تامین مالی مردمی پروژه‌های عمرانی محور مهم «اصلاح ساختار بودجه»

به گزارش مسیر اقتصاد یکی از مهمترین مباحث کشور که اخیر مورد تاکید مقام معظم رهبری نیز قرار گرفته، بحث اصلاح ساختار بودجه است. در این رابطه دو تن از کارشناسان اقتصادی و حقوقی در گفتگو با برنامه رهیافت رادیو اقتصاد مواردی را مطرح کردند که مهم ترین آن ضرورت کاهش وابستگی بودجه کشور به نفت بود.

علاوه بر این با توجه به اینکه کشور دارای مشکلاتی در فروش نفت است، لازم است به مرور زمان و به صورت کامل وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی از بین برود.

راهکار اصلاح ساختار بودجه، قطع کامل وابستگی آن به درآمدهای نفتی است

در این برنامه در ابتدا محمدعلی فراهانی کارشناس حقوقی گفت: علت اینکه بودجه ریزی ما بر مبنای عملکرد نیست، وابستگی شدید نظام مالی کشور به درآمد نفت و فروش آن به صورت خام است. زمانی که دولت بدون زحمت درآمدی را بدست می آورد، دغدغه خاصی هم برای نحوه هزینه آن وجود ندارد.

فراهانی افزود: در این راستا اقدامات مختلفی نیز صورت گرفته است. به عنوان مثال زمانی که سیاست های کلی نظام، برنامه ششم توسعه، سیاست های اقتصاد مقاومتی و غیره  را در بحث اقتصادی مورد بررسی قرار دهیم متوجه خواهیم شد که از مهمترین موارد که مطرح شده همین قطع وابستگی درآمدهای کشور از فروش نفت است.

این کارشناس حقوقی در پایان گفت: راه اندازی صندوق توسعه ملی یکی از برنامه هایی بود که قرار شد از طریق آن وابستگی بودجه را به نفت به طور عملیاتی کاهش دهیم و بنا بر آن شد که ۳۰ درصد از درآمد های نفتی به این صندوق واریز شود. همچنین در برنامه ششم توسعه در راستای کاهش وابستگی نیز این سهم افزایش پیدا کرد. اما در سال های گذشته اقداماتی که دولت و مجلس انجام داده اند نقض کامل این سیاست ها بوده است.

تکمیل پروژه های عمرانی ناتمام در قالب بودجه امکان پذیر نیست

در ادامه محمد امینی رعیا دبیر کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس و پژوهشگر حوزه اقتصادی گفت: در بحث اصلاح ساختار بودجه یکی از محورها درآمد های نفتی و پایدارسازی درآمدهای دولت است که باید آن را مورد توجه قرار دهیم. یکی از بحث های دیگر موضوعات هزینه ای است که می بایستی بازنگری شود و هزینه های که امکان دارد را حذف کنیم که هم هزینه های دولت کاهش یابد و از طرف دیگر نیز بتوانیم درآمدها را افزایش دهیم.

این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: یکی از مهمترین مباحث در اصلاح ساختار بودجه بحث پروژه های عمرانی است که تقریبا ۳۰ درصد از هزینه های دولت را در هر سال شامل می شود. از طرف دیگر نزدیک به ۷۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه عمرانی نیمه تمام در کشور داریم که اگر اینها تکمیل شود بسیاری از زیرساخت های کشور تکمیل می شود و حتی مشکلات اقتصادی ما تا حدی با تکمیل این پروژه های رفع می شود. نکته ای که باید در اینجا مطرح شود این است که این حجم از پروژه معادل ۱.۵ برابر کل بودجه کشور است و حتی اگر پروژه جدیدی هم تعریف نشود، تکمیل این پروژه در غالب بودجه کشور امکان پذیر نیست.

تامین مالی مردمی پروژه‌های عمرانی کلیدی ترین اصلاح ساختار بودجه

وی در ادامه افزود: مهم ترین و کلیدی ترین اقدام برای اصلاح ساختار بودجه کشور، خارج کردن ردیف بودجه پروژه های عمرانی از بودجه کشور و اجرا و تکمیل این پروژه ها با سرمایه های عمومی است. همچنین می توان از قرارداد ساخت، بهره ‌برداری و واگذاری یا همان BOT استفاده کرد.

امینی رعیا گفت: پروژه های عمرانی به طور کلی دو دسته هستند؛ یک دسته پروژه هایی مانند ساخت مراکز تجاری و اقتصادی یا بزرگراه ها که سودآور است و می تواند به راحتی در قالب قراردادهای BOT اجرایی شود. برای این کار می توان از سرمایه های مردم استفاده کرد همان طور که درخصوص شرکت مپنا در عرض چند دقیقه میلیارد ها تومان سرمایه گذاری صورت گرفت؛ خوب زمانی که پروژه ای سود بالایی داشته باشد مردم مشارکت خواهند کرد.

وی افزود: اما زمانی که پروژه سودآور نباشد همانند پروژه هایی که در شهرهای کوچک اجرایی می شود، نیز راهکارهایی وجود دارد به عنوان مثال مجموعه ای از پروژه ها را در نظر می گیرند که سود ده باشد که در این صورت نیز پیمانکار علاقه مند به اجرای همه پروژه‌ها در کنار هم باشد.

دبیر کمیته اقتصاد مقاومتی در پایان گفت: علت اینکه این کارها انجام نشده است، عدم طراحی قرارداد سود ده بوده است و این پروژه ها به صورت کامل واگذار شده است. حتی در دنیا نهادهایی وجود دارند که این نوع قراردادها را به شکل سوآور طراحی می کنند.

انتهای پیام/ دولت و حاکمیت