به گزارش مسیر اقتصاد تردد وسایل نقلیه فرسوده تبعات قابل توجهی از جمله افزایش آلودگی هوا و مصرف سوخت را به همراه دارد. حتی اگر مصرف بالای بنزین و ترافیک در نظر گرفته نشود، چالش آلودگی هوا موجب می شود هر ساله بر اساس آمار ۳۰۰۰ نفر در پایتخت جان خود را از دست بدهند.
آمار تعداد خودروهای فرسوده کشور
هیئت وزیران به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد ایران و بیمه مرکزی و به استناد ماده ۸ قانون هوای پاک؛ مصوب ۱۳۹۶، جدول سن فرسودگی انواع خودروها را تعیین و مصوب نموده است. بر این اساس، سن فرسودگی برای خودروهای سواری، خودروهای عمومی شامل سواری تاکسی و ون و اتوبوس درون شهری به ترتیب ۲۰، ۱۰ و ۱۴ اعلام شده است.
بنابراین بر اساس سن فرسودگی ابلاغ شده، در مجموع ۸ کلان شهر کشور ۲ میلیون و ۱۰۸ هزار دستگاه خودروی سبک، ۱۲۱ هزار و ۸۵۳ دستگاه خودروی سنگین و ۹ میلیون دستگاه موتورسیکلت فرسوده وجود دارد.
طرح سازمان محیط زیست برای اسقاط خودروهای فرسوده
اهمیت این موضوع موجب شده که در سالیان اخیر طرح های مختلفی به منظور خروج خودروهای فرسوده از چرخه حمل و نقل کشور به تصویب برسد.
در همین راستا سازمان حفاظت محیط زیست طرح جامع «اسقاط انواع وسایل نقلیه سبک و سنگین موتوری» را تهیه و به هیئت دولت ارسال کرده است. این سازمان پیشنهاد داده است که دولت با در نظر گرفتن ردیف بودجه ای طی مدت پنج ساله مجموعا ۵۱۷ هزار دستگاه وسیله نقلیه فرسوده را از چرخه حمل و نقل کشور خارج کند. همچنین خروج خودروهای فرسوده از کلانشهرهایی همچون اصفهان، تبریز، تهران، شیراز، کرج و مشهد بایستی در اولویت قرار گیرد.
بر اساس محاسبات سازمان محیط زیست با در نظر گرفتن حداقل قیمت بازار به ازای یک برگه گواهی اسقاط خودرو برابر با ۵ میلیون تومان و لحاظ نمودن ضرایب معادل سازی اسقاط وسایل نقلیه، بایستی بودجه ۵۰۰ میلیارد تومانی را برای اسقاط این میزان خودروی فرسوده در نظر گرفت.[۱]
امکان سنجی طرح سازمان محیط زیست برای اسقاط خودروهای فرسوده
تجربه کشور حاکی از آن است که طرح های حمایتی دولت از اسقاط خودروهای فرسوده در قالب تسهیلات، عموما به دلیل کمبود بودجه متوقف گردیده است. به عنوان نمونه دولت در دهه ۸۰ طرحی را مصوب نمود که به صاحبان خودروهای فرسوده برای تسریع در روند خروج آن ها از ناوگان حمل و نقل کشور، تسهیلات پرداخت شود.
همچنین اخیرا دولت (بهمن ۹۶)، طرحی را برای نوسازی ناوگان فرسوده سنگین کشور در نظر گرفت، که به دلیل چالش تأمین مالی متوقف شده است. لذا طرح های نوسازی ناوگانی که وابستگی به بودجه دارند، همواره با چالش همراه بوده و اجرایی نشده است.
الزام واردکنندگان خودرو و قطعه به اسقاط خودروی فرسوده
به منظور تسریع در روند خودروهای فرسوده از چرخه حمل و نقل کشور، ضروری است تا واردکنندگان ملزم به اسقاط خودروی فرسوده شوند. الزام واردکنندگان خودرو و قطعات به اسقاط خودروی فرسوده، موجب افزایش روند اسقاط خودروهای فرسوده خواهد شد. تجربه نیز نشان داده است که الزام واردکنندگان خودرو به اسقاط، موجب افزایش دو برابری خروج فرسوده ها از چرخه حمل و نقل کشور شد.
در این راستا پیشنهاد می شود به منظور حمایت از قطعه سازان داخلی، واردکنندگان قطعه نیز بر اساس میزان داخلی سازی خودروها ملزم به اسقاط خودروی فرسوده شوند. بدین صورت که تعداد گواهی اسقاط اخذ شده توسط واردکننده با کاهش داخلی سازی خودروها، افزایش یابد.
پینوشت:
[۱] سایت دفتر هیئت دولت کدخبر: ۵۲۴۰
انتهای پیام/ تولید و اشتغال
