برای علاقه مندان موضوعات بانکی و مالی بین المللی، «کنفرانس برتون وودز» اصطلاح آشنایی است. از این کنفرانس، بعنوان بزرگترین غنیمت قرن گذشته یاد می شود. در این کنفرانس هیاتهایی از کشورهای مختلف جهان دورهم جمع شدند و پذیرفتند که دلار آمریکا بعنوان ارز مبنای تجارت بین المللی مورد پذیرش قرار گیرد.
به گزارش مسیر اقتصاد با توجه به شرایط بعد از جنگ جهانی دوم و مصون ماندن ایالات متحده از دو جنگ جهانی و از طرفی نابودی اقتصادهای مهم دنیا، مسیر دیگری قابل تصور نبود؛ چرا که همه کشورها نیازمند گرفتن وام از آمریکا بودند و می خواستند کشور جنگ زده خود را بازسازی نمایند.
تعبیر اقتصاددان شهیر «جان مینارد کینز» از این کنفرانس تعبیر زیبایی است. آقای کینز در این کنفرانس، نماینده بریتانیای کبیر بود. در هنگام بازگشت وی از کنفرانس برتون وودز، خبرنگار از وی پرسید: شما عظمت بریتانیای کبیر را زیر سوال برده اید، قرار است بریتانیای کبیر به یکی از ایالتهای آمریکا تبدیل شود؟ پاسخ جان مینارد کنیز جالب بود. وی گفت: No such Luck. به زبان ساده، یعنی چنین شانسی هم نداریم که در آینده مانند یکی از ایالتهای آمریکا شویم.
کینز خوب می دانست که چه اتفاقی در حال افتادن است. البته وی پیشنهاد کرده بود که برای انجام تجارت بین المللی یک بانک مرکزی جهانی تشکیل شود که بتواند یک ارز بین المللی که ارز هیچ کشوری نباشد را منتشر نماید. نام این ارز Bancor گذاشته شده بود. اما موقعیت ضعیف بریتانیا در این کنفرانس مانع از پذیرش این ایده شد.
کنفرانس برتون تمام شد و کشورها پذیرفتند که دلار ارز جهانی باشد؛ برای اینکه آمریکا نتواند بصورت افسارگسیخته دلار منتشر نماید، توافق شد که به ازای هر ۳۵ دلار، آمریکا یک اونس طلا به آورنده این ۳۵ دلار بپردازد.
در سال ۱۹۷۱، رئیس جمهور وقت آمریکا بصورت یکطرفه، این توافق مهم بین المللی را لغو کرد و از آن زمان تاکنون، انتشار افسارگسیخته دلار ادامه یافته است.
با تکیه بر چاپ پول مستمر، آمریکا تنها کشوری است که می تواند در بلندمدت، واردات بیش از صادرات داشته باشد. یک نمونه از این انتشار افسارگسیخته دلار، در سال ۲۰۰۶ اتفاق افتاد که بانک مرکزی آمریکا حدود ۸۰۰ میلیارد دلار پول جدید چاپ کرد که در آن سال ۱۴ برابر پول صادرات نفت ایران می شد.
ادامه دارد …
