به گزارش مسیر اقتصاد تولید خودروهای تجاری در دنیا همواره در سایه تولید خودروهای سواری قرار داشته است. در راستای سند چشم انداز جمهوری اسلامی در افق ۱۴۰۴، بایستی ظرفیت تولید خودروهای تجاری کشور به میزان ۱۲۰ هزار دستگاه خودرو برسد. بر این اساس بایستی به ترتیب حدود ۹۰ هزار و ۳۰ هزار دستگاه خودرو تجاری برای بازار داخل و بازارهای خارجی (صادرات) تولید شود. در واقع تا سال ۱۴۰۴ به ازای تولید هر ۴ دستگاه خودرو تجاری، ۱ دستگاه بایستی صادر شود.
آمار تولید خودروهای تجاری در کشور
بنابر آمار اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، تولید کامیون و کامیونت و کشنده در کشور از بیش از ۳۶ هزار دستگاه در سال ۸۹ به حدود ۱۳ هزار دستگاه در سال ۹۶ رسیده است. این به معنی افت ۶۴ درصدی تولید کامیون و کامیونت و کشنده طی ۷ سال گذشته است.
به عنوان نمونه ایران‌خودرو دیزل در ۱۰ ماه سال گذشته حدود ۴۶۰ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده تولید کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۷۲ درصد افت کرده است.
اما دیگر واحد تجاری ساز نیمه دولتی کشور، سایپا دیزل طی ۱۰ ماه سال گذشته رشد قابل توجهی در تولید کامیون داشته است. در مجموع سه هزار و ۴۶۷ دستگاه کامیون و کامیونت و کشنده طی ۱۰ ماه سال گذشته در سایپا دیزل به تولید رسیده که از رشد ۱۰۷ درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند.
کاهش آمار تولید خودروهای تجاری در کشور از یک طرف و افزایش خودروهای فرسوده سنگین از طرف دیگر به چالشی جدی در صنعت خودرو تبدیل شده است.
تردد ۱۳۰ هزار کامیون با عمر فرسوده بالای ۲۵ سال در کشور
تردد خودروهای سنگین فرسوده در کشور علاوه بر آلودگی هوا، مصرف بالای گازوئیل و بنزین را نیز به دنبال دارد. طی بررسی های انجام شده با نوسازی ۱۶۰ هزار خودرو سنگین فرسوده، ۳۴۰۰ میلیارد تومان صرفه جویی در مصرف سوخت صورت می گیرد.
در این باره تنهاپور مدیرعامل سابق سایپا دیزل گفت: در حال حاضر ۴۲۳ هزار دستگاه کامیون در حال تردد در کشور شناسایی شده که ۳۱% آنها دارای عمر بالای ۲۵ سال هستند.
تنهاپور با بیان اینکه میزان مصرف گازوئیل کامیون های فرسوده حداقل ۶۰ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر است، افزود: این رقم در کامیون های جدید ۳۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر بوده که مازاد مصرف سوخت سالانه معادل ۳.۵ میلیارد لیتر به کشور تحمیل می کند.
مدیر عامل سابق ساپا دیزل گفت: این در حالی است که با توجه به پیمایش متوسط ۱۰۰ هزار کیلومتری هر کامیون در سال، نوسازی هر کامیون فرسوده به نگهداشت سالانه ۲۵۰۰۰ لیتر گازوئیل کمک می کند.[۱]
ابر پروژه اسقاط دولت دوازدهم به نتیجه می رسد؟
در این راستا دولت دوازدهم طی ماه های پایانی سال گذشته ابرپروژه اسقاط را با هدف نوسازی ناوگان سنگین فرسوده کشور استارت زد. همانطور که در این طرح اعلام شده بایستی ظرف مدت ۳ سال، ۲۰۲ هزار خودرو سنگین فرسوده اسقاط شوند.
برای تحقق این مهم بایستی از ظرفیت مراکز اسقاط استفاده شود. یک مرکز اسقاط پس از خرید و اسقاط یک خودروی فرسوده، گواهی اسقاط آن را به متقاضیان می فروشد.
برای از رده خارج کردن یک خودروی سنگین از چرخه حمل و نقل حدودا ۱۰ گواهی اسقاط نیاز است. این بدان معنی است که برای اجرا شدن ابرپروژه اسقاط، به بیش از ۲ میلیون گواهی اسقاط طی حدود سه سال نیاز است. یعنی بایستی میانگین سالیانه ۷۰۰ هزار گواهی اسقاط تولید شود.
بدین منظور به تامین مالی حدود ۱۷۰۰ میلیارد تومانی نیاز است و تجربه های گذشته نشان از این دارد که دولت نمی تواند این منابع مالی را از بودجه خود تامین کند.
ابرپروژه اسقاط خودروهای فرسوده در دولت دوازدهم به نتیجه می‌رسد؟
تصویب بسته جامع اسقاط خودروهای فرسوده ضروری است
همانطور که بیان شد تامین مالی حلقه مفقوده ابرپروژه اسقاط دولت دوازدهم است؛ بنابراین به منظور افزایش اسقاط خودروهای فرسوده بایستی چاره دیگری اندیشید.
الزام واردکنندگان قطعه و خودرو و تولیدکنندگان خودروهای پرمصرف به اسقاط و تغییر شرایط بیمه متناسب با سن خودرو، از جمله مواردی است که باید در یک بسته جامع، برای افزایش اسقاط خودروهای فرسوده مورد توجه قرار گیرد.
افزایش آمار اسقاط، آلودگی هوا را کاهش خواهد داد و زمینه را برای افزایش تولید خودرو توسط شرکت های داخلی فراهم می آورد.
پینوشت:
[۱] عصر خودرو کدخبر: ۷۷۵۲۱
