به گزارش مسیر اقتصاد زنگنه وزیر نفت تحریم فرآورده را با نفت خام یکسان می داند. وی در آخرین مصاحبه تلویزیونی خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: برخی فکر می کنند فرآورده در تحریم نیست؛ نفت در تحریم است. اصلا این طور نیست. فرآورده و نفت خام با یک شدت تحریم می شوند.
زنگنه در بخش دیگری از صحبت هایش اظهار داشت: از نظر تحریم، بین فروش نفت و فرآورده فرقی ندارد و حتی الان فشار برای صادرات فرآورده حتی بیشتر از صادرات نفت خام است؛ یعنی آمریکا برای خرید نفت از ایران معافیت داد ولی برای خرید فرآورده معافیت نداد.
این گفته ها در حالی است که بررسی ها نشان می دهد دلایل ساده ای برای رد ادعای هم سطح بودن تحریم نفت خام و فرآورده های نفتی وجود دارد.
تفاوت تحریم فرآورده های نفتی با نفت خام
بررسی ها حاکی از آن است که نوع نفت خام استخراج شده از چاه های مختلف در سراسر جهان باهم متفاوت است و هر محصولی، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خود را دارد؛ لذا در یک فرآیند ساده می توان به محل استخراج آن پی برد. این درحالیست که فرآورده های نفتی به این شکل نیست.
بنزین، نفتا و سایر مشتقات نفتی پس از فرآوری دیگر قابل شناسایی محل استخراج یا فرآورش نیستند؛ بدین ترتیب، در صورت صادرات نیز مشتریان می توانند با خیالی آسوده از تحریم های آمریکا اقدام به خرید محصول نمایند.
مشتریان نفت خام محدود است
باتوجه به ویژگی های فیزیکی و شیمیایی نفت خام، مشتریان آن نیز محدودند. پالایشگاه های متقاضی نفت خام ایران در دنیا حدود ۴۰ پالایشگاه هستند که در کشورهای چین، کره جنوبی، هندوستان، ترکیه و چند کشور دیگر آسیایی و اروپایی قرار دارند.
از طرفی به علت حجم محموله های نفت خام و حمل دریایی، مسیر حرکت این محموله ها از طریق سیستم GPS قابل ردگیری است؛ مگر اینکه از مسیرهایی غیرعمومی و حفاظت شده مانند بورس نفت به فروش برسد.
بنابراین در شرایط عادی، سهولت شناسایی مقاصد محموله های نفت خام، ایجاد تحریم بر روی آن را بسیار آسان کرده است؛ به صورتی که با تمرکز بر هاب نفتی در مناطق موردنظر می توان محموله را شناسایی و خریداران آن را تحریم کرد.
در مقابل مشتریان کاملا مشخص نفت خام ایران، متقاضیان فرآورده های نفتی بدلیل گستردگی و پراکندگی به راحتی قابل شناسایی و تحریم نیستند؛ بنابراین دادوستد برای هر دو طرف معامله آسان است. تجربه تحریم های سال ۹۱ نیز نشانگر آن است که فروشندگان فرآورده های نفتی نه در فروش و نه دریافت ارز حاصل از آن، با مشکل جدی مواجه نبودند.
مقایسه سازوکارهای بیمه در صادرات نفت خام و فرآورده
حمل و نقل دریایی محموله های بزرگ نفت خام باتوجه به ارزش محصول، مشمول بیمه های ترابری بین المللی است که چون در قالب تحریم های آمریکا نیز قرار دارد، با پیچیدگی و سختی نسبت به حالت عادی همراه است.
اما با توجه به اینکه فرآورده های نفتی پس از فروش در حجم کم و از طریق جاده ای، ریلی، دریایی و … قابل نقل و انتقال هستند، مشمول مشکلات تحریمی بیمه نمی شوند. بنابراین اطمینان خاطر فروشنده از ارسال محموله و خریدار از تحویل به موقع بار حاصل می شود.
انتهای پیام/ نفت و انرژی
