دکتر اقبال شاکری، عضو هیئت علمی و مسئول بسیج اساتید دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفتگو با مسیر اقتصاد با اشاره به رشد کمی دانشجویان پس از انقلاب اسلامی، گفت: کشور ما در برخی شاخص هایی که توسط سازمان های بین المللی نظیر سازمان ملل متحد ارائه شده، پیشرفت های قابل توجهی داشته است.
وی رشد کمّی دانشجو در کشور را جزو دستاوردهای انقلاب دانسته و تصریح کرد: درحال حاضر حدود ۶ میلیون دانشجو در کشور وجود دارد که قبل از انقلاب یک میلیون دانشجو و حتی کمتر از این بوده است. مثلا دانشگاه صنعتی امیرکبیر، قبل از انقلاب ۵۰۰ تا ۷۰۰ دانشجو داشته است در صورتی که امروز بیش از ۱۵ هزار دانشجو دارد.
نیاز به انقلاب در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی
استاد دانشگاه امیرکبیر با تأکید بر ضرورت تغییر رویه دانشگاه ها و نقش آفرینی بیشتر در رفع مشکلات کشور، گفت: ما باید نسل های جدید دانشگاه ها را رونق دهیم. نسل های جدید دانشگاه ها بر محفوضات تکیه نداشته بلکه بر توانمندی و مهارت تکیه دارند. یعنی فارغ التحصیل دانشگاهی باید بتواند گرهی از زندگی خود و مردم باز کند و در واقع خروجی تحصیلاتش تبدیل به ثروت شده و درکشور کارآفرینی ایجاد کند.
وی افزود: به نظر می رسد این انقلاب را ما باید در دانشگاه ها ایجاد کرده و نسل جدید دانشگاه ها را به وجود آوریم. مثلا یک دانشجوی دکتری باید بتواند یک بخشی از چرخ صنعت در حوزه خودش را حرکت دهد و بهبود ببخشد. یعنی نشان دهد که در این مدت کاری کرده است و کاری که تا الآن انجام نشده را بهتر می تواند انجام دهد.
پیشرفت صنعتی کشور متناسب با رشد کمّی دانشجویان نبوده است
شاکری در پاسخ به این سوال که آیا رشد صنایع کشور متناسب با افزایش تعداد دانشجو ها بوده است، گفت: خیر به اندازه ای که رشد کمی دانشجو داشته ایم، صنایع ما رشد نکرده اند؛ علت آن نیز این است که دانشگاه رفتن به صورت یک پرستیژ در آمده و تقاضای زیادی در حوزه های خاصی مثل پزشکی، مهندسی، حقوق، روانشناسی، پیراپزشکی، بعضی شاخه های بایو و غیره به وجود آمده است. امروزه تقاضا در این رشته ها خیلی بالاست ولی هدف بیشتر این افراد گرفتن مدرک است.
چنان که مقام معظم رهبری بارها در صحبت هایشان گفته اند، علم باید قدرت آفرین باشد و علم زمانی می تواند قدرت آفرین باشد که خروجی اش به احتیاجات مردم، به زندگی مردم، به نیازهای کشور، به نیازهای صنایع مختلف کشور تبدیل شود؛ وگرنه یا در قفسه های کتابخانه خاک می خورد یا کشور های خارجی از آن بهره خواهند برد. بنابراین اگر در دانشگاه ها و حتی دبیرستان های ما موضوع افزایش مهارت و توانمندی بیشتر مد نظر قرار نگیرد؛ این فاصله میان رشد علمی و پیشرفت عملی دانش بنیان کاملا پابرجا می ماند. یعنی ما باید بیش از این که بخواهیم از دانش آموزانمان امتحانات حفظی بگیریم، باید بتوانیم قدرت کارآفرینی، نوآفرینی، نوآوری و خلاقیت را در آن ها بروز و ظهور دهیم. و این ها بتوانند از طریق آن کارهایی را انجام دهند که تا الآن انجام نمی گرفته است.
نباید منتظر پست های دولتی ماند
شاکری افزود: مگر یک دولت چند پست شغلی دارد؟ ۳ میلیون، ۴ میلیون. بقیه مردم باید چکار کنند؟ هنوز در اذهان ما کسانی که فارغ التحصیل دانشگاه می شوند باید در این پست های سنتی دولتی قرار بگیرند. در صورتی که فناوری اطلاعات امروزه شغل های جدیدی را ایجاد می کند که تا الآن وجود نداشته است؛ به واسطه دانش کارآفرینی و نوآوری که ما باید به دانش آموزان و دانشجویان مان آموزش دهیم.
۶۰ درصد شغل های آینده، اکنون وجود ندارند
وی تصریح کرد: مطالعاتی صورت گرفته که نشان می دهد ۶۰ درصد شغل های آینده بچه های ما الآن موجود نیست. یعنی اگر ما آن ها را طوری بار نیاوریم که متکی به خود و کارآفرین باشند و متکی باشند به شغل های موجود در داخل دانشگاه و داخل صنعت، خیلی هایشان بی کار می مانند.
این استاد دانشگاه افزود: مثلا شما ۵، ۶ سال پیش فکر می کردید یک تاکسی اینترنتی باشد که خیلی بهتر از تاکسی متر کار کند و هم راننده را به مسافر معرفی کند و بالعکس، هم قیمت و مسیر را برای شما محاسبه می کند و همه این ها را ثبت می کند تا برای پیگیری های بعدی مورد استفاده قرار گیرند. چه امکانات وسیعی الآن در سطح جهان در اختیار مردم قرار گرفته است.
وظایف صنعت و دانشگاه برای بهبود وضعیت کشور
شاکری اضافه کرد: یک مقداری ما باید جهت گیری دانشگاه ها را عوض کنیم، یک مقداری هم صنعت پای خود را از کار های سنتی تکراری بیرون بکشد و اجازه دهد جوانان وارد شوند و نوآوری هایشان را آن جا نشان دهند. باید دانشجویان را حمایت کنیم، باید به آن ها اجازه فعالیت بدهیم. باید زیرساخت های حمایتی در زمینه آموزش و در زمینه دادن منابع برای انجام کارهای عملی و صنعتی برای آن ها فراهم کنیم.
مدیران و مسئولان میدان را به جوانان بدهند
وی در بیان مثالی از توانمندی جوانان و لزوم حمایت مدیران گفت: دانشجوی سال دوم دانشکده به من مراجعه کرده بود که اپلیکیشنی را ارائه داده است برای تفکیک زباله و پسماند های شهری و خانگی در مبدا. یعنی فراست و هوشش را در موضوعی که مورد نیاز مردم است گذاشته و جالب است که شهرداری یکی از شهرستان ها با او قرارداد همکاری بسته بود.
این نشان می دهد که توانمندی هست و ما اگر حمایتی را راه بیندازیم کار انجام می شود. یک مقدار سیاسیون و مدیران ارشد و دولتمردان ما حوصله کنند و گوش بدهند به حرف های این جوانان ما، جوانانی که نسل آینده ما را تشکیل می دهند؛ اجازه بدهند به آن ها که سعی و خطا کنند. یک مقدار این صندلی ها را رها کنیم. چقدر مقاومت می شود در برابر قانون ممنوعیت به کار گیری بازنشستگان. چقدر باید ما از این صندلی ها جدا نشویم؟ این جوانان کارآمدی شان را در زمینه صنایع نانو و صنایع دفاعی نشان دادند.
انتهای پیام/ فرهنگ و گفتمان
