به گزارش مسیراقتصاد با توجه به شرایط جغرافیایی ژاپن، کمتر از ۲۰ درصد از مساحت این کشور برای تولید محصولات کشاورزی مناسب است. این کشور به دلیل محدودیتهای جغرافیایی به دومین واردکننده بزرگ محصولات کشاورزی تبدیل شده است.
با گسترش زندگی شهرنشینی در ژاپن و افزایش سهم صنعت در این کشور بسیاری از مردم تغییر عادت غذایی دادند و به سمت مصرف غذاهای آماده و زودپز روی آوردند. به همین دلیل طی سالهای اخیر مصرف محصولات پروتئینی و روغنهای خوراکی رشد داشته و مصرف برنج در این کشور کاهش داشته است که این مسئله وابستگی به واردات را نیز افزایش داده است.
ایجاد قحطی و گرسنگی در ژاپن در صورت شروع جنگ میان چین و تایوان
بررسی ها نشان میدهد ضریب خودکفایی در ژاپن از ۷۳ درصد در سال ۱۹۶۵ به ۳۷ درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است و طی ماههای اخیر با شروع جنگ روسیه و اوکراین خطر ناامنی غذایی در کشور به خوبی مشخص شده است. افزایش قیمت مواد غذایی و عدم تامین به موقع محصولات اساسی مورد نیاز از جمله چالشهای کنونی دولت ژاپن محسوب میشود.
در حال حاضر قیمت محصولات غذایی در ژاپن متاثر از افزایش قیمت جهانی غلات، انرژی، کودهای شیمیایی و همچنین کاهش ارزش یِن با افزایش چشم گیری مواجه شده است.در چنین شرایطی محاصره یا اختلال خطوط دریایی اطراف چین و تنگه تایوان نیز میتواند پیامدهای اقتصادی خطرناکی از بابت تامین امنیت غذایی برای این کشور داشته باشد.
همین مسئله باعث احتیاط دولت ژاپن در حمایت از سیاست های اتحادیه اروپا و آمریکا در خصوص مسائل چین و تایوان شده است، چرا که با قطع واردات غذا در ژاپن این کشور با چالش جدی همراه خواهد بود و مانند این کشورها تولید داخلی لازم برای عرضه ندارد. در حال حاضر عمده غلات مصرفی در ژاپن از طریق کشورهای آمریکا، اتحادیه اروپا و استرالیا تامین میشود که در صورت جنگ چین و تایوان، مسیر تامین این کالاها با مشکل مواجه خواهد شد و ژاپن با قحطی بزرگ همراه خواهد شد.
اولویت تامین امنیت غذایی بر سلاح جنگی در جهان
طبق اعلام دکتر سوزوکی یکی از اساتید کشاورزی دانشگاه توکیو برای تضمین امنیت ملی، تامین غذا بر سلاح های جنگی مقدم است. به همین منظور به دولت توصیه شده است تا با حمایت از کشاورزان، سطح زیرکشت برنج و گندم را جهت تامین امنیت غذایی افزایش دهد.
اخیرا گروهی از نمایندگان حزب حاکم در ژاپن نیز در گزارشی به نخست وزیر این کشور، خواستار اقدامات بیشتری از جانب دولت برای بهبود وضعیت امنیت غذایی شدند. هیروشی موریاما وزیر اسبق کشاورزی ژاپن و مدیر تهیه این گزارش اعلام کرده است؛ «دولت باید تلاش ویژه ای برای تولید محصولاتی که امکان تولید داخل در ژاپن دارند، انجام دهد. به عنوان مثال باید تولید داخلی کودهای شیمایی و بذر محصولات کشاورزی افزایش یابد.»
در همین راستا دولت نیز به دنبال افزایش بودجه های حمایتی برای افزایش سطح تولید خوراک دام، گندم، برنج و برخی دیگر از محصولات اساسی است. اما پیری جمعیت کشاورزان، دانش اندک تولید آنها و کاهش مصرف محصولاتی نظیر برنج در ژاپن از چالش های اصلی در اجرای برنامههای دولت به شمار میرود.
قانون اساسی ژاپن برای حمایت از کشاورزی باید تغییر کند
کارشناسان به دولت پیشنهاد می دهند جهت تغییر عادات غذایی مردم برای مصرف بیشتر برنج که امکان تولید داخلی دارند قیمت این محصول را نسبت به غذای وارداتی کاهش دهند و به کشاورزان تولیدکننده یارانه اضافی پرداخت کنند. طبق پیش بینیها چنانچه سطح زیرکشت برنج در ژاپن افزایش یابد، میزان تولید از ۷ میلیون تن فعلی به ۱۶ میلیون تن میرسد.
به گفته وزیر اسبق کشاورزی ژاپن با افزایش تولید برنج در ژاپن، امکان صادرات این محصول فراهم است و چنانچه حتی اگر مشکلی برای واردات غذا به کشور فراهم شود دولت میتواند با ممنوعیت صادرات برنج تا چندماه غذای مردم این کشور را تامین کند.
طبق خواست کارشناسان ژاپنی دولت باید نگاه غلط به کشاورزی را در قانون اساسی اصلاح کند چرا که اساس آن بر این فرض استوار است که واردات ارزان همیشه در دسترس است. به همین منظور دولت باید از رها شدن زمین های کشاورزی بنابر دلایل اقتصادی یا کهولت سن کشاورز جلوگیری کند و محصولات مازاد کشاورزان را نیز خریداری کند.
منبع: ژاپن تایمز
انتهای پیام/ کشاورزی