به گزارش مسیر اقتصاد همانگونه که در گزارش قبل اشاره شد با توجه به پیش‌بینی عرضه مازاد نفت خام در بازارهای جهانی و در نتیجه کاهش قیمت نفت بسیاری از شرکت‌های پالایشی به سمت افزودن فرآیندهای پتروشیمی در کنار فرآیندهای پالایشی برای تولید محصولات پتروشیمی با ارزش در حال حرکت هستند.
شرکت‌های فعال در صنعت پالایش و شرکت‌های پتروشیمی از سال‌ها پیش رابطه مناسبی با یکدیگر نداشته اند. در گذشته، طراحی پایه واحدهای پالایشگاهی بر اساس تولید مواد شیمیایی نبوده است و به همین دلیل بسیاری از محصولات با ارزش شیمیایی به عنوان ترکیب زائد از محصولات تولیدی پالایشگاه یعنی بنزین، گازوئیل، سوخت جت و نفت کوره جدا می‌شدند.
به طور کلی در حال حاضر نیز پالایشگاه ها تنها بر تولید سوخت متمرکز هستند. اولین قدم برای نزدیکی فرآیندهای پالایشی و پتروشیمی استفاده از واحدهای FCC بود؛ اگرچه حتی پالایشگاه‌های تولیدکننده نفتا نیز این محصول با ارزش را، بدون هیچگونه ارزش افزوده‌ای به واحدهای کراکر بخار اتیلن می‌فروشند. این واحدها نیز یا انجام عمل کراکینگ، نفتا را در دماهای بالا به اتیلن، پروپیلن و دیگر ساختارهای پایه شیمیایی تبدیل می‌کنند.
توسعه پتروپالایشگاه ها با هدف هم‌افزایی فرآیندهای پالایشی و پتروشیمی
یک پالایشگاه معمولی با فرآیند تقطیر جزیی (fractional distillation) شروع می‌شود که نفت خام را به بخش‌های تشکیل‌دهنده آن تجزیه می‌کند. محصولات خروجی این فرآیند از مولکول‌های زنجیره کوتاه کربن مانند بنزین، نفتا و پروپان گرفته تا گازوئیل سنگین و گازوئیل خلأ متغیر هستند.
معمولا پالایشگاه‌ها گازوئیل خلأ را در یک هیدروکراکر یا یک کراکینگ کاتالیزوری سیال بستر (واحد FCC) فرآوری می‌کنند، که هر دو این فرآیندها، مولکول‌های بلند گازوئیل را به مولکول‌های کوتاه‌تر تجزیه می‌کنند.
فرآیندهای FCC و ریفرمر اولین اقدامات برای تولید محصولات شیمیایی
فرآیند هیدروکراکینگ در تولید گازوئیل با کیفیت بسیار موثر است. در این فرآیند هیچ ترکیب الفینی تولید نمی‌شود؛ زیرا تمام پیوندهای دوگانه ترکیب مولکولی به سرعت هیدروژنه می‌شوند و به این ترتیب با اشباع شدن ترکیب، از میزان واکنش‌پذیری و سمیّت آن کاسته می‌شود. نفتای تولیدی از هیدروکراکر می‌تواند به واحد کراکر بخار اتیلن فرستاده شود تا الفین تولید شود یا با ارسال به واحد ریفرمر (reformer) به ترکیبات آروماتیکی تبدیل شود. برای افزایش بازدهی شیمیایی، واحدهای بیشتری از هیدروکراکرها استفاده می‌شوند که هدف آن، افزایش جداسازی نفتا است.
از طرف دیگر، واحد FCC، گازوئیل خلأ تولیدی را به بنزین تجزیه می‌کند. این فرآیند با جداسازی الفین‌های موجود در ترکیب گازوئیل خلأ یعنی پروپیلن که شامل ۵ تا ۲۰ درصد از خروجی است، از یک سو میزان سمیت بنزین تولیدی را به شدت کاهش می‌دهد و از سوی دیگر پروپیلن، که محصول با ارزشی در صنعت پتروشیمی به شمار می‌رود، تولید می‌کند. بسیاری از پالایشگاه‌های کنونی به دلیل انگیزه‌های بالا برای تولید مواد شیمیایی، واحدهای FCC خود را با شدت بالا (دمای بالا و زمان اقامت طولانی) برای افزایش بازده پروپیلن تا بیش از ۲۰ درصد اجرا می‌کنند.
می‌توان اولین تلاش‌ها برای ادغام فرآیندهای پالایشی و پتروشیمی را در فرآیندهای مذکور یافت. نمونه‌های زیادی از شرکت‌هایی مانند اکسون موبیل آمریکا، صنایع ریلاینس هند، و ساینوپک چین وجود دارد که با ادغام بین فرآیندهای پالایشی و پتروشیمی اقدام به توسعه اولین پتروپالایشگاه ها کرده‌اند.
کاهش قیمت نفت با توسعه پتروپالایشگاه ها جبران می‌شود
به گفته لئون دی بروین، مدیر عامل شرکت شورون لوموس که در حوزه سرمایه‌گذاری فناوری در حال فعالیت است، از سال‌ها پیش شرکت‌هایی وجود داشته اند که فرآیندهای پالایشگاهی را با پتروشیمی ترکیب می‌کردند. این اقدام نه تنها با هدف تولید حداکثری مواد شیمیایی صورت گرفته است بلکه برای به دست آوردن هم‌افزایی بیشتر بین واحدهای پالایشگاهی و پتروشیمی و در نتیجه افزایش سود شرکت انجام شده است.
این اقدامات به صورت جزئی توسط برخی شرکت‌های پالایشگاهی رخ داده‌است. در سال‌های اخیر نیز با پیش‌بینی کاهش قیمت نفت و با توجه به ارزش بالای محصولات پتروشیمی، پالایشگاه‌های جدید با تمرکز بر تولید محصولات شیمیایی در حال بازطراحی فرآیندهای خود هستند.
این موضوع به قدری جدی است که به گفته برایان گلاور، مدیر فناوری فرآیند و تجارت تجهیزات شرکت Honeywell UOP، تولید مواد شیمیایی و پتروشیمی در حال حاضر به عنوان مواد زائد فرآیندی شناخته نمی‌شوند؛ به طوریکه طی چند سال گذشته بررسی فرآیند پالایشگاه‌های تازه احداث و همچنین برنامه ارتقا و توسعه پالایشگاه‌های موجود در سراسر جهان نشان می‌دهد که هدف اصلی این واحدها تبدیل به افزایش تولید محصولات پتروشیمی شده است. اقدامی که منجر به تولید محصولات پتروشیمی در مقیاسی بسیار زیاد خواهد شد.
منبع: گزارش موسسه plink.ir/r8xB3 ،C&En
انتهای پیام/ نفت و انرژی
میدونستید الفین فیروزآباد که به عسلویه منتقل شده مالکش قرارگاه خاتمه سهامش هم در بورس بنام پتروشیمی های فسا داراب جهرم هست و کمتر از ۲۰۰% بازدهی داشتن که خیلی کمتر از پتروشیمی ممسنی است که ۹۰۰% بازدهی داشته پتروشیمی های فسا داراب جهرم هم مالکش قرارگاه خاتمه بجنبید بخرید تا مثل ممسنی نشده الویت اول ساخت پتروشیمی فقط همین الفین هاست چه بهتر که مالکش هم خوشنام باشد همه جا شایعست میگن اگه ساخته بشن سودشون بالای هزار تومنه و قیمتشون بالای ده هزار تومن می شود الان زیر ۳۰۰ تومن میشه هر تعداد پتروشیمی های فسا داراب جهرم خرید