به گزارش مسیر اقتصاد هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با عنوان «تجارت منطقه‌ای؛ اولویت راهبردی» صبح امروز در دانشگاه علم و صنعت برگزار شد. سومین نشست این همایش با عنوان «فرصت‌های توسعه تعاملات اقتصادی با کشورهای محور مقاومت»، با حضور سید حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق و رضا محتشمی پور کارشناس اقتصاد کشورهای منطقه، برگزار شد.
الگوی بلندمدت ورود ایران به بازار سوریه و مشارکت در بازسازی
در ابتدای نشست آقای محمدمهدی خانوار از برگزیدگان مقاله‌های همایش، مقاله خود تحت عنوان «راهکار گسترش نفوذ منطقه‌ای ایران و توانمندسازی محور مقاومت با استفاده از ظرفیت دوران بازسازی سوریه» را ارائه کرد. بر اساس این ارائه الگوی نفوذ آمریکا در دیگر کشورهای جهان تحت عنوان «ملت سازی» به این شرح است که تمامی نهادهای حاکمیتی کشورها تخریب و متناسب با منافع آمریکا بازسازی می‌شود تا این کشور در آینده و در مسیر توسعه خود نیز وابسته به آمریکا بماند. رشد صادرات کالا و خدمات آمریکا به این کشورها یکی از پیامدهای نفوذ آمریکا و تحت سلطه درآوردن نهادهای کشورهای مقصد است. بر این اساس ایران برای مشارکت در بازسازی سوریه نیازمند تدوین یک طرح جامع و ایجاد یک نهاد متولی است که وظیفه آن پایه ریزی برای شکل گیری بلندمدت رابطه ایران و سوریه است.
ظرفیت مغفول بازار دیجیتال عراق برای شرکت‌های ایرانی
در ادامه روح الله مهدوی دیگر برگزیده مقاله‌های همایش، مقاله خود تحت عنوان «ظرفیت بازار عراق برای توسعه تجارت الکترونیک ایران» را ارائه کرد. بر اساس این ارائه از یک طرف تجارت الکترونیک مزیت‌هایی از جمله تحریم ناپذیری، وجود زیرساخت‌ها و نیاز نداشتن به سرمایه گذاری کلان، را دارد و از طرف دیگر بازار عراق به طور عموم و بازار دیجیتال این کشور به طور خاص، دارای ظرفیت‌های بسیار زیادی است که شرکت‌های اینترنتی ایرانی میتوانند از آن‌ها بهبره ببرند. بنابراین لازم است برای بهره برداری از این ظرفیت، تسهیل حضور استارت آپ های ایرانی در بازار دیجیتال عراق در دستورکار قرار بگیرد.
دستگاه دیپلماسی ایران در توسعه تعاملات با عراق عقب مانده است
در ادامه نشست سیدحمید حسینی، عضو اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با تاکید بر ظرفیت بالای بازار عراق گفت: درحال حاضر کشورهای زیادی در بازار عراق فعال هستند و در صورت عدم فعالیت منسجم ایران، جایگاه ایران را تصاحب خواهند کرد. به طور خاص ترکیه و چین بیشترین حضور را در بازار عراق دارند. در عین حال درحال حاضر کلیت کالاهایی که ایران، ترکیه و چین به عراق صادر میکنند، اشتراک زیادی ندارد و هرکدام بخشی از بازار این کشور را از آن خود کرده‌اند.
وی ضمن برشمردن مزیت‌های بازار عراق برای ایران از جمله گردشگری درمانی و روابط مناسب سیاسی، گفت: در عین حال «ناتوانی در اقناع افکار عمومی عراق درخصوص توسعه تعاملات با ایران»، «عدم استفاده از عراق برای کمک به دور زدن تحریم‌ها»، «ناتوانی در ایجاد روش‌های مناسب تبادلات بانکی» و «وقفه در تشکیل کمیسیون مشترک بازرگانی دو کشور» از جمله ناکامی‌های ایران در بازار عراق است. دلیل این ناکامی‌ها نبود یک اتاق فکر در این زمینه و عقب ماندن دستگاه دیپلماسی ایران در توسعه تعاملات با عراق است.
شناخت بازار کشورهای محور مقاومت اولین گام برای توسعه روابط
در ادامه رضا محتشمی پور قائم مقام بورس کالا و عضو کمیته علمی هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی، با تاکید بر اینکه مشارکت ایران در اقتصاد کشورهای محور مقاومت بیش از آنکه نیاز به ایده پردازی داشته باشد، نیاز به ورود عملی به بازار این کشورهاست، افزود: در عین حال افرادی که به صورت عملی به این کشورها وارد شده اند، برخی مشکلات پیش روی آن‌ها پدیدار شده است که باید از طرف مسئولین برطرف شود. شناخت بازارهای عراق و سوریه اولین گام برای توسعه تعاملات است.
وی ضمن انتقاد از اینکه ورود ایران به بازارهای کشورهای محور مقاومت منفعلانه بوده است، افزود: اینکه سهم ایران در بازار این کشورها بالاست، بیش از آنکه حاصل عملکرد فعالانه و برنامه ریزی دقیق ما باشد، حاصل عدم حضور دیگر کشورهاست. بنابراین لازم است حاکمیت برای شناخت بازارهای این کشورها و کمک به شناخت شرکت‌های ایرانی به بازارهای آن‌ها، به طور فعالانه وارد عمل شود.
وی افزود: درحال حاضر شرکت‌های ترکیه وقتی وارد بازار عراق یا حتی سوریه می‌شوند، از طیف وسیعی از خدمات نهادهای دولتی برای تقویت حضور خود بهره می‌برند، درحالیکه به شرکت‌های ایرانی چنین خدماتی ارائه نمی‌شود و همین مسئله یکی از دلایل اصلی عقب ماندن شرکت‌های ایرانی در بازار کشورهای محور مقاومت است. علاوه بر این درحال حاضر زیرساخت‌های لازم که باید با هماهنگی بین دولت‌ها شکل بگیرد، از جمله توافقات تجاری و گمرکی، بین ایران و کشورهای محور مقاومت فراهم نشده است و این مسئله نیز یکی از دلایل عقب ماندگی ماست.
صنایع غذایی، مهندسی، شیمیایی و نساجی اصلی ترین نیازهای سوریه است
در ادامه نشست مهدی عباسی مسئول دفتر اقتصادی ایران در حلب سوریه، در ارتباط تصویری با نشست به بیان ظرفیت‌های تجارت با کشور سوریه پرداخت. به گفته وی کشور سوریه پیش از جنگ به ۵۷ کشور عربی و غیر عربی صادرکننده بود. محصولات خودش را صادر می کرد. کشور قدری بود. کشوری بود که برای خودش نسبت به کشورهای اطراف در حوزه خلیج فارس و اعضای اتحادیه عرب کشور بسیار غنی، بافرهنگ، با تمدن بسیار غنی و صنایع مختلف بود.
وی افزود: در سال ۲۰۱۸ حدود ۷ میلیارد دلار واردات داشته است. در سال ۲۰۱۹، ۶.۸ میلیارد دلار واردات و ۲.۶ میلیارد دلار صادرات داشته است. در سال ۲۰۲۰ حدود ۵ میلیارد دلار واردات داشته است و صادرات این کشور در حدود ۱.۲ میلیارد دلار بوده است. اعداد سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بدون در نظر گرفتن ترکیه است. پس از سال ۲۰۱۸ دولت سوریه رسما اعلام کرد که واردات اقلام از ترکیه ممنوع است ولی با توجه به معابر و گذرگاهها و قاچاق، از آن طریق وارد می شود. ترکیه پیش از جنگ همه اقتصاد سوریه را در بر گرفته بود.
عباسی ادامه داد: مرکز آمار و گمرک ایران و سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کردند، کل صادرات نه ماه ابتدایی سال ۹۸ ما به سوریه، ۱۱۵ میلیون دلار بوده است اما در سال ۹۹ به ۸۵ میلیون دلار کاهش یافته است. ما به سوریه در سال ۹۹ تا این جا ۸۵ میلیون دلار و در مدت مشابه سال گذشته ۱۱۵ میلیون دلار بوده است. سوریه در حال حاضر به صنایع غذایی بسیار نیازمند است. در حوزه صنایع مهندسی، شیمیایی، پتروشیمی و نساجی نیازمند است. کشور سوریه ۲۴ امین کشوری است که ما به آن صادرات داریم. حتی از کشور غنا پایین تر است.
مسئول دفتر اقتصادی ایران در حلب سوریه در پایان گفت: زمانی می توانیم بگوییم برای سوریه کاری انجام داده ایم که عدد ۸۵ میلیون دلار برسد به یک میلیارد دلار. ما هنوز یک رایزن بازرگانی در سوریه نداریم. از جمله راهکارهایی که میتوان جهت توسعه تجارت ایران و سوریه به کار برد حضور موثر و فعال در نمایشگاه‌های سوریه و راه اندازی خط اعتباری و اعلام محل های مصرف آن به صورت شفاف است. در این راستا اگر بتوان جریان خط اعتباری را با استفاده از ریال و لیر (ارزهای ملی دو کشور) راه اندازی کرد خیلی بهتر است. همچنین ایجاد یک مرکز اقتصادی در مورد کشورهای محور مقاومت در ایران و ایجاد فضای رسانه‌ای و مطالبه گری در راستای بهبود وضعیت تجارت منطقه‌ای و استفاده از ظرفیت شرکت‌های کوچک نیز میتواند به این مهم کمک شایانی کند.
انتهای پیام/ هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی
