به گزارش مسیر اقتصاد نهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی امروز دوم اسفند ماه با موضوع «نظام مالیاتی؛ عادلانه و هوشمند» در وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد. در این همایش سه طرح سیاستی که از سوی کمیته داوران همایش به عنوان طرحهای برتر شناخته شده بودند به طور خلاصه ارائه شدند.
شناسایی شرکتهای صوری و کدفروش با استفاده از هوش مصنوعی
اولین طرح از سوی محمد عبدوس دانشجوی دکتری هوش مصنوعی دانشگاه علم و صنعت ایران، با عنوان «شناسایی شرکتهای صوری و کدفروش با استفاده از هوش مصنوعی» ارائه شد. شرکتهای صوری و کاغذی شرکتهایی هستند که با اخلال در نظام اقتصادی سعی میکنند فاکتورهای غیر واقعی ارائه دهند و باعث هدر رفت هزاران میلیارد از مالیاتی که باید به دولت پرداخت شود میشوند. استفاده از هوش مصنوعی و الگوریتمهای دادهکاوی و یادگیری عمیق نقش ویژهای را در کشف و شناسایی تقلب ایفا میکند و این الگوریتمها میتوانند با استفاده از دادههای مستخرج از منابع مختلف خروجیهای مطلوبی را ارائه دهند. پروژههای مختلفی که با استفاده از دانش هوش مصنوعی جهت شناسایی کشف تقلب در جهان انجام شده است این نوید را میدهد که میتوان با استفاده از سامانههای هوش مصنوعی شرکتهای صوری و کاغذی را در ایران شناسایی و از تضییع حقوق حقه دولت جلوگیری کرد.
بر اساس این طرح سیاستی، جهت تولید مدلهای هوشمند شناسایی شرکتهای صوری و کاغذی، ابتدا باید ویژگیهای شرکتهای صوری برای تمامی شرکتهای ثبت شده در ایران استخراج گردد. پس از آن با استفاده از پایگاه اطلاعات شرکتهای صوری و کدفروش برچسب کدفروش به آن شرکتها زده میشود. در ادامه با استفاده از الگوریتمهای خوشهبندی دادهها را بر اساس ویژگیهای مطرح شده به چند خوشه تقسیم بندی میشود. در ادامه خوشهای را که بیشترین تعداد شرکت کد فروش و صوری در آن قرار دارد به عنوان خوشه کدفروش معرفی و شرکتهایی دیگری که در این خوشه هستند به عنوان شرکت صوری و کاغذی جدید در نظر گرفته میشوند. تعداد خوشهها میتواند بر اساس درصد دقت به دست آمده تغییر پیدا کند. سازمان امور مالیاتی با توجه به شعار هوشمندسازی میتواند با حمایت و پشتیبانی، تیمی را برای تولید مدلهای هوش مصنوعی و حل مسائل موجود در سازمان نظیر شناسایی شرکتهای صوری با استفاده از داده کاوی و سایر مسائل باز موجود، در سازمان ایجاد کند و در راستای هوشمندسازی واقعی نظام مالیاتی گام بردارد. وجود روحیه جهادی و دلسوز بودن نسبت به بیت المال و حقوق حقه دولت از ویژگی های متمایز کننده این تیم باید باشد.
اظهارنامه پیش فرض، کاربردها و مزایای آن مبتنی بر تجارت سایر کشورها
دومین طرح سیاستی از سوی جواد اسکندری کارشناس مرکز پژوهشهای مجلس و با موضوع «اظهارنامه پیش فرض، کاربردها و مزایای آن مبتنی بر تجارت سایر کشورها» ارائه شد. بر اساس این طرح سیاستی «شناسایی و تشخیص درآمد» پیش نیاز محاسبه و اجرای هرگونه مالیات بر درآمد است. سئوال اصلی اینجاست که اطلاعات لازم برای اخذ مالیات در هر پایه مالیاتی، در چه فرآیندی باید به سازمان امور مالیاتی ارسال شود. در این فرآیند باید تلاش شود که مواردی همچون «اعمال کمترین تکلیف برای مودی به منظور پذیرش اجتماعی»، «سادگی و سهولت در اجرا» و همچنین «عدم دخالت عوامل انسانی» مورد توجه قرار بگیرد. مورد استفاده قرار دادن سازکار «اظهارنامه پیشفرض» با تاکید بر استفاده از اطلاعات اشخاص ثالث، میتواند در این زمینه موثر واقع شود. تجریبات سایر کشورها نیز نشان میدهد استفاده از این روش در ارسال اطلاعات درآمدی اشخاص به سازمان امور مالیاتی، توانسته است ضمن رعایت سه الزام فوق، شرایط را برای افزایش دقت و کیفیت اطلاعات و کاهش فرار مالیاتی فراهم نماید.
بررسی ابعاد طراحی و اجرایی اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه بنگاههای اقتصادی ایران
سومین طرح سیاستی را حمیدرضا سحری با عنوان «بررسی ابعاد طراحی و اجرایی اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه بنگاههای اقتصادی ایران» ارائه کرد. بر اساس این طرح سیاستی در حال حاضر سهم تحقیق و توسعه در بنگاههای اقتصادی ایران پایین است که یکی از دلایل آن عدم وجود حمایت هدفمند در این حوزه است. در حال حاضر اعتبارهای مالیاتی شرکتهای دانش بنیان معطوف به فروش بیشتر شرکتهای دانش بنیان است و انگیزهای برای افزایش میزان تحقیق و توسعه ایجاد نمیکند. در مدل مطلوب باید اعتیار مالیاتی به هزینههای تحقیق و توسعه تخصیص پیدا کند که در کشورهای توسعه یافته نیز سابقه دارد. در واقع در دنیا نیز برای حمایت از شرکتها به جای اعطای تسهیلات و گرنت، به سمت اعطای اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه حرکت شده است. سادگی در اجرا، مدیریت بار مالی اجرایی، پایین بودن احتمالی تخلفات و هوشمند سازی و امکان اجرا در مقیاس بالا از جمله ملاحظاتی است که باید در اختصاص اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه مورد توجه قرار بگیرد. اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه یکی از مهمترین ابزارها برای اعمای سیاست صنعتی در کشور است و علاوه بر شرکتهای دانش بنیان و خاص، میتواند همه شرکتها را نیز به سمت افزایش هزینه کرد در تحقیق و توسعه سوق دهد. یکی از مهمترین الزامات در اختصاص اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به بنگاههای اقتصادی، طراحی مجموعهای از قواعد ارزیابی و صحت سنجی هزینههای شرکتهاست تا به این ترتیب از انحراف در تخصیص این اعتبار مالیاتی جلوگیری شود.
انتهای پیام/ مالیات