به گزارش مسیر اقتصاد همانطور که در گزارش پیشین بیان شد، فیشر برای طرح بانکداری شیکاگو چهار مزیت را نام می‌برد که در این گزارش، مزیت اول با تفصیل بیشتر بیان می‌شود. اولین مزیت طرح بانکداری شیکاگو[۱] این است که اجازه کنترل بهتر بر روی ادوار تجاری را می‌دهد. فیشر و معاصرانش علت اصلی نوسانات و ادوار تجاری اقتصاد را افزایش و کاهش ناگهانی اعتبارات بانکی می‌دانند که لزوما مبتنی بر واقعیت اقتصادی نیستند (گویی دو بازار در اقتصاد وجود دارد. بازارهای کالا و خدمات که واقعیت اقتصاد را تشکیل می‌دهند و بازارهای مالی که جدا از تغییرات واقعی اقتصادی رفتار می‌کنند).
خلق پول بانک‌ها، بستگی به تمایلات آنها برای گسترش اعتبارات بانکی دارد
در یک سیستم مالی با پشتوانه ذخیره جزیی برای سپرده‌ها و یا نرخ ذخیره صفر درصد برای سپرده‌های بانکی، خلق و هدایت کل‌های پولی در اقتصاد، کاملا بستگی به تمایل بانک‌ها برای عرضه سپرده‌ها دارد. چرا که سپرده‌های بانکی بیشتر، از طریق وام‌دهی بانک‌ها امکان‌پذیر است.
تغییرات ناگهانی در تمایل بانک‌ها برای گسترش اعتبار بانکی تنها منجر به خلق ادوار رونق و رکود نمی‌شود، بلکه فورا منجر به افزایش و یا کاهش در پول می‌گردد و تقاضای کل پول در اقتصاد را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در طرح شیکاگو، دولت تعیین‌کننده گسترش و یا کاهش اعتبار است
اما در طرف مقابل و در طرح بانکداری شیکاگو، مقدار پول و مقدار اعتباری که خلق می‌شود کاملا مستقل از یکدیگر هستند. این طرح، این امکان را به سیاست‌گذاران پولی می‌دهد تا این دو کل اقتصادی را ( مقدار پول و مقدار اعتبار که دیگر به هم وابسته نیستند) جدا از هم کنترل کند. بنابراین سیاست‌گذار پولی می‌تواند راحت‌تر و موثر‌تر سیاست پولی را طراحی و اجرا کند.
در این طرح رشد پول مستقیما به وسیله یک قاعده رشد پولی (که توسط سیاست‌گذاران پولی اتخاذ می‌شود) کنترل می‌گردد. همچنین کنترل رشد اعتبار می‌تواند بسیار راحت‌تر انجام گیرد چرا که بانک‌ها دیگر نمی‌توانند وجوه مورد نظر خود و سپرده‌های بانکی را از طریق وام دادن، خلق کنند.
کنترل موثر دولت بر ادوار تجاری از طریق حذف خلق پول بانک‌ها
در طرح بانکداری شیکاگو بانک‌ها نقش واسطه‌گری مالی را، که به اشتباه امروزه برای بانک‌های تجاری در قالب سیستم ذخیره جزیی متصور هستند، بازی می‌کنند. آنها به صورت واقعی زمانی می‌توانند به مشتریان خود وام بدهند که قبل از آن وجوه لازم را از خارج از بانک تهیه کرده باشند.
این حالت که بانک‌ها مجبور هستند تا برای وام دادن به جای اینکه خودشان از هیچ پول خلق کنند، وجوهی خارج از بانک تهیه کنند، توانایی آنها برای ایجاد ادوار تجاری و نوسانات اقتصادی را کاهش می‌دهد چرا که رفتار بانک‌ها مبتنی بر ریسک خلق اعتبار تغییر پیدا می‌کند.
توضیح آنکه در طرح بانکداری شیکاگو، یک نوع تفکیک بین سپرده‌های جاری و سپرده‌های مدت‌دار ایجاد می‌شود. بانک زمانی می‌تواند وام جدید بدهد که از قبل اوراق منتشره دولت را خریداری کرده باشد. در واقع سپرده‌های جاری پشتوانه صد در صدی پیدا می‌کنند و بانک دیگر نمی‌تواند خلق پول بکند. بانک تنها با برداشت از سپرده‌های مدت‌دار می‌تواند در پروژه‌های مدنظر خود سرمایه‌گذاری کند و پس از حصول نتیجه سود آن را بین سپرده‌گذاران مدت‌دار تقسیم کند. در نتیجه در این طرح بانک عملا به یک نهاد واسطه مالی تبدیل می‌شود.
پینوشت:
[۱] Chicago Plan
منبع: بخشی از گزارش طرح بانکداری شیکاگو yon.ir/nBB7s
انتهای پیام/ اقتصاد بین الملل
