفت: مثلا وقتی شما برای تأمین سرمایه به بانک مراجعه کنید، بانک ۱ میلیارد تومان با نرخ ۱۸- ۲۰ درصد برای شما تصویب می کند، ولی ۲۰۰ میلیون تومان آن را نگه می دارند و به شما نمی دهند.
این سخنران همایش تاکید کرد: درواقع سودی را که شما برای ۱ میلیارد تومان دارید می دهید، سود ۸۰۰ میلیون تومان است، درنتیجه نرخ بهره بالا می رود و کالا گران تر تمام می شود و قدرت رقابت خارجی پایین می آید، واردات شما کم می شود و تولید برای صادرات کاهش پیدا می کند. از آن طرف چون قیمت تمام شدۀ شما بالاست، رقیبان خارجی با قیمت بهتری جنس را داخل بازار می کنند.
توکلی با اشاره به اینکه می توان این مثال را توسعه داد، گفت: مأمور محیط زیست رشوه می خواهد، مأمور شهرداری از بنگاه رشوه می خواهد، صاحب بنگاه و مشتری یک دعوایی دارند و دادگاه می روند، بعضا رشوه می خواهند. همۀ این ها روی هزینۀ تولید سرشکن می شوند. صادرات را کم می کند و تولید برای مصرف داخلی را کم می کند، چون رقابت با خارجی ها وجود دارد.
وی ادامه داد: فساد دشمن آزادی است برای اینکه فاسدان سعی می کنند برای نفوذ در مجاری تصمیم گیری مملکت دام بکارند. در حیطۀ انتخابات پول خرج می کنند و کسانی که اهل معامله هستند را در مجلس می فرستند و آن نمایندۀ نابکار وقتی در مجلس می رود دنبال این است که بدهی خودش را به آن سرمایه دار فاسد بازپرداخت کند و برای دورۀ بعد خودش را تثبیت کند.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی درباره معضل اشرافی گری گفت: مسئولین وقتی به اشرافی گری دچار شدند، نمی توانند با حقوق متعارف زندگی کنند، دست به تخلفات مالی می زنند و همینطور که جلوتر می روند حریص تر می شوند و از بخش خصوصی هم رشوه قبول می کنند. اگر به اینجا رسید و مسئولین تجملگرا و اشرافیت طلب شدند، درد مردم را درک نمی کنند و سیاست های آن‌ها در جهت منافع ثروتمندان تغییر جهت می دهد.
وی افزود: وقتی دخل و خرج خودش بی موالات هست در دخل و خرج عمومی هم بی موالات می شود، از یکی نمی گیرد و از یکی دوبرابر می گیرد. با وجود چنین افرادی در دخل و خرج ۵۵۰ هزار میلیارد تومانی و ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومانی در بودجه امسال نیز همین اتفاق می افتد. انحراف در تخصیص منابع ایجاد می کنند و فساد در بودجه ملی رخ می دهد.
توکلی فساد را مانع حرکت عقلانی در اداره حکومت دانست و گفت: عقل به ما می گوید در دخل و خرج خود باید مراعات و صرفه جویی را بکنید، در دخل و خرج خود قواعد علمی و عقلی را رعایت کنید، ولی با صغری کبری چیدن مسائل در صدد حفظ منافع خودشان هستند.
وی تاکید کرد: این اقتصاد نه تنها مقاوم نمی شود بلکه از همه جا ضربه پذیر نیز می شود. زیرا فساد مروت اجتماعی را کم می کن، مردم را از دین زده می کند و نسبت به مسئولین بدبین می کند و موجب افزایش هزینه های تولید می شود. به همین دلیل اگر میخواهیم اقتصاد مقاومتی داشته باشیم اولویت اول مبارزه با فساد است
رئیس سازمان دیده بان شفافیت و عدالت درباره منشا مشکلات در مبارزه با فساد گفت: دستگاه قضایی دو وظیفه دارد که یکی نظارت بر حسن اجرای قوانین و دیگری پیشگیری از جرم مجرمان است. وقتی می گوییم فساد ذهن ها به سمت مبارزه با مجرمین می رود، البته ضروریست ولی پیشگیری هم از وظایف دستگاه قضا می باشد.
وی با اشاره به اینکه باید در مبارزه با فساد ذهنمان را به سمت این ببریم که چه عواملی سبب فساد می شوند و هدف چیست، گفت: یکی از عواملی که مانع تغییر ساختارهای فسادخیز می شوند، عوامل فاسد هستند؛ حتی سعی‌شان در این است که قوانین فساد خیز را تقویت کنند.
توکلی درباره وجود قوانینی جهت جلوگیری از پدیده درهای چرخان در کشور گفت: به طور خاص در این زمینه قانونی نداریم ولی در جاهایی مثل ماده ۴۲۱ قانون آیین دادرسی به این مساله توجه شده است؛ کسانی که بازرس بانک هستند به هیچ وجه نباید در بانک مذکور حساب داشته باشند. در پدیده درهای چرخان تضاد منافع صورت می گیرد، به این ترتیب که فرد در دستگاه دولتی به جای تامین منافع ملت به سمت تامین منافع شخصی خود برود که این باعث فساد می شود.
وی خاطرنشان کرد: نه تنها در برخی موارد قانونی در زمینه تضاد منافع نداریم، متاسفانه در مواردی قوانینی را تصویب کرده ایم که برعکس است و زمینه تضاد منافع را ایجاد کرده است. مثل تصمیمی که برای قضات بازنشسته گرفتیم که می توانند وکیل بشوند. این همان بحث درهای چرخان است.
رئیس مرکز دیده بان شفافیت و عدالت ضمن اشاره به بررسی غیر قانونی و علمیِ قانون برنامه بودجه، گفت: ضمن قانون بودجه، نمی توان قوانین ثابت و دائمی را نقض کرد در حالی که مثلا گفته می شد که فلان قانون دائمی در سال ۹۳ اجرا نخواهد شد که در حال حاضر شورای نگهبان چنین مواردی را رد می کند.
وی افزود: یا قانونی تصویب می شود که ممیزان مالیاتی، بتوانند پس از بازنشستگی، مشاور مالیاتی بشوند و رسیدگی آن ها به دفاتر مورد قبول سازمان انور مالیاتی کل باشد. این موارد موید درهای چرخان و تضاد منافع هستند.
توکلی با اشاره به سومین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی گفت: این چنین حرکت های دانشجویی، بسیار مثبت خواهد بود. در توصیه ای، پیغمبر اکرم (ص) به امیر مومنان (ع) می گویند که علی جان! دغدغه و غصه مردم را داشته باش که اگر به درد مردم نخورد، به درد خودت می خورد چراکه داشتن دغدغه معیشت مردم گناهانی را که نماز و روزه پاک نمی کند، پاک خواهد کرد.
وی در پایان با اشاره به دستاورد هایی که این همایش می تواند داشته باشد، گفت: تغییرات اجتماعی به صورت دفعی اتفاق نمی افتد و بایستی این کارها به صورت مداوم انجام شود تا تاثیرات خود را بر روی مسئولین و مدیران بگذارد.
گفتنی است که آقایان محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، محمدحسین حسین زاده مدیرعامل بانک قرض الحسنه رسالت، سیدمحمد صاحبکار رئیس امور شرکت های دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، محمدرضا رضایی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، محمدحسین بحرینی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، رحیم زارع رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، محمد قاسمی معاون پژوهش های اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس، عباس علی آبادی مدیرعامل گروه مپنا، مهدی غضنفری عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت و وزیر سابق صنعت، بهزاد سلطانی رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی، علی هاشمی استاندار محترم استان سیستان و بلوچستان، علیرضا رزم حسینی استاندار استان کرمان، اسدالله درویش امیری استاندار استان زنجان، نعمان غلامی رئیس سازمان بسیج سازندگی، سیدفرشاد فاطمی عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، وحدت عیدی فرماندار شهر قلعه گنج شهر نمونه اقتصاد مقاومتی، وحید شقاقی عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و مشاور کمیسیون نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام، حجت الله عبدالملکی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام و احمد توکلی مدیر سازمان مردم نهاد دیده بان شفافیت و عدالت و نماینده سابق مجلس از سخنرانان این همایش هستند و مقاله های متعددی حول اقتصاد مقاومتی در همایش ارائه خواهد شد.
به گزارش مسیر اقتصاد از دبیرخانه سومین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی، این همایش با موضوع «پایش وضعیت اقتصاد مقاومتی در سال ۱۳۹۵ و چشم انداز سال ۱۳۹۶» در تاریخ ۱۳ و ۱۴ بهمن ماه سال جاری در دانشگاه علم و صنعت ایران برگزار می شود.
