مسیر اقتصاد/ بر اساس اعلام مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق، طرح افزایش ۱۶ درصدی تعرفه برق مشترکین پرمصرف خانگی، در کنترل مصرف بخش خانگی موثر بوده و توانسته است تا حدودی مشترکین پرمصرف را به سمت استفاده بهینه برق و مدیریت مصرف سوق دهد.[۱]
بر اساس مصوبه اسفند ماه ۱۳۹۷، تعرفه‌های جدید برق در سال ۱۳۹۸ برای آن دسته از مشترکین خانگی که در بازه زمانی خرداد تا شهریور ماه بیشتر از الگو در هر منطقه اقلیمی مصرف کنند، ۱۶ درصد بیشتر از عموم مشترکین افزایش می‌یابد. با اجرای این طرح مشترکینی که برای مثال در شهر تهران زندگی می‌کنند در صورت تجاوز میزان مصرف ماهانه‌اشان از ۳۰۰ کیلووات ساعت، در قبض خود شاهد افزایش قیمت در تمام پله‌های مصرف شدند.
تصویر زیر نمونه‌ای از یک قبض مشترک پرمصرف است:
بر اساس تصویر فوق، مصرف ماهانه این مشترک به میزان ۱۸.۸۱ کیلووات ساعت بیشتر از ۳۰۰ کیلووات ساعت بوده است. لذا در این قبض از همان اولین پله مصرفی، نرخ برق ۱۶ درصد بیشتر از تعرفه عادی (۶۰۳ ریال) درج شده است.
در عین حال مشترکینی که نسبت به مصرف سال گذشته خود در دوره مشابه کاهش مصرف داشتند، مشمول تخفیف شدند. در این حالت به ازای هر ۱۰ درصد کاهش مصرف، ۲۰ درصد کاهش در مبلغ برق مصرفی اعمال می‌شود.
تصویر زیر قبض برق مشترکی را نشان می‌دهد که مشمول تخفیف مدیریت مصرف شده است:
کاهش ۳۸۰۰ مگاواتی پیک مصرف برق با همکاری مردم
کاهش پیک بار از ۶۱ هزار مگاوات پیش‌بینی شده به ۵۷ هزار مگاوات در تابستان امسال در حالی رخ داد که با توجه به کمبود بارش‌ها در اواخر سال ۱۳۹۶ و بهار ۱۳۹۷، امید زیادی به نیروگاه‌های برق‌آبی نبود و وقوع خاموشی‌های سال گذشته نگرانی تکرار این واقعه در سال ۱۳۹۸ را ایجاد کرده بود. لذا وزارت نیرو و دولت مصمم به اجرای طرح‌های مدیریت مصرف در بخش‌های مختلف و افزایش راندمان نیروگاه‌ها و کاهش تلفات در بخش‌های انتقال و توزیع شدند.
این صرفه‌جویی که به گفته مدیر کل دفتر مدیریت مصرف و خدمات مشترکین توانیر، نزدیک به ۳۸۰۰ مگاوات بوده است، بدون مشارکت اقشار مختلف مردم (اعم از بخش خانگی، صنعت، کشاورزی و تجاری) قابل دستیابی نبود و در صورت عدم انجام آن باید ظرفیت تولید به اندازه ۴۶۰۰ مگاوات با هزینه‌ای بالغ بر ۵.۵ میلیارد دلار افزایش می‌یافت.[۲] به گفته هادی مدقق، سهم صنایع از این میزان صرفه‌جویی ۱۸۰۰، کشاورزان ۱۴۰۰ و مولدهای خودتامین ۳۰۰ مگاوات بوده است.
در میان برنامه‌های مدیریت مصرف، کم هزینه‌ترین برنامه، طرح اصلاح تعرفه مشترکین خانگی بود که امسال برای اولین بار با تنبیه پرمصرف‌ها و تشویق مشترکین خوش مصرف اعمال شد. طرح مذکور در کنترل مصرف بخش خانگی موثر بوده اما برای سنجش دقیق اثرگذاری این طرح، باید بررسی کامل‌تری انجام گیرد.
به گفته مدیر کل دفتر مدیریت مصرف توانیر، اثر اصلاح تعرفه خانگی پرمصرف‌ها بلند مدت است و تاثیر مدیریت مصرف در این بخش در میزان و چگونگی مصرف «انرژی» قابل رصد است. بر همین اساس، دفتر مدیریت مصرف توانیر در حال تهیه گزارشی است که از ابتدای بازه گرما تا پایان شهریور، میزان و روند مصرف انرژی خانگی و اینکه چه تعداد از مشترکین که بالای الگو بودند، مصرف خود را به زیر الگو آوردند و چند درصد از مشترکین، مشمول پاداش مدیریت مصرف شدند را رصد می‌کند. مدقق ابراز امیدواری کرده است که گزارش مذکور نیمه دوم مهر ماه منتشر شود.
برنامه‌های مدیریت مصرف برق در سال آینده تداوم خواهد داشت
رشد سالانه مصرف برق در ۱۰ سال اخیر به طور متوسط ۵.۲ درصد و در سال گذشته کمتر از ۳ درصد بود. این در حالی است که امسال با اجرای برنامه‌های مدیریت مصرف و همکاری مشترکان، رشد مصرف برق نسبت به پارسال به ۱ درصد رسید. به گفته سخنگوی صنعت برق، تلاش می‌شود برنامه‌های مدیریت مصرف برای سال آینده نیز ادامه داشته باشد، تا بتوان تابستان ۱۳۹۹ را نیز بدون خاموشی سپری کرد.[۳]
در همین راستا مدقق مدیر کل دفتر مدیریت مصرف و خدمات مشترکین توانیر، با اشاره به مشارکت شرکت‌های استارت‌آپی در مدیریت مصرف برق بخش خانگی، گفت: «در دنیا مرسوم است که اینطور استارت‌آپ‌ها به عنوان کسب و کارهای جدید راه‌اندازی می‌شوند. ما امسال دستورالعمل تجمیع‌کننده‌ها را برای بخش خانگی و تجاری تدوین و به صورت آزمایشی اجرا کردیم و الحمدلله جواب خیلی خوبی گرفتیم. سال آینده این کار را در کل کشور توسعه خواهیم داد، چراکه سهم مشترکین خانگی در پیک بار ۵۰ درصد است.» [۴]
پیش از این نیز همایون حائری معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی، با اشاره به اینکه افزایش ۱۶ درصدی تعرفه خانگی برای تغییر تفکرات نیاز بود، موضوع شناور شدن تعرفه مشترکین پرمصرف را مطرح و اظهار کرده بود: «شناور شدن تعرفه‌ها موضوع تکمیلی برنامه اصلاح تعرفه پرمصرف‌ها است تا هر مشترک پرمصرفی در هر پله‌ای با توجه به رشد مصرف، تعرفه برق مصرفیش نیز پله‌ای رشد کند.»[۵]
برق مجّانی برای مشترکین کم‌مصرف عملیاتی می‌شود؟
اخیرا نیز طرح «بخشودگی بهای برق مشترکان خانگی کم‌مصرف» با امضای ۳۵ نفر از نمایندگان، تقدیم رئیس مجلس شورای اسلامی شد.
بر اساس این طرح، آن دسته از مشترکان خانگی که مصرف ماهانه آن‌ها کمتر از الگوی مصرف تعیین شده توسط وزارت نیرو در هر منطقه باشد، از پرداخت هزینه برق مصرفی معاف هستند. مابه‌التفاوت بودجه‌ای به وجود آمده، از طریق افزایش تعرفه سایر مشترکین به صورت پلکانی جبران خواهد شد.
تعرفه پلکانی پیشنهادی در این طرح به این شکل است که مشترکینی که نتوانند سقف الگو را رعایت کنند، تا ۵۰۰ کیلووات ساعت در ماه یک سوم، تا ۷۰۰ کیلووات ساعت یک دوم و بیش از ۷۰۰ کیلووات ساعت تمام بهای تمام شده برق را پرداخت خواهند کرد (ارقام برای مناطق عادی است).
در تبصره دوم طرح مذکور، تدوین و ابلاغ آیین‌نامه اجرایی این قانون در ظرف مدت ۳ ماه به وزارت نیرو واگذار شده است. لازم به ذکر است که این قانون باید با طراحی جزئیات دقیق‌تری به مرحله اجرا درآید تا هم درآمد وزارت نیرو با کاهش غیرمنتظره روبرو نشود و نیز اهداف اصلی برنامه‌های مدیریت مصرف حاصل شود.[۶]
به طور کلی لازم است میزان اثرگذاری مصوبه سال گذشته هیئت وزیران در خصوص افزایش قیمت برق مصارف بیش از الگو، بررسی شود و با توجه به نظر کارشناسان و تجربه سایر کشورها در موضوع تعرفه‌گذاری حامل‌های انرژی، طرح جامع‌تری برای تعرفه‌گذاری بر اساس چگونگی مصرف مشترکین با هدف توزیع عادلانه یارانه پنهان انرژی و کاهش شدت انرژی در سال‌های آتی، به تصویب هیئت محترم وزیران برسد.
پینوشت:
[۱] خبرگزاری فارس، کد خبر: ۱۳۹۸۰۵۰۲۰۰۰۶۳۸
[۲] پاون، کد خبر: ۸۱۷۴۳
[۳] ایرنا، کد خبر: ۸۳۴۶۳۸۴۵
[۴] مسیر اقتصاد، کد خبر: ۱۰۰۰۱۵
[۵] مسیر اقتصاد، کد خبر: ۹۱۴۸۴
[۶] yon.ir/NUhU5
انتهای پیام/ نفت و انرژی
