به گزارش مسیر اقتصاد در میانه ماه سپتامبر، امارات متحده عربی اعلامیه مشترکی با نیوزیلند، سنگاپور و سوئیس منتشر کرد و یک ائتلاف اقتصادی جدید متشکل از کشورها را تأسیس کرد: «شراکت آینده سرمایه‌گذاری و تجارت». این شراکت در حال حاضر ۱۴ کشور را شامل می‌شود و تمرکز قوی بر تجارت باز و منصفانه، در کنار مسائل دیگر مرتبط با رشد فراگیر و جریان‌های سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی دارد. وزیر تجارت و سرمایه‌گذاری نیوزیلند در این رابطه گفت «ما گروهی از کشورهای کوچک و متوسط، وابسته به تجارت هستیم که مصمم به اتخاذ رویکردی فعال برای گشودن بازارها، جذب سرمایه‌گذاری و رفع موانع هستیم».
زمینه‌ی شکل‌گیری در شرایط عدم اطمینان جهانی
این شراکت اقتصادی جدید با عضویت مؤسس امارات، در زمانی از عدم اطمینان کلان اقتصادی قابل توجه در صحنه جهانی ظهور کرده است. رئیس شورای روابط خارجی به صراحت در مقاله‌ای اخیر نوشت که «سیستم تجارت جهانی آن‌گونه که می‌شناختیم، مرده است». او پیشنهاد کرد که بهترین گزینه پیش‌رو، تشکیل ائتلاف‌هایی از کشورهای هم‌فکر است که «شبکه‌ای از روابط چندجانبه باز» را تشکیل می‌دهند. شراکت آینده سرمایه‌گذاری و تجارت بخشی از این تصویر است.
تشکیل این ائتلاف جدید اقتصادی اگرچه مستقیماً ناشی از سیاست‌های دولت ترامپ نبود، اما اقدامات تجاری او مانند اعمال تعرفه‌های بی‌سابقه، تردید در توافق‌های تجاری گذشته و انتقاد از سازمان تجارت جهانی، به عنوان عاملی تسریع‌کننده، سرعت شکل‌گیری این مشارکت را افزایش داد. دلیل اصلی، راهبرد فعال و بلندمدت خود امارات برای متنوع‌سازی روابط اقتصادی بود.
امارات در حوزه تجارت فراتر از وزن خود عمل می‌کند
امارات با وجود اقتصاد کوچک‌تر، با حجم تجارت ۱۱۴۰ میلیارد دلاری در ۲۰۲۴، تقریباً دو برابر عربستان (۵۳۷ میلیارد دلار) تجارت دارد. این کشور با مناطق آزاد متعدد مانند جبل‌علی (۱۹۰ میلیارد دلار تجارت) و صادرات متنوع، قطب تجاری منطقه است. وابستگی کم به صادرات به آمریکا و تعرفه‌های پایین و ثابت، امارات را به شریکی جذاب در ائتلاف‌های تجاری مانند شراکت آینده سرمایه‌گذاری و تجارت» تبدیل کرده است.
امارات با انعقاد توافق نامه‌های دوجانبه تجاری، نقش فعال‌تری نسبت به سایر کشورهای خلیج فارس در عرصه اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. این کشور با امضای «موافقتنامه‌های جامع اقتصادی شراکت» مانند توافق با نیوزیلند، در پی تحکیم حاکمیت بر روابط تجاری خود است. اگرچه امارات در چارچوب شورای همکاری خلیج فارس نیز توافقنامه‌های تجارت آزاد دارد، اما روند کند مذاکرات این شورا با شرکای مهمی مانند اتحادیه اروپا و چین، که دهه‌ها به طول انجامیده، امارات را به سمت رویکرد مستقل و پرسرعت در عقد پیمان‌های دوجانبه سوق داده است.
تمرکز بر ائتلاف‌های کوچک‌تر و جدید
به نظر می‌رسد امارات مشتاق است مشارکت با بلوک‌های کشورها، یا ائتلاف‌های کوچک چندجانبه، که لزوماً شامل چین یا ایالات متحده نیستند را عمق ببخشد؛ به ویژه با توجه به حساسیت‌های رقابت راهبردی بین این دو قدرت. البته، امارات همچنان از مشارکت خود در گروه‌بندی‌های ثابت شده کشورها، از جمله بریکس و سازمان همکاری شانگهای نیز بهره می‌برد، ولی این حس وجود دارد که بخشی از جذابیت آن گروه‌بندی‌های ثابت شده به دلیل بار پیوندهای قوی با چین یا روسیه کمرنگ شده است.
امارات از تغییرات به نفع خود بهره‌برداری می‌کند
امارات نه تنها از جریان‌های تجاری، بلکه از تحولات گسترده جهانی نیز بهره می‌برد. این کشور، تغییرات در سیاست‌های مهاجرتی کشورهای دیگر را به فرصتی برای جذب استعدادهای درجه‌اول تبدیل کرده است. برای نمونه، محدودیت‌های ویزای کاری آمریکا به عنوان «فرصتی طلایی» برای جذب متخصصان برجسته به بخش فناوری و هوش مصنوعی امارات توصیف شده است.
تجربه تاریخی امارات در مدیریت بحران‌های منطقه‌ای و شوک‌های جهانی، به این کشور توانایی ویژه‌ای در تبدیل تهدیدها به فرصت بخشیده است. اگرچه مقامات اماراتی همواره خواستار تجارت آزادتر بوده‌اند، اما این کشور نشان داده که می‌تواند در شرایط سخت نیز به خوبی عمل کند و از آشفتگی‌های سیستم تجارت جهانی برای ایجاد فرصت‌های جدید استفاده نماید.
منبع: موسسه کشورهای عرب خلیج فارس
انتهای پیام/ تجارت و دیپلماسی
