مسیر اقتصاد/ با نزدیک شدن به موعد تعیین شده از سوی FATF در زمینه اجرای برنامه‌های پیشنهادی این نهاد به ایران، بحث بر سر عواقب همکاری و یا عدم همکاری با این نهاد درخصوص اطلاعات نقل و انتقالات مالی بالا گرفته است. طرفداران همکاری با FATF معتقدند در صورت عدم اجرای توصیه‌های مطرح شده تا زمان تعیین شده، ایران به لیست سیاه FATF وارد می‌شود و در این صورت نقل و انتقالات مالی کنونی نیز با مشکل مواجه خواهد شد.
در مقابل مخالفان اجرای توصیه‌های FATF نیز معتقدند عملا مشکل اصلی ایران در تبادلات مالی خارجی با دیگر کشورها، در وهله اول تحریم‌های آمریکاست و تا زمانی که این تحریم پابرجا باشد، ورود به لیست سیاه FATF هیچ مشکل جدیدی برای ایران ایجاد نخواهد کرد.
چرا کشورها از ورود به لیست سیاه FATF ترس دارند؟
FATF که مقر آن در شهر پاریس فرانسه قرار دارد، وظیفه مقابله با تأمین مالی فعالیت‌های غیرقانونی در سطح جهان را به عهده دارد و در این زمینه به کشورهای جهان مشاوره می‌دهد؛ اما در عین حال قوانین و توصیه‌های این نهاد اساسا برای هیچ کشوری الزام اجرایی ندارد.
با این وجود مهم‌ترین ابزار FATF به منظور همراه نمودن کشورها و موسسات بانکی و مالی با قوانین و توصیه‌های خود در زمینه مبارزه با پولشویی، وارد کردن آن‌ها به لیست سیاه است. ورود کشورها و موسسات بانکی و مالی به لیست سیاه عملا یک هشدار به دیگر کشورهای جهان است و نشان از آن دارد که همکاری مالی با کشور یا نهاد موردنظر، از ریسک بالایی از نظر تأمین مالی غیرقانونی برخوردار است.
پیشگیری از تحریم آمریکا تنها دلیل پایبندی کشورها به قوانین FATF
اما نکته مهم اینکه راز اصلی همکاری کشورها با FATF در قدرت اعمال نفوذ نهادهای نظارتی آمریکا و تسلط دلار این کشور بر نظام تجارت جهانی نهفته است.
در واقع اجرای قوانین FATF عملا هیچ الزام قانونی برای کشورها درپی ندارد؛ اما اگر کشوری با این نهاد همکاری نکند و در لیست سیاه FATF قرار بگیرد، نهادهای نظارتی آمریکا وارد عمل می‌شوند و با نظارت‌های پیچیده و سخت و بر مبنای وابستگی نهادهای مالی جهان به نظام دلاری آمریکا، جریمه‌های سنگینی را به کشورهای خاطی تحمیل می‌نمایند.
بنابراین تنها دلیلی که در عصر کنونی کشورهای جهان و موسسات مالی آن‌ها را به پایبندی به قوانین FATF وادار کرده‌است، وابستگی آن‌ها به نظام مبتنی بر دلار آمریکاست. این وابستگی موجب می‌شود موسسات مالی از سراسر جهان به خواسته‌های نهادهای نظارتی آمریکا تمکین کنند و باهدف ادامه استفاده از این نظام دلاری، به دستوراتی که از سوی FATF ابلاغ می‌شود، پایبند بمانند.
همکاری با FATF در شرایط تحریم فایده‌ای ندارد
از این رو چنانچه یک کشور و یا یک موسسه مالی هیچ ارتباطی با نظام دلاری آمریکا نداشته باشد، عملا قرار گرفتن در لیست سیاه FATF نمی‌تواند از حیث پیشگیری از تحریم‌های آمریکا برای این کشور یا نهاد فایده‌ای در پی داشته باشد.
از طرف دیگر اگر کشوری تحت تحریم آمریکا قرار داشته باشد، همکاری با FATF و قرار نگرفتن در لیست سیاه این نهاد نیز عملا هیچ فایده‌ای درپی ندارد؛ چراکه دیگر کشورها پیش از آنکه بخواهند به دلیل در لیست سیاه FATF بودن کشور مذکور، روابط مالی خود را با آن کشور قطع کنند، به دلیل تحریم‌های آمریکا مجبور به این اقدام شده‌اند.
به بیان دیگر اگر کشوری تحت تحریم مالی آمریکا قرار داشته باشد، اساسا در سخت ترین وضعیت از نظر روابط مالی خارجی به سر می‌برد و قرار گرفتن در لیست سیاه FATF اساسا نمی‌تواند وضعیت این کشور را از شرایطی که در آن قرار دارد، وخیم تر نماید.
انتهای پیام/ اقتصاد بین‌الملل
