به گزارش مسیر اقتصاد از اواسط سال ۲۰۱۴ آمریکا و کشورهای اروپایی تحریم های بی سابقه ای علیه روسیه اتخاذ کردند به نحوی که دولت این کشور به منظور مقابله با آثار احتمالی این تحریم در بازار مواد غذایی، به حمایت های قابل توجه از تولید محصولات کشاورزی روی آورد و توانست علاوه بر رشد تولید این محصولات در بازه ۳ ساله، رکورد صادرات گندم خود را نیز ارتقاء دهد.
سال گذشته حدود ۱۳۴.۱ میلیون تن غلات در روسیه توسط کشاورزان این کشور تولید شد که از رکورد قبلی این کشور در سال ۱۹۷۸ نیز بیشتر بود.
رشد صادرات گندم در سال جاری نتیجه حمایت دولت روسیه
طبق آمارهای وزارت کشاورزی روسیه در سال جاری میزان صادرات گندم این کشور در حدود ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است، به عنوان مثال صادرات گندم روسیه در سال ۱۸-۲۰۱۷ به کشورهای مشترک المنافع به حدود ۳۳.۷ میلیون تن افزایش پیدا کرد که حدود ۴۳ درصد بیشتر از سال گذشته بود.
همچنین صادرات جو و ذرت به این کشورها در سال جاری به ۴.۸ و ۴.۵ میلیون تن رسید که این میزان نسب به سال گذشته حدود ۵۰ و ۶ درصد افزایش نشان می دهد.
از سویی دیگر با توجه به گزارش های موسسه مطالعات بازار کشاورزی روسیه ظرفیت های صادراتی روسیه هنوز کامل نشده است و این کشور می تواند حدود ۴۰ و ۵۲ میلیون تن گندم و سایر محصولات کشاورزی در سال ۲۰۱۸ صادر کند.
با بررسی آمارهای صادرات گندم مشخص می شود روسیه در سال ۲۰۱۶ میزان صادراتش از آمریکا و اتحادیه اروپا پیشی گرفت؛ به نحوی که در حال حاضر این کشور حدود ۲۲ درصد از بازار جهانی گندم را از آن خود کرده است و اتحادیه اروپا و آمریکا نیز در حدود ۱۴ و ۱۳ درصد از بازارهای جهانی را به خود اختصاص داده اند.
روسیه در سال گذشته توانست با افزایش حمایت های خود از تولید این محصول ضمن افزایش کیفیت، قیمت گندم را نسبت به رقبای خود کاهش دهد تا از این طریق بازارهای بزرگی نظیر مصر، ایتالیا، نیجریه، سنگال، مراکش، بنگلادش، اندونزی، الجزایر و مکزیک را که در اختیار رقبایش بود، تصاحب کند.
حمایت از تولید محصولات غذایی در قبال تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا
تحریم های اتخاذ شده از سوی کشورهای غربی علیه روسیه در سال ۲۰۱۴، منجر به برنامه ریزی دولت روسیه در جهت اقدام متقابل علیه کشورهای تحریم کننده شد. دولت این کشور به منظور اقدام متقابل علیه تحریم های اعمال شده، با بستن بازار مواد غذایی خود به روی آنان توانست علیرغم افزایش تولیدات داخلی نیاز بازار خود را از طریق این تولیدات تامین کند.
گندم از جمله محصولاتی بود که به دلیل استراتژیک بودن آن به لحاط تامین پروتئین و کالری مصرفی خانوارهای این کشور مورد حمایت دولت روسیه قرار گرفت.
از این رو آمارها نشان می دهد پس از سال ۲۰۱۴ میزان تولید گندم در این کشور افزایش پیدا کرد و این کشور توانست در سال ۲۰۱۶ رکورد صادرات گندم در جهان را نیز بشکند به گونه ای که روسی ها در سال گذشته حدود ۵.۷۹ میلیارد دلار گندم به دیگر کشورها صادر کردند که ۱.۵۷ میلیارد دلار بیشتر از سال ۲۰۱۶ بود.
حمایت از تولید محصولات کشاورزی راهبرد اساسی روسیه در شرایط تحریم
حمایت از تولید داخلی از طریق محدودیت واردات
دولت این کشور با محدود کردن واردات مواد غذایی از کشورهای غربی، بازار خود را در اختیار محصولات تولید داخلی قرار داد که از این طریق توانست علاوه بر رونق تولیدات داخلی میزان واردات خود از اتحادیه اروپا را بیش از ۴۰ درصد کاهش دهد.
از سویی دیگر در زمینه صادرات نیز با گسترش زمین های کشاورزی، افزایش کمک های مالی و تسهیلاتی در جهت تولید محصولات و اصلاح قوانین مرتبط با زمین های کشاورزی سعی در افزایش مناطق کشت و کاهش قیمت تمام شده محصولات کرد.
دولت روسیه طی دو سال گذشته به منظور بهبود توزیع محصولات کشاورزی، به توسعه حمل و نقل ریلی، ساخت پایانه های گمرکی مخصوص غلات و ایجاد شبکه سراسری توزیع محصولات نیز اهتمام ورزید.
رشد حمایت های دولت روسیه از صنعت کشاورزی در سال زراعی جدید
گفتنی است طبق آمارهای منتشر شده از سوی دولت روسیه میزان حمایت های مالی دولت از صنعت کشاورزی در سال جاری از ۳.۸۵ میلیارد دلار به ۴.۳۲ میلیارد دلار خواهد رسید.
همچنین بررسی ها نشان می دهد هر کشاورز به منظور تولید گندم به ازای هر هکتار حدود ۳۵ دلار یارانه مستقیم نیز دریافت می کند که این موضوع کمک شایانی به تولید این محصول کرده است.
اما نکته قابل توجه در این میان بهره برداری مناسب روسیه از افزایش دمای کره زمین است؛ به گونه ای که طبق آخرین مطالعات دانشگاه ایالتی کانزاس با افزایش حدود ۴ درجه ای دما در این کشور تا سال ۲۰۵۰، دولت این کشور می تواند با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته ۵۷ میلیون هکتار دیگر به زمین های کشاورزی خود اضافه کند.
منبع: اسپوتنیک