به گزارش مسیر اقتصاد واردات مقادیر زیادی از ماهی تیلاپیای منجمد، که در بعضی موارد به شکل غیرقانونی انجام می شود، اثرات منفی قابل توجهی بر صنعت آبزی پروری در کشورهای آفریقایی گذاشته است.
افزایش صادرات تیلاپیا از چین به غرب آفریقا
قاره آفریقا مهمترین بازار صادراتی تیلاپیا کشور چین محسوب می شود. طبق گزارش سازمان غذا و کشاورزی جهانی فائو، در سال ۲۰۱۶ کشورهای آفریقایی ۸۳ هزار تن ماهی یخ زده و سوخاری شده تیلاپیا از چین وارد کرده اند. بر این اساس ۶۴ درصد صادرات تیلاپیا منجمد چین به مقصد کشورهای آفریقایی انجام می شود.
به لحاظ ارزشی در سال ۲۰۱۳، چین حدود ۳۹ میلیون دلار به ساحل عاج، بیش از ۱۴ میلیون دلار به بورکینافاسو، ۴.۸ میلیون دلار به غنا و ۴ میلیون دلار ماهی تیلاپیا صادر کرده است. همچنین روند فعلی از افزایش صادرات چین به کشورهای غرب آفریقا حکایت دارد.
این خبر خوبی برای بازار شکننده آبزی پروری در غرب آفریقا نیست، که در پی یافتن ثبات و افزایش نقش آفرینی در تولیدات شیلات قاره آفریقاست، به همین دلیل واردات غیرقانونی تیلاپیا هم برای تولید کننده ماهی تیلاپیا در این قاره و هم برای اتحادیه های تنظیم بازار خبر خوشایندی محسوب نمی شود.
کمبود تولید ماهی در آفریقا در قیاس با مصرف
اگر چه ماهی بخشی از وعده های غذایی هفتگی مردم آفریقا محسوب می شود اما غرب آفریقا شاهد یک شکاف عظیم بین تولید و مصرف آبزیان است. به طوری که در نیجریه سالانه حدودا ۱.۱ میلیون تن ماهی تولید می شود این در حالی است که برای تامین نیاز مردم خود باید ۲.۱ میلیون تن دیگر وارد نماید.
غنا نیز تنها ۴۰۰ هزار تن از ۱ میلیون تن مصرف آبزیان خود را تامین می کند. مصرف سرانه آبزیان در سنگال نیز حدود ۲۵ کیلوگرم است که این آمار از میزان مصرف سرانه در جهان ۴ کیلو بالاتر است.
به گفته USAID سنگال سالانه ۳۰۰ میلیون دلار هزینه صرف واردات آبزیان می کند، ساحل عاج نیز با وجود این که ۱۰۰ هزار تن آبزی صادر می کند اما همچنان برای تامین نیاز خود از کشورهای همسایه ماهی وارد می کند.
حجم ماهیگیری محلی در بورکینافاسو ۱۲ هزار تن است. به همین دلیل و با توجه به نوپا بودن صنعت آبزی پروری در این کشور، سالانه ۴۴ هزار تن ماهی تیلاپیا به این کشور وارد می شود.
در اکثر کشورهای غربی آفریقا، برنامه های ملی برای توسعه آبزی پروری به منظور رسیدگی به کمبود عرضه ماهی وجود دارد. اکثر این برنامه ها شامل پرورش تیلاپیا و گربه ماهی اند. این برنامه های پیشرفت های زیادی داشته اند اما هدف اصلی آبزی پروران آفریقایی رقابت قیمتی با تیلاپیای وارداتی کشور چین است.
قاچاق، ممنوعیت واردات ماهی تیلاپیا را بی اثر کرده است
نیجریه به تازگی واردات ماهی تیلاپیا به این کشور را ممنوع کرده است این در حالی است که همچنان تولیدکنندگان تیلاپیا نسبت به حجم بالای تیلاپیای وارداتی از بنین شکایت دارند. اگرچه گمرک نیجریه واردات ماهی را ممنوع اعلام کرده است اما آبزی پروران این کشور شاهد افزایش سهم تیلاپیای قاچاق در بازار هستند.
آنها از دولت خواسته اند تا واردات ماهی تیلاپیا را آزاد کند تا بلکه واردکنندگان با پرداخت مالیات و تعرفه، ماهی خود را وارد کنند تا این ماهی به صورت قاچاق و ارزان تر از تولید خودشان به مردم فروخته نشود.
مشابه این مشکل در غنا نیز وجود دارد. به رغم ممنوعیت واردات در سال ۲۰۱۴ که هدف آن حفاظت از تولید داخلی بود، همچنان مقدار قابل توجهی از تیلاپیا خارجی در بازار این کشور موجود است.
آبزی پروران و توزیع کنندگان تیلاپیا هنوزبه دنبال افزایش رقابت با تیلاپیاهای وارداتی هستند، اما کیفیت تولید داخلی این ماهیان نگران کننده است.
آبزی پروران آفریقایی به دنبال افزایش سهم از بازار
مهم ترین دلیل اقبال واردکنندگان ماهی در کشورهای آفریقایی به واردات ماهی تیلاپیا از کشور چین، ارزان قیمت بودن آن است. بنابراین درصورتی که شرایط تولید این ماهی در داخل بهبود یابد، از میزان واردات و همچنین قاچاق نیز کاسته خواهد شد.
به رغم مشکلاتی همچون قیمت بالای غذا و واردات قاچاق در آفریقا، پرورش و تولید ماهی تیلاپیا در غرب این قاره آینده درخشانی دارد. ماهی تیلاپیا راه حلی ارزان و سریع برای حل مشکل عرضه مستقیم پروتئین در برخی از این کشورها محسوب می شود.
منبع: فیش سایت
