به گزارش مسیر اقتصاد برای زمانی که دلار آمریکا جایگاه غالب خود در نظام مالی جهانی را از دست می دهد، سناریوهای مختلفی مطرح است. البته لازم به ذکر است که شرایط ذکر شده در این سناریوها لزوماً در تقابل با یکدیگر نیستند و می توانند همزمان پیشروی کنند.
۶ سناریو برای سرنوشت نظام مالی جهانی بدون دلار
سناریوی اول جایگزین شدن ارزهای ملی به جای دلار است. در این زمینه تلاش های چین برای افزایش استفاده بین المللی از یوآن را می توان مورد اشاره قرار داد. چین از فرصت کنونی پیش آمده در زمینه دلار زدایی استفاده کرده و سازوکارهای ارزی لازم جهت استفاده از یوآن در تبادلات بین المللی را توسعه می دهد. البته چین در زمینه ایجاد کانال های مبادلاتی موازی دلار باید اقدامات بیشتری انجام دهد و مشوق هایی را برای جذب سایر کشورها به این کانال قرار دهد.
سناریوی دوم نظام مالی دوقطبی یا چند قطبی است. به عبارتی حتی اگر کاملاً مشخص نباشد که چه کسی یا چه چیزی سرنوشت دلار را در آینده به ارث خواهد برد، این احتمال وجود دارد که جهان به سمت نظم پولی دوقطبی یا چندقطبی منتقل شود. در حقیقت این بحث محتمل است که بیش از یک ارز به عنوان ذخیره ارزی در جهان ایفای نقش کند.
این پیکربندی به معنای تقسیم نظام مالی و پولی فعلی به دو یا چند سیستم رقیب است که هر کدام از آن ها نهادها، بانک ها، مؤسسات مالی و سازوکارهای پرداخت مختص خود را دارند. به عبارتی دیگر نظام پولی کنونی با ساختارهای شکسته تر دنبال می شود. در نتیجه در این سیستم جدید وابستگی به دلار آمریکا کاهش می یابد و برای انجام معاملات بین المللی و ذخایر ارزی، گزینه های متعددی وجود خواهد داشت.
نقش بحران مالی بزرگ در تعیین آینده نظام مالی جهانی
سناریوی سوم ظهور پول چندجانبه ای مانند حق برداشت مخصوص صندوق بین المللی پول است که سبدی از چندین ارز را تشکیل می دهد. این دارایی البته با محدودیت های از قبیل عدم امکان استفاده توسط شرکت ها و اشخاص مواجه است و فقط توسط دولت ها می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
سناریوی چهارم استاندارد جدید طلایی است. ماهیت ناپایدار بازار های مالی موجب شده است که از بحران مالی بزرگ سال ۲۰۰۸ به بعد مجدداً توجهات به سمت طلا جلب شود. حتی اگر دلار آمریکا جایگاه خود را کماکان حفظ کند، این نظریه مطرح است که یک نظم مالی موازی، با محوریت طلا در حال شکل گیری است که انگیزه ژئوپولیتیکی حذف دلار را دنبال می کند.
بدون تابعیت شدن نظم پولی جهانی با ظهور ارزهای دیجیتالی
سناریوی پنجم شکل گیری ارزهای بدون تابعیت است. گسترش ارزهای دیجیتالی که محصول انقلاب صنعتی چهارم محسوب می شوند این ایده را مطرح کرده است که سرانجام یکی این ارزها به رهیافت پولی مسلط جهان تبدیل خواهند شد. البته فعلاً این ارزها با مشکلاتی از قبیل عدم ثبات در ارزش مواجه هستند.
سناریوی ششم و آخر، ریزش و فروپاشی سیستماتیک پولی است. فروپاشی ناگهانی پولی می تواند هرج و مرج گسترده ای را در جهان ایجاد کند. یک درگیری ژئوپولیتیکی فزآینده در حوزه مالی می تواند این مسأله را برانگیزد. به طور کلی سرنوشت نظام مالی جهانی به متغیرهای ژئوپولیتکی، اقتصادی، مالی و فناوری متعددی وابسته است.
منبع: مجله اوراسیا plink.ir/poxCO
انتهای متن/ اقتصاد بین‌الملل
