مسیر اقتصاد/ بعد از انتشار خبر آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی توسط رییس بانک مرکزی، آنچه جالب توجه بود کاهش یک میلیارد دلاری منابع آزاد شده از مقدار اولیه آن بود. نزدیک به ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سال‌های پایانی دهه ۹۰ به صورت وون (واحد پول ملی کره جنوبی) به بانک‌های کره جنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمی‌گرفت. حتی در طی این سال‌ها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شده است.
پول بلوکه شده ایران ماحصل فروش نفت بعد از خروج امریکا از برجام است
اما سوالی که برای مردم در این رابطه مطرح شده این است اینکه چرا منابع ارزی ایران در کره جنوبی مسدود و به ارز دیگری چون دلار تبدیل نشد تا نوسان‌های ارزی چون کاهش برابری وون به دلار منجر به ضرر یک میلیارد دلاری ایران نشود.
پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی عمدتا ماحصل فروش نفت ایران به این کشور در دوره مربوط به دوره خروج رئیس جمهور وقت آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران تا صفر کردن خرید نفت از ایران است که بازه زمانی اردیبهشت ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸ را شامل می‌شود. بعد از بازگشت تحریم تعدادی معافیت برای خریداران نفت و میعانات گازی ایران برای شش ماه از آبان ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸ صادر شد اما بعد از آن آمریکا خرید نفت و میعانات گازی ایران را به کلی ممنوع کرد.
به این ترتیب منابع حاصل از فروش نفت و میعانات گازی ایران به کشوری همچون کره جنوبی، در بازه اردیبهشت ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸، به ایران پرداخت نمیشد و در حساب‌های رسمی ایران در بانک‌های این کشور مسدود باقی می‌ماند؛ چراکه کره‌جنوبی به دلیل تحریم‌های آمریکا، با وجود خرید نفت و میعانات گازی از ایران، امکان دسترسی ایران به منابع آن را فراهم نمی‌کرد.
«اعتماد به وعده اروپا» دلیل اصلی ضرر یک میلیارد دلاری ایران
آنچه مسلم است اینکه از زمان خروج آمریکا از برجام تا قبل از اردیبهشت ۹۸ که بانک مرکزی با تگ تروریستی تحریم شود و عملا صادرات ایران متوقف شود، مقامات کشور باید از انباشت منابع خود در کشورهایی مثل کره جنوبی جلوگیری می‌کردند و در بدترین حالت نفت یا میعانات گازی به این کشورها نمی‌فروختند.
اما اعتماد دولت وقت به وعده‌هایی که اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام داده بود موجب شد روند صادرات بدون دریافت پول ادامه یابد و منابع فروش حدود یکساله نفت و میعانات گازی ایران تا امروز مسدود بماند. در حالی که بعد از این تاریخ هر چه ایران نفت و میعانات گازی از کانال‌های غیررسمی فروخته است، منابع آن در زمانی کوتاه در دسترس قرار گرفته و صرف اموری همچون تخصیص به واردکنندگان کالا شده است.
موضوع وصول مطالبات ارزی ایران از این جنبه نیز حائز اهمیت است که وقتی بحث ارائه تخفیف در فروش نفت و میعانات با روش دور زدن تحریم مطرح می‌شود، عده‌ای مخالف تخفیف دادن هستند. در صورتی که در قضیه آزاد شدن منابع ارزی بلوکه شده در عمل ۱۴ درصد تخفیف داده شده و منابع حاصل از آن با تاخیر چند ساله و صرفا برای خریدهای تحت نظارت آمریکا قابل استفاده است.
انتهای پیام/ دولت و حکمرانی
