به گزارش مسیر اقتصاد در کشور آمریکا چندین شرکت بزرگ، مسئولیت تامین برق و آب مشترکین واقع در ایالت های مختلف این کشور را بر عهده دارند. از جمله مهمترین آنها میتوان به شرکت ادیسون کالیفرنیای جنوبی (SCE)، گاز و برق سن دیگو (SD$G) وشرکت پی جی اند ای (PG&E) اشاره کرد.
شرکت ادیسون کالیفرنیای جنوبی بزرگترین زیرشاخه از شرکت بین المللی ادیسون و اصلی ترین شرکت تأمین برق در جنوب ایالت کالیفرنیای آمریکا است. این شرکت برای ۱۴ میلیون نفر در منطقهای با مساحت در حدود ۵۰۰۰۰ مایل مربع برق تأمین میکند. با این حال، شرکتهای اداره آب و قدرت لس آنجلس، گاز و برق سن دیگو، بخش آبیاری ایمپریال و شرکتهای برق کوچکتر شهرداریها هم به بخشهای مهمی از منطقه جنوب کالیفرنیانیز خدمات رسانی میکنند.
بخش شمالی ایالت کالیفرنیا نیز عموماً به وسیله شرکت پیجی اند ای (PG&E) سن فرنسیسکو خدمات رسانی میشود.
در سال ۲۰۰۱ همراه با بحران برق در کالیفرنیا راهکارهای مختلفی برای مقابله با بحران برق در این ایالت انجام گرفت. یکی از مهمترین این راهکارها، اصلاح تعرفه های برق برای مشترکین دو شرکت ادیسون کالیفرنیای جنوبی ( SCE) و (PG$E) بود. اما افزايش قيمت برای همه مشتركين به صورت يكسان انجام نشد و افزايش قيمت با تمركز بر مشتركين پرمصرف صورت گرفت.
جدول زير، درصد افزايش تعرفه های برق را در اين سال ها نشان میدهد:
پله مصرفی مشترک | درصد افزايش تعرفه |
۱ | بدون افزايش |
۲ | بدون افزايش |
۳ | ۱۲% |
۴ | ۲۹% |
۵ | ۴۷% |
همانطور كه از جدول فوق نيز مشاهده میشود، سياست افزايش قيمت در ايالت كاليفرنيا به طور يكسان برای همه مشتركين اعمال نشده و مشتركينی كه دارای مصارف حداقلی بودند (دو پله اول) بدون هيچ افزايش قيمت و قيمت تعرفه برق مشتركين بسيار پرمصرف (واقع در پله پنجم) حدود ۴۷ درصد افزايش يافت. اين سياست هوشمندانه باعث شد تا توان مصرفی در زمان اوج بار حدود ۱۲ درصد نسبت به سال ۲۰۰۰ كاهش بايد.
اصلاح تعرفه های برق در ایالت کالیفرنیا به سال ۲۰۰۱ ختم نشد. تجربه موفق کاهش برق در سال ۲۰۰۱ و همچنین نظر به اینکه عموم مشترکین واقع در پله های پایین از اقشار کم درآمد جامعه هستند، مسئولان اجرایی را متقاعد کرد که اصلاح تعرفه های برق طی سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ را هم با تمرکز بر مشترکین پرمصرف ادامه دهند.
تعرفه های برق در سالهای متوالی در شکل زیر مشاهده میشود:
با توجه به شکل فوق کاملا مشهود است که اصلاح تعرفه های برق در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۶ نیز مشابه سال ۲۰۰۱، کاملا با تمرکز بر «مشترکین پرمصرف» صورت گرفته است. به طوری که قیمت برق سال ۲۰۰۲ نسبت به سال ۲۰۰۰ برای مشترکین کم مصرف ۱۷ درصد اما برای مشترکین پرمصرف ۷۹ درصد زیاد شده است. همچنین از سال ۲۰۰۴ به ۲۰۰۶، تعرفه اولین پله تنها ۳ درصد اما تعرفه پله آخر ۸۳ درصد افزایش پیدا کرده است.
علاوه بر آمریکا، تجربه افزایش قیمت مشترکین پرمصرف برای مقابله با بحران برق در کشورهای دیگر مانند برزیل و حتی کوبا هم مشاهده میشود.
با توجه به تجربیات موفق دنیا، نه تنها برای مقابله با بحران برق در سال جاری بلکه برای پیشگیری از بحران برق در سالهای آتی نیز ضروری است تا قیمت برق خانگی کشور با تمرکز بر مشترکین پرمصرف افزایش یابد.
علیرغم پلکانی بودن قیمت برق در کشور، همچنان تعرفه های برق به گونه ای هستند که مشترکین پرمصرف نسبت به سایر مشترکین از یارانه چند برابری برق برخوردار شده و با نپرداختن بهای واقعی برق خود بحران ساز هم میشوند. مطلبی که اخیرا رییس کمیسیون اقتصاد مقاومتی مجلس هم بر آن تاکید کرد.
رحیم زارع در این باره گفت: «۱۰ درصد از مشترکین که پرمصرف محسوب می شوند، بیش از ۲ برابر سایر مشترکین از یارانه برق بهره مند می شوند و با مصرف ۴۰۰۰ مگاوات برق اضافه بر سایر مشترکین در زمان اوج بار، اصلی ترین عامل خاموشی های اخیر هستند.اگر چنانچه این مشترکین نیز به اندازه سایر مردم برق مصرف بکنند خاموشی برق رخ نمیدهد.»
لازم به ذکر است که اسناد بالادستی مانند برنامه ششم توسعه، سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و قانون اصلاح الگوی مصرف نیز بر حذف یارانه انرژی مشترکین پرمصرف تاکید دارند.
با توجه به بحران برق در سال جاری ضرورت اجرای این اسناد بیش از گذشته وجود داشته و بایستی دولت محترم نسبت به حذف یارانه انرژی «۱۰ درصد مشترکین پرمصرف» اقدام نماید.
پینوشت:
To What Electricity Price Do Consumers Respond?Residential Demand Elasticity Under Increasing-Block Pricing, 2009