مسیر اقتصاد/ شبکه‌های اطلاعاتی و ارتباطی برپایه مجموعه ای از تجهیزات زیرساختی مخابراتی ساخته میشوند و همواره از حساسترین حوزه های امنیتی و پدافندی کشورها به حساب می آیند. امروزه تمام کشورهای دنیا، در تصمیم گیری برای توسعه شبکه های مخابراتی همواره توجه ویژه ای به مساله امنیت شبکه و تجهیزات مورد استفاده خود دارند.
وابستگی گسترده شبکه مخابرات ایران به شرکت های چینی
در سالیان اخیر پس از آنکه شرکت های چینی تولیدکننده تجهیزات مخابراتی توانستند جایگاه برجسته‌ای به عنوان تامین‌کننده تجهیزات مخابراتی در سراسر دنیا پیدا کنند، گزارش های متعددی در رابطه با ریسک‌های امنیتی استفاده از تجهیزات مخابراتی خارجی در کشورهای مختلف منتشر شده است.
علت اصلی نگرانی‌های موجود در این زمینه، اعتقاد متخصصین مخابراتی به این موضوع است که با ارتقاء سطح فناوری تجهیزات مخابراتی، کشف حفره های امنیتی در تجهیزات شبکه‌های مخابراتی کاری سخت و پرهزینه خواهد بود، لذا ارزیابی دقیق امنیتی این تجهیزات برای اغلب مشتریان تجهیزات خارجی که عمدتا به دنبال کاهش هزینه تمام شده خرید هستند، امکان پذیر نیست.
همه کشورها برای امنیت شبکه مخابرات برنامه دارند
در نتیجه، تصمیم گیران دولتی در کشورهای مختلف در واکنش به چالش‌های امنیتی ذاتی که در استفاده از تجهیزات مخابراتی خارجی وجود دارد، استراتژی های مختلفی را برای حفظ امنیت شبکه های اطلاعاتی خود، در دستور کار خود قرار داده اند.
به عنوان مثال سیاستی نظیر حمایت گسترده از تولیدکنندگان داخلی برای ساخت تجهیزات راهبردی شبکه، در حال حاضر در کشورهایی نظیر هند و کره جنوبی و از دو دهه پیش در کشوری مانند چین دنبال میشود. ژنگفی بنیانگذار هوآوی بزرگترین تامین کننده تجهیزات مخابراتی جهان نقل میکند که در اولین سال های تاسیس هوآوی رئیس جمهور چین با تایید این موضوع که« کشوری که سوئیچهای خود را وارد میکند در واقع بخشی از ارتش خود را از دست داده اس»”، حمایتهای ویژه ای را برای گسترش تولیدات داخلی این شرکت به عمل آورده است.
سیاست دیگری که در کشورهایی با حساسیت‌های امنیتی کمتر دنبال میشود استفاده از تجهیزات مخابراتی تولید شده در کشورهای هم‌پیمان و ممنوعیت استفاده از تجهیزاتی است که در آن‌ها احتمال سوء استفاده وجود دارد، به عنوان مثال بسیاری از کشورها نظیر هند، آلمان، ژاپن، انگلیس، استرالیا و آمریکا ممنوعیت های جدی را بر استفاده از تجهیزات شرکت‌های هوآوی و ZTE، خصوصا در بخشهای زیرساختی خود اعمال کردهاند.
وضعیت خاص ایران در زمینه ضرورت تأمین امنیت شبکه مخابرات
حال به نظر می‌رسد، با توجه به وضعیت حساس ایران از منظر امنیتی و ارتباطی در منطقه و جهان، تحریم‌هایی که چندین بار منجر به خروج و حتی عدم پشتیبانی شرکت‌های چینی از تجهیزات خود در شبکه ایران شده است.
علاوه بر این روابط گسترده شرکت هوآوری با رژیم صهیونیستی، خبر جمع آوری تجهیزات زیرساختی مشکوک و ضربه پذیر یک شرکت آمریکایی و جایگزینی آن ها با تجهیزات یک شرکت چینی که دیگر مسائل امنیتی تجهیزات خود است، نمیتواند سیاست مناسب و مطمئنی برای ارتقاء امنیت شبکه مخابراتی کشور به حساب آید.
۴ سئوال از وزیر ارتباطات در حوزه امنیت شبکه مخابرات کشور
در نهایت با توجه به اهمیت اجرا و پیگیری برنامه‌ای جامع در زمینه امنیت شبکه‌های اطلاعاتی و مخابراتی کشور، سابقه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مدیریت شرکت ارتباطات زیرساخت و تسلط ایشان بر ابعاد امنیتی شبکه و ریاست ایشان بر کمیسیون تنظیم مقررات رادیویی، ضروری است وزیر محترم ارتباطات پاسخ شفافی به موارد زیر ارائه فرمایند:
۱- باتوجه به افزایش و تداوم تقاضا برای گسترش شبکه‌های ارتباطی و به تبع آن نیاز مدوام کشور به تجهیزات مخابراتی برای ارتقاء شبکه، چرا پس از چند دهه نقشه راه مناسبی برای توسعه صنعت تجهیزات مخابراتی کشور و تولید تجهیزات کلیدی شبکه صورت نمیگیرد؟
۲- اجرای مفاد آیین‌نامه حمایت از صاحبان صنایع در بخش ICT، آیین نامه پیوست فناوری و قانون حمایت از تولید داخل که در آن‌ها تکالیف دارندگان پروانه و زیرمجموعه‌های وزارت فاوا در حمایت از تولیدکنندگان تجهیزات مخابراتی مشخص شده است، در چه وضعیتی قرار دارد؟
۳- با توجه به ماهیت دولتی و شبه دولتی بازار تجهیزات شبکه زیرساخت ارتباطی کشور و همچنین توانمندی های فناورانه و بالفعلی که در حال حاضر وجود دارد، چرا شرکت ارتباطات زیرساخت بدون آیندهنگری و توجه بر اهمیت راهبردی تولید برخی تجهیزات کلیدی در داخل، همچنان بر خرید از تامین کنندگان خارجی تاکید دارد؟
۴- چرا در حالیکه بسیاری از کشورها محدودیت های شدیدی برای واردات تجهیزات مخابراتی از چین وضع کردهاند، وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت برخلاف قانون مناقصات عمومی و قانون ارتقاء سلامت نظام اداری کشور، مناقصات بزرگ خود را – که اغلب نیز به صورت محدود، ترک تشریفات و عدم الزام برگزار میشوند – بدون توجه به الزامات قانونی نظیر انتشار عمومی گزارش توجیهی ترک مناقصه، مبلغ و طرف نهایی معامله و خلاصه اسناد مناقصه برگزار میکنند، بنحویکه که اسناد این مناقصات حتی جهت تطبیق فنی با محصولات داخلی نیز در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار نمیگیرد؟
انتهای پیام/ تولید و اشتغال
