به گزارش مسیر اقتصاد در بحبوحه درگیری‌ها در اروپای شرقی و خاورمیانه، ایجاد یک زنجیره تامین سوخت هسته‌ای پایدار، پیامدهای مهمی برای امنیت ملی ایالات متحده دارد که یکی از آنها کاهش اتکای آن به اورانیوم روسیه است. همچنین، این امر مزایای دیگری مانند پیشبرد منع گسترش جهانی از طریق افزایش اعتماد بین‌المللی در تامین سوخت مطمئن، تقویت جایگاه رقابتی در بازار جهانی انرژی هسته‌ای به ویژه در برابر چین و روسیه و در نهایت تامین منبع بالقوه برای کاربردهای دفاعی در حفظ آمادگی جهت بازدارندگی استراتژیک ایالات متحده دارد. بدون تردید، این مزایا با امنیت ملی ایالات متحده مرتبط هستند؛ اما همه آنها اهرم ایالات متحده را جهت حفظ بالاترین استانداردهای بین المللی در زمینه امنیت هسته‌ای و عدم اشاعه، ایجاد هنجارها و شیوه‌هایی برای محدود کردن گسترش فناوری‌های حساس در تولید سلاح، تقویت می‌کند.
آشکار شدن وابستگی واشنگتن به سوخت روسیه
در دهه‌های اخیر، ایالات متحده تامین‌کننده اصلی خدمات سوخت هسته‌ای در جهان بود و به نظر می‌رسید که بازار جهانی سوخت هسته‌ای، روند مطمئنی داشته باشد. از همین روی، رهبران ایالات متحده بر تهدیدات امنیتی ملی در این زمینه چشم پوشیده تا به نوعی صنعت سوخت هسته‌ای آنها نابود شود. بطوریکه در دهه ۱۹۹۰، ایالات متحده به تدریج سهم خود را در بازار جهانی غنی‌سازی به رقبای خارجی از جمله روسیه واگذار کرد. هنگامی که روسیه در سال ۲۰۲۲ به اوکراین حمله کرد، وابستگی عمیق واشنگتن به سوخت هسته‌ای مسکو به‌طور چشمگیری نمایان شد. هرچند برخی از قانون‌گذاران اهمیت ژئواستراتژیک این موضوع را درک می‌کنند، اما بسیاری به اشتباه تصور می‌کنند که سوخت هسته‌ای صرفاً یک موضوع تجاری است. بنابراین، پرسش‌ها مطرح می‌شود که آیا مقررات سوخت هسته‌ای وجود دارد یا خیر؟ و بودجه آن متعلق به قانون امنیت ملی است؟ برای مثال، گفتگوهایی در کنگره در مورد گنجاندن بودجه برنامه سوخت هسته‌ای فدرال در لایحه تکمیلی امنیت ملی وجود دارد که شامل بسته‌های کمکی برای اوکراین و اسرائیل نیز است.
اهمیت سوخت هسته‌ای در جنگ‌های اوکراین و خاورمیانه
با این حال، تعهدات کنونی ایالات متحده در اوکراین و خاورمیانه به وضوح ارتباطات پیچیده بین سوخت هسته‌ای و امنیت ملی را نشان می‌دهد. الزامات امنیت ملی سوخت هسته‌ای با اهداف ایالات متحده در این بحران‌ها همسو هستند و بازسازی زیرساخت‌های سوخت هسته‌ای برای استراتژی‌های ایالات متحده، مکمل و حتی ضروری است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، اوکراین داوطلبانه از زرادخانه هسته‌ای دوران شوروی که در قلمرو این کشور مستقر بود، صرف نظر کرد. سپس اوکراین بلافاصله در سال ۱۹۹۴ به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) ملحق شد. بنابراین، ناکامی در کمک به اوکراین، پیام‌های منفی به دوستان و متحدان ایالات متحده در سراسر جهان ارسال و تردیدهایی را در مورد رعایت هنجارهای جهانی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای به وجود می‌آورد. وابستگی فراگیر جهان به انرژی روسیه، از جمله سوخت هسته‌ای، امری قابل پذیرش برای ایالات متحده نیست زیرا با عزم آن برای حمایت از اوکراین در برابر روسیه را تضعیف می‌کند.
همچنین، بی‌ثباتی ژئوپلیتیکی در خاورمیانه از دیرباز بوده و در نتیجه نگرانی‌ها در مورد تهدید گسترش تسلیحات هسته‌ای در منطقه برای دهه‌ها وجود داشته است. اقدامات اخیر و بحران‌های بشردوستانه بر ضرورت مدیریت موثر خطرات گسترش تسلیحات در منطقه تاکید دارد. بطوریکه، با ابراز علاقه بیشتر کشورهای منطقه به شروع برنامه‌های هسته‌ای غیرنظامی از جمله در عربستان و اردن، اهمیت موضوع حفظ استانداردهای بین‌المللی منع اشاعه بیشتر می‌شود. برای نمونه در سال ۲۰۰۹، ایالات متحده توافقنامه «۱۲۳» را با امارات منعقد کرد که در آن ابوظبی به طور رسمی از حقوق خود برای فناوری‌های حساس غنی سازی و بازفرآوری (ENR) چشم پوشی کرد. در واقع، ارائه موثرتر سوخت هسته‌ای به سایر کشورها گامی اساسی برای بی‌انگیزه کردن توسعه فناوری‌های چرخه سوخت حساس و پیشبرد اهداف منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است.
سوخت هسته‌ای تنها یک کالا نیست
علاوه بر این، با توجه به اینکه روسیه متعهد به تامین سوخت هسته‌ای مشتریان در کنار مباحث ساخت و آموزش است، بنابراین مقوله سوخت هسته‌ای به موضوع تجاری تبدیل می‌شود. همچنین، چین به سرعت در حال ایجاد زنجیره تامین سوخت هسته‌ای خود است و در آینده در موقعیتی قرار می‌گیرد که پیشنهادات مشابهی را به مشتریان بین‌المللی ارائه می‌دهد. از همین روی، به دلیل عقب ماندگی ایالات متحده در رقابت بین‌المللی، تاثیر اهرم منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای کاهش خواهد یافت. آشفتگی‌های منطقه‌ای و تلاش مداوم عربستان برای شروع برنامه هسته‌ای غیرنظامی خود از جمله توسعه غنی‌سازی اورانیوم، فوریت پرداختن به این چالش‌های سیاسی را افزایش داده است. چون عربستان از همکاری احتمالی هسته‌ای غیرنظامی با چین برای وادار کردن واشنگتن به صرف نظر کردن از خواسته‌های خود استفاده می‌کند، سوخت هسته‌ای شدیدا در راستای اهداف دو کشور است.
اورانیوم مانند بسیاری از کالاهای دیگر تولید، معامله و فروخته می‌شود. اما بدون اغراق پیامدهای ژئوپلیتیکی سوخت هسته‌ای شاید بیش از هر کالای تجاری دیگری در تاریخ جهان باشد. بخش هسته‌ای قوی و رقابتی ایالات متحده تنها یک موضوع تجاری نیست، بلکه پیامدهای بسیار زیادی برای امنیت ملی ایالات متحده دارد. زیرا سوخت هسته‌ای مستقیماً در پیوند با منافع آب و هوا، انرژی، تجاری، ژئوپلیتیک و امنیت ملی آمریکا قرار دارد. در این دوره تاریخی حساس، ایالات متحده باید توانایی‌های سوخت هسته ای خود را به خاطر امنیت بلندمدت خود و چالش‌های مبرم امنیت ملی کنونی بازسازی کند.
منبع: نشنال اینترست
انتهای پیام/ انرژی
