به گزارش مسیر اقتصاد در نیمه اول سال ۲۰۱۷ میلادی، حدود ۱۷۰ هزار تن ماهی تیلاپیا به صورت زنده، فیله شده و سوخاری به بازارهای بین المللی وارد شد. به دلیل تولید روزافزون ماهی تیلاپیا، بازارهای داخلی این ماهی در آسیا و آمریکایی لاتین همچنان رونق دارد.
سهم ۷۰ درصدی کشورهای آفریقایی از واردات تیلاپیای منجمدچینی
شرکت های چینی به دنبال فرصت هایی برای گسترش به بازارهای آفریقایی هستند. آن ها تقاضای بالقوه و رو به رشدی که برای مصرف ماهی تیلاپیا در این کشورها وجود دارد را مورد هدف خود قرار داده اند. این شرکت ها همچنین به دنبال پیدا کردن بازارهای جایگزین هستند تا از این طریق کاهش تقاضا در بازار اصلی خود یعنی آمریکا را جبران کنند.
در حال حاضر قیمت ماهی تیلاپیا در آمریکا به پایین ترین حد خود رسیده است به همین دلیل تجارت این ماهی توسط بزرگترین صادرکنندگان به این کشور امری بی فایده شده است.
با این وجود و به رغم کاهش رشد در بازار آمریکا، صادرات تیلاپیای منجمد از مبدا چین به این کشور با افزایش ۷.۶ درصدی در نیمه اول سال ۲۰۱۷ در مقایسه با همین زمان در سال گذشته مواجه شده است و همچنان به رشد خود ادامه می دهد.
صادرات تیلاپیای منجمد به طور کل و فیله منجمد تیلاپیا به طور جزئی به ترتیب با ۱۲ و ۲۳ درصد رشد همراه بوده است.
بنابراین تیلاپیای منجمد ۳۵ درصد از صادرات کلی تیلاپیا را شکل می دهد که ۷۰ درصد از این تیلاپیای منجمد روانه بازارهای آفریقایی می شود.
آمریکا ۷۰ درصد واردات ماهی تیلاپیا در جهان را به خود اختصاص داده است
در نیمه اول سال ۲۰۱۷، کل واردات فیله ماهی تیلاپیا به ایالات متحده آمریکا در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۶، به میزان ۱۵ درصد کاهش یافت. با وجود این کاهش، ایالات متحده آمریکا هنوز ۷۰ درصد از بازار واردات ماهی تیلاپیا را در اختیار خود دارد. این در حالی است که واردات فیله تازه ۳ درصد افزایش یافته است.
از نظر قیمت نیز قیمت فیله های وارداتی از کشورهای آمریکای لاتین کاهش و قیمت فیله وارداتی از چین افزایش پیدا کرده است. چین همچنان بزرگترین صادر کننده ماهی تیلاپیا به آمریکاست.
سهم کشورهای آمریکای لاتین از صادرات تیلاپیا
به دنبال شیوع بیماری در برخی مزارع ماهی تیلاپیا در کشورهای آمریکای لاتین، تولیدات این کشورها به جز اکوادور که هیچ بیماری در مزراع پرورش ماهی تیلاپیا این کشور دیده نشده، کاهش یافته است.
اکوادور در طول شش ماه نخست سال جاری، ۷۴۵ تن ماهی تیلاپیا به ایالات متحده صادر کرد که ارزش آن به ۴ میلیون و ۴۰۰ دلار می رسد. این میزان نشان دهنده کاهش ۳۵ درصدی صادرات به آمریکا بوده است.
هندوراس نیز همچنان مهمترین تامین کننده فیله ماهی تیلاپیا در آمریکای لاتین به بازار ایالات متحده است. این کشور در سال ۲۰۱۴ موفق شد از ارگوئه و کاستاریکا پیشی بگیرد.
هندوراس در طول نیمه اول سال ۲۰۱۷، ۴ هزار و ۴۰۰ تن فیله ماهی تیلاپیا به ارزش ۲۵ میلیون و ۶۰۰ دلاربه آمریکا صادرات کرده است. با اینحال میزان صادرات هندوراس به آمریکا در مقایسه با سال های گذشته با کاهشی ۱۲ تا ۱۹ درصدی مواجه بوده است.
۹۹ درصد تولید ماهی تیلاپیا در برزیل به مصرف داخلی می رسد
برزیل به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی ماهی تیلاپیا در جهان، در مقایسه با همتایان آمریکای لاتینی خود در بازار جهت گیری بسیار متفاوت دارد، زیرا ۹۹ درصد تولید ملی این کشور در داخل خودش مصرف می شود.
رشد شدید مصرف داخلی ماهی تیلاپیا همراه با مشکلات صادرات، بازار داخلی را به بهترین گزینه برای صنعت تیلاپیا در برزیل تبدیل کرده است. به همین دلیل تنها ۰.۵ درصد از تولید برزیل به ایالات متحده صادر می شود.
بهبود بازار ماهی تیلاپیا در اتحادیه اروپا
با افزایش ۴.۷ درصدی واردات ماهی تیلاپیا به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و رسیدن این عدد به ۱۲ هزار و ۹۰۰ تن در نیمه اول سال میلادی جاری نشانی از بهبود بازار ماهی تیلاپیا در این اتحادیه پیداست. دلیل اصلی این رشد کاهش ۵.۸ درصدی قیمت ماهی تیلاپیا بوده است.
بر اساس این آمار واردات فیله منجمد ماهی تیلاپیا به اروپا افزایش یافته است و به همین دلیل واردات فیله منجمد ۵۷ درصد از واردات کل تیلاپیا به این اتحادیه را پوشش می دهد.
عمده ترین مبادی وارداتی ماهی تیلاپیا به اتحادیه اروپا به ترتیب کشورهای چین، تایلند و مالزی هستند.
ایران در سال جاری ۶ هزار و ۲۰۰ تن فیله ماهی تیلاپیا وارد کرده است
پنج تولید کننده برتر این قاره عبارتند از چین، اندونزی، تایوان، تایلند و مالزی که در این بین ایران و روسیه بازارهای مهم نوظهوری هستند که به ترتیب چهارمین و پنجمین وارد کننده فیله ماهی تیلاپیا در جهان محسوب می شوند.
در شش ماهه نخست سال ۲۰۱۷، ایران ۶ هزار و ۲۰۰ تن و روسیه ۳ هزار و ۲۰۰ تن فیله منجمد ماهی تیلاپیا از چین وارد کرده اند.
آسیا با صادرات ۱۴۵ هزار تن ماهی تیلاپیا بزرگترین منبع این ماهی محسوب می شود. این در حالی است که میزان تولید ماهی تیلاپیا در این قاره با کاهش ۳.۸ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه بوده است.
در همین حال نخست وزیر ویتنام اعلام کرده است که با افزایش ۶ درصدی تولید آبزیان از جمله تیلاپیا در این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۰ حدود ۹ میلیارد دلار از صادرات این آبزیان به دست آورد.
گفتنی است بزرگترین بازار برای صادرات تیلاپیا از مبدا ویتنام کشورهای ایالات متحده آمریکا، فرانسه، اسپانیا، مالزی و کره جنوبی هستند.
منبع: فائو