به گزارش مسیر اقتصاد جمعیت بیش از ۳۰۰ شهر در جهان به بیش از یک میلیون نفر می رسد و ۲۳ شهر نیز جمعیتی بیش از ۱۰ میلیون نفر را در خود جای داده اند. شاید بتوان گفت همه این شهرها، به دلیل جمعیت رو به رشد با چالش تأمین آب شرب روبرو هستند.
مشکلات تامین آب شرب در ماه های گرم استانبول
یکی از این شهرها که با تنش شدید آبی روبرست، شهر استانبول ترکیه است. طبق آمار رسمی دولت ترکیه، این شهر در حال حاضر در وضعیت «هشدار کمبود آب» قرار دارد زیرا سرانه آب آشامیدنی در سال ۲۰۱۶ در این کشور به ۱۷۰۰ متر مکعب رسیده است و به طور خاص در فصول گرم سال، تأمین آب شرب با مشکلات جدی مواجه می شود.
یکی از مولفه های هویت بخش به این شهر تنگه بسفر است که آسیا را از اروپا جدا می کند. اما استفاده از آب آن به مصارف شرب، کشاورزی و صنعتی محدود شده است و با توجه به گرمای شدید آب و هوای مدیترانه ای گزینه های تامین آب در استانبول بسیار محدود است.
افزایش تقاضای آب شرب با افزایش مهاجرت
استانبول با جمعیت ۱۵ میلیون نفره، پرجمعیت ترین شهر قاره اروپا محسوب می شود که سرعت رشد جمعیت آن به دلیل دو برابر شدن مهاجرت به آن ۲.۸ درصد رسیده است. با این حال این شهر با بحران تامین آب شرب روبرست چون بیش از دو سوم جمعیت آن در قسمت اروپایی استانبول ساکن هستند در حالی که تنها یک سوم ذخایر آبی این شهر در این قسمت است.
گسترش مهاجرت به شهر استانبود مشکلات زیادی را برای این شهر به وجود آورده که مهمترین آن جدی تر شدن مشکلات تأمین آب شرب است. یکی دیگر از تاثیرات مهاجرت بی رویه گسترش ساخت زاغه ها و شهرک های اطراف این شهر است که مشکلات بهداشتی، کاهش کیفیت آب، آلودگی آب و در نتیجه افزایش هزینه های تصفیه آب را به همراه داشته است.
کاهش ۳۰ درصدی منابع آبی در استانبول در سال ۲۰۱۴
تامین آب شهر استانبول به وسیله انتقال آب از تنگه بسفر صورت می گیرد، هر چند نمی توان برای کل شهر روی این منبع آبی حساب باز کرد؛ چراکه با کاهش ۳۰ درصدی بارندگی و ذخایر آبی در بین سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ و کاهش شدید آب های زیر زمینی، این شهر بدترین خشکسالی خود را در ۵۰ سال اخیر تجربه کرد.
به همین دلیل مسئولین شهر استانبول به دلیل رشد مداوم جمعیت و افزایش تقاضای مصرف آب به دنبال برنامه هایی برای اصلاح الگوی مصرف در بین مردم، انتقال آب از حوضه های آبی مجاور و تصفیه آب فاضلاب های این شهر هستند.
ساخت سدها، دردی از بی آبی استانبول دوا نکرد
علاوه بر این با ساخت ۱۰ سد بر روی رودخانه مرمره و دریای سیاه مسئولین شهر تلاش کردند تا بخشی از این تنش آبی را حل کنند ولی هم اکنون ذخایر آب پشت این سدها نیز با ۳۵ درصد کاهش روبرو بوده است و این امر نتوانسته به نحو احسن مشکل کم آبی در استانبول را تقلیل دهد.
با این وجود برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری قابل توجهی که مسئولین شهر استانبول برای تأمین آب شرب موجب شده است، در حال حاضر برای چند سال آینده آب کافی برای مصرف شرب موجود باشد.
تصفیه روزانه ۱۰ میلیون متر مکعب آب در استانبول
این امر با مدیریت یکپارچه منابع آبی و از طریق تصفیه مجدد آب فاضلاب های شهری صورت گرفته است که با حمایت شرکت آب و فاضلاب و سیستم مدیریت پسماند اسکادا صورت گرفته است؛ به طوری که با این سیستم ۱۰.۵ میلیون متر مکعب آب فاضلاب در روز در استانبول تصفیه می شود.
گفتنی است در استانبول ، ۹۹ ایستگاه تصفیه آب فاضلاب و تامین آب شرب به طور خودکار فعالیت می کنند. همچنین سیستم های مانند Scada برای اندازه گیری آب باران و تصفیه آن نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
منابع:
