مسیر اقتصاد/ کشورهای واقع در منطقه آسیای میانه _ به عنوان خاستگاه اصلی جاده ابریشم باستانی _ از جمله کشورهایی هستند که همزمان با مطرح شدن طرح جاده ابریشم جدید چین، همکاری اقتصادی خود با این کشور را توسعه داده‌اند.
قرقیزستان نیز یکی از همین کشورهاست که از سال ۲۰۱۳ و با انعقاد سند همکاری راهبردی با چین، به گسترش روابط دوجانبه خود با همسایه شرقی‌اش پرداخته است.
اقتصاد قرقیزستان در یک نگاه
وجود منابع سرشار معدنی، قرقیزستان را به یکی از صادر کنندگان طلا، جیوه، اورانیوم و سایر فلزات کم‌یاب در جهان تبدیل کرده است. با این حال عمده صادرات این کشور به محصولات کشاورزی، کالاهای بومی از جمله پنبه، پشم و گوشت و نیز باز صدور کالاهای چینی به دیگر کشورهای آسیای میانه مربوط می‌شود.
عضویت در سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، از جمله مواردی است که در کنار عضویت در طرح جاده ابریشم جدید، وضعیت خاصی به اقتصاد قرقیزستان بخشیده و فرصت‌های متعددی را برای این کشور به وجود آورده است.
فعالیت‌های چین در چارچوب ابتکار «یک کمربند، یک راه» در قرقیزستان
۱. پروژه‌های زیرساختی
در سال‌های اخیر، چین در قالب طرح جاده ابریشم و به صورت مستقیم و غیرمستقیم به حمایت از پروژه‌های متعدد زیرساختی در قرقیزستان پرداخته است. حمایت‌هایی که از تامین مالی پروژهها با اعطای وام تا اجرای آن‌ها توسط شرکت‌های چینی را شامل می‌شود.
پروژه‌های زیرساختی اخیر، مواردی از جمله طرح‌های جاده‌ای مانند جاده جایگزین شمال-جنوب و بازسازی جاده بیشکک _ نارین _ توروگارت ، طرح‌های ریلی مانند خط‌آهن کاشگر-تاشکند و کاشگر-دوشنبه، پروژه‌های مربوط به خطوط برق مانند نوسازی خطوط برق جنوب قرقیزستان و نیز خطوط لوله مانند احداث خط لوله گاز قرقیزستان-چین را در بر می‌گیرند.
۲. سرمایه‌گذاری مستقیم
چین از سال ۲۰۱۲ میلادی به بزرگترین منبع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در اقتصاد قرقیزستان بدل شده است. آمارها نشان می‌دهند در بازه زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۷، میزان سرمایه‌گذاری چین در اقتصاد قرقیزستان بین ۲۵ تا ۵۰ درصد از کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در این کشور بوده و به ترتیب در بخش اکتشافات زمین‌شناختی، معدن کاوی و تولید فرآورده‌های نفتی انجام گرفته است.
پروژه های مربوط به معدن کاوی بر افزایش میزان ذخایر طلای قرقیزستان تمرکز دارند و فرآورده‌های نفتی تولید شده نیز عمدتاً به کشورهای تاجیکستان و افغانستان صادر می‌شوند.
آثار مثبت و منفی طرح جاده ابریشم جدید بر اقتصاد قرقیزستان
از آن‌جا که داده‌ها و آمار شفاف و جداگانه‌ای توسط چین در خصوص پروژه‌های «یک کمربند، یک راه» ارائه نمی‌شود، برآورد‌ها در خصوص تاثیرات این طرح تا حدودی نسبی خواهد بود.
ارزش کل فعالیت‌های اقتصادی چین در قرقیزستان در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ حدود ۴ میلیارد دلار برآورد شده است که مواردی از قبیل اجرای پروژهها، سرمایه‌گذاری مستقیم و نیز اعطای وام به دولت قرقیزستان را شامل می‌شود.
بدهی خارجی قرقیزستان در سال ۲۰۱۷، بالغ بر ۳ میلیارد و ۷۸۲ میلیون دلار برآورد شد که بانک‌های چینی، بانک توسعه آسیا به عنوان یکی از پشتیبانان مالی طرح جاده ابریشم و بانک جهانی از جمله بزرگترین طلبکاران این بدهی به شمار می‌آمدند و این، خود می‌تواند موید مبالغ پیش بینی شده در خصوص میزان ارزش فعالیت‌های اقتصادی چین در این کشور آسیای میانه باشد.
از سوی دیگر به موجب آمار رسمی بانک جهانی، میزان تولید ناخالص داخلی قرقیزستان در بازه زمانی ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ رشد بیش از ۲ میلیارد دلاری را نشان می‌دهد که می‌تواند نشانه خوبی برای اقتصاد قرقیزستان باشد.
-
- تولید ناخالص داخلی قرقیزستان
اگرچه روابط اقتصادی آنقدر پیچیده هست که نتوان بین دو اتفاق اخیر رابطه مستقیم برقرار کرد و عوامل بسیاری مانند عضویت قرقیزستان در اتحادیه اقتصادی اوراسیا را باید در بالا رفتن نرخ تولید ناخالص داخلی این کشور دخیل دانست. اما قدر مسلم اینکه جمهوری قرقیزستان توانسته است با عضویت در طرح جاده ابریشم جدید چین، پروژه‌های راهبردی و مهمی را در راه توسعه یافتگی به مرحله اجرا درآورد و تردیدی نیست که این اتفاق را باید از جمله عوامل تاثیرگذار در بهبود وضعیت اقتصادی این کشور به شمار آورد.
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
