به گزارش مسیر اقتصاد قدرت نظامی آمریکا روز به روز در حال کاهش بوده و این اثرات قابل ملاحظه ای دارد.
در دنیای پر از درگیری که در اکثر آنها واشنگتن دخیل است، تغییرات اقتصادی و مالی بین المللی که در حال وقوع است برای بسیاری از کشورها یک پیشرفت خوشایند را رقم خواهد زد.
امپریالیسم اقتصادی آمریکا بر پایه دلار استوار است
آنچه که امپریالیسم اقتصادی آمریکا (اعمال سلطه فراتر از مرزهای خود) و حفظ هژمونی آن بر علیه سایر کشورهای دنیا را تأمین مالی می کند، دلار است. دلیل اینکه دلار در اقتصاد جهانی نقش بسیار مهمی را ایفا می کند به سه عامل اصلی زیر بر می گردد:
- استفاده از دلار به عنوان ذخیره ارزی جهانی
- سیستم پترودلاری خرید و فروش نفت
- تصمیم نیکسون در سال ۱۹۷۱ مبنی بر قطع رابطه دلار و طلا
اکثر مشکلات جهان از ترکیب این سه عامل پدید آمده است. بزرگترین تغییر جغرافیایی- اقتصادی پنجاه سال اخیر در سال ۱۹۷۳ با توافق بین عربستان (به دنبال آن اوپک) و آمریکا به منظور فروش نفت خود به دلار شکل گرفته است. نقش دلار در جهان به طور اساسی به تجارت پترودلاری نفت وابسته است.
در حال حاضر سهم دلار در سبد SDR صندوق بین المللی پول ۴۱ درصد است. سهم یورو بین ۲۹ تا ۳۷ درصد، سهم یوآن ۱۰ درصد، سهم ین ۸.۳ درصد و سهم پوند استرلینگ ۸.۰۹ درصد است.
بنابراین مشاهده می شود که سهم سایر ارزها در مقابل دلار و یورو به طور قابل ملاحظه ای کوچک است. البته گفتنی است با اقدامات متعدد چین استفاده از یوآن روز به روز در تجارت بین المللی در حال افزایش است.
خرید و فروش نفت با دلار عامل جهان شمول شدن این ارز
دلیل تقاضای بالای جهانی برای دلار این است که کشورهای جهان برای خرید نفت و سایر کالاها باید دلار بدست آورند. این امر سبب شده تا دلار همچنان ارز بین المللی بماند. البته در تبادلات بین المللی تمام کشورها مجاز به استفاده از دلار آمریکا هستند به غیر از کشورهایی که ضد آمریکا عمل نمایند.
استفاده ادامه دار از دلار آمریکا آثار ویرانگری را برای جهان به جای گذاشته است. اول از همه اشتیاق زیاد برای استفاده از این ارز یک استاندارد اقتصادی مبتنی بر دلار را شکل داده که با سرعت جایگزین استاندارد باقدمت بالای فلزات گرانبهایی از قبیل طلا شد.
چاپ بدون پشتوانه نتیجه جهان شمول شدن دلار
این جایگزینی بعدها موجب بی ثباتی های عمده ای در سیستم های اقتصادی شد که در سال هایی مثل ۲۰۰۰ و ۲۰۰۸ بحران های مالی فاجعه باری را رقم زد. چراکه بین المللی شدن دلار به بانک مرکزی آمریکا اجازه داد با آگاهی از این که تقاضا برای دلار پایانی ندارد، به چاپ بدون محدودیت دلار بپردازد.
این عمل سبب شد نظام اقتصادی جهانی به جای ابتناء بر کالاهای حقیقی و ملموسی چون طلا، به ابزارهای مالی از قبیل مشتقات و دیگر اوراق بهادار غیر ملموس مبتنی شود. آمریکا بدنبال نفع شخصی خود، شرایط جهانی را برای ایجاد یک حباب مالی جدید مهیا کرده است که می تواند در صورت انفجار کل دنیا را منهدم نماید.
خرج دلار بدون محدودیت توسط آمریکا با وجود بدهی ۲۱ تریلیون دلاری
آمریکا با این شرایط خود را در موقعیتی قرار داده که اقدام به چاپ دلارهای بدون پشتوانه نماید و آن را با کالاهای واقعی عوض نماید. این ترتیبات اقتصادی برای آمریکا مزایای فراوانی نسبت به رقبای استراتژیک خود (روسیه و چین) فراهم آورده است که می تواند بدون محدودیت و با وجود بدهی ۲۱ تریلیون دلاری اش همچنان دلار خرج نماید.
امروزه تهدیدات بر علیه دلار و هژمونی اقتصادی آمریکا جدی تر شده و کشورهایی از قبیل چین و روسیه شروع به دلارزدایی از اقتصاد جهانی کرده اند. روسیه شروع به بازپرداخت بدهی های خود به دلار کرده تا بدین وسیله فشارهای اقتصادی را از بین ببرد.
در حال حاضر روسیه یکی از کشورهایی است که کمترین بدهی (بخش دولتی و خصوصی) مبتنی بر دلار را داراست. این کشور همچنین استفاده از دلار در بنادر خود را نیز ممنوع کرده است. مشکل دلار برای ایران نیز همیشه با تحریم ها شناخته شده است و این کشور نیز باید به دنبال کنار گذاشتن دلار و استفاده از روش های پرداختی جایگزین باشد.
منبع: استراتژیک کالچر
