به گزارش مسیر اقتصاد این روزها بحث قطع دسترسی ایران به شبکه پیام‌رسان مالی بین‌بانکی سوئیفت دوباره در صدر اخبار رسانه‌ها قرارگرفته است.
با وجودی که در این زمینه بعضاً شاهد اختلاف‌نظرها میان مقامات کشورهای اروپایی و آمریکایی هستیم، اما با این‌حال دو طرف در زمینه اعمال تحریم‌ها علیه ایران در حال همگرایی هستند.
اختلاف‌نظر میان مقامات آلمانی در قطع دسترسی ایران به سوئیفت
هیکو ماس وزیر امور خارجه آلمان در اظهارات اخیر خود گفته است که اتحادیه اروپا باید سیستمی ایجاد کند که بلژیک در عملیات مالی خود مستقل از آمریکا باشد و ضروریست که ما این استقلال را با ایجاد کانال‌های پرداختی از قبیل سیستم سوئیفت مستقل انجام دهیم.
این سخنان وزیر امور خارجه آلمان در حالی مطرح‌شده است که آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده و تحریم‌های جدید را مجدداً علیه این کشور اعمال کرده است. اتحادیه اروپا درصدد است تا از طریق سیستم مستقل از شرکت‌های فعال در ایران در مقابل تحریم‌های آمریکا حمایت کند.
درحالی‌که دو روز از سخنان وزیر امور خارجه آلمان می‌گذشت، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان در واکنش به سخنان هیکو ماس گفت: درباره موضوع نظام‌های پرداخت مالی مستقل، ما در تعامل با ایران مشکل‌هایی داریم، بی‌شک، می‌دانیم که در مورد تأمین مالی تروریست‌ها، سوئیفت بسیار مهم است و حفظ همکاری خوب با آمریکا در زمینه امور امنیتی بسیار مهم است.
بنابراین صدراعظم آلمان عملا به عدم حمایت خود از ایران از طریق طرح‌هایی از قبیل ایجاد نظام‌های پرداخت مالی مستقل از آمریکا که از سوی وزیر خارجه این کشور مطرح شده بود، اظهار کرده است.
نامه ۱۶ سناتور آمریکایی برای قطع دسترسی ایران به سوئیفت
مباحث مرتبط با قطع دسترسی ایران به سیستم سوئیفت به اینجا ختم نمی‌شود و در تازه‌ترین اقدام روزهای اخیر، ۱۶ نماینده جمهوری‌خواه آمریکایی در مجلس سنا، خواستار بیرون راندن ایران از سامانه سوئیفت که وظیفه نقل و انتقالات بین‌المللی بانکی و نظارت بر آن را بر عهده دارد، شده‌اند.
هدف از این اقدام که در قالب نامه‌ای به رهبری تد کروز، نماینده ایالت تگزاس نگاشته شده است و به امضای دیگر سناتورهای آمریکایی هم رسیده، تضعیف ذخایر مالی ایران عنوان شده است. سناتورهای آمریکایی از وزارت خزانه‌داری آمریکا خواسته‌اند که تمامی اقدامات لازم جهت قطع دسترسی بانک مرکزی و دیگر مؤسسات مالی ایران به شبکه سوئیفت را انجام دهد.
در این نامه که خطاب به استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا نگارش شده است، عنوان شده است که تحقق فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی ایران تا زمانی که ایران به سوئیفت متصل باشد، صورت نمی‌گیرد.
تغیر مواضع اروپایی‌ها در قبال اعمال تحریم سوئیفت علیه ایران
قبلاً اروپایی‌ها در تلاش بودند که با حفظ دسترسی ایران به شبکه سوئیفت و باوجود تحریم‌های آمریکا، امکان پرداخت بهای نفت خریداری شده از ایران را داشته باشند و معتقد بودند که اگر ایران به شبکه سوئیفت متصل باقی بماند، هرگونه حداکثر سازی فشار آمریکا علیه ایران نمی‌تواند با موفقیت همراه شود.
وال استریت ژورنال: آمریکا مصمم به قطع دسترسی ایران به سوئیفت
اما در روزهای اخیر اروپایی‌ها در تبعیت از آمریکایی‌ها مواضع خود در قبال قطع دسترسی به سوئیفت و اعمال تحریم‌ها علیه ایران را تغییر داده‌اند و درصدد همراهی با آمریکا در راستای اعمال فشار حداکثری بر ایران هستند.
بی اثر کردن سوئیفت در انتظار اقدام بانک مرکزی …
این اظهارات نشان دهنده اهمیت سیستم پیام‌رسان مالی سوئیفت در اعمال و اثربخشی تحریم‌های آمریکا است. به‌گونه‌ای که مقامات آمریکایی و کارشناسان راهکار اثربخشی حداکثری تحریم‌های آمریکا را در قطع دسترسی ایران به سوئیفت می‌دانند. چراکه سابقاً نیز در سال ۱۳۹۰ آمریکا با قطع دسترسی بانک‌های ایرانی به این پیام‌رسان، نقل و انتقالات پیام‌های مالی ایران با بانک‌های سایر کشورها را مختل نمود.
این درحالیست که حضور ایران در سوئیفت و استفاده از این پیام رسان نیز برای کشور هزینه دارد و زمینه را برای رصد مبادلات ایران توسط آمریکا فراهم می آورد.
بنابراین ضروری است در مهلت باقی مانده به تحریم سوئیفت علیه ایران که ۱۳ آبان ماه اجرایی می‌شود و مبادلات بین‌المللی ایران را دچار مشکل خواهد کرد، بانک مرکزی به فکر راهکارهای جایگزین باشد. راهکارهایی که نیاز به تأمل در تحولات نظام مالی بین‌المللی و ابتکارات سایر کشورها دارد.
مهلت بانک مرکزی جهت راه‌اندازی سیستم جایگزین سوئیفت کمتر از ۱۸۰ روز
