به گزارش مسیر اقتصاد سواحل مکران بهترین کرانه اقیانوسی کشور و در معتدل ترین هوای جنوب کشور واقع شده است. تا کنون به دلیل تمرکز بیشتر بر سواحل خلیج فارس، به سواحل ارزشمند مکران توجه درخور نشده است؛ حال آن که این سواحل به ویژه بندر چابهار از منظر قابلیت ها و کارکردهای ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی دارای ارزش و اهمیت فراوانی است. بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور با ظرفیت های حمل و نقل و ترانزیت، کشاورزی، گردشگری، توسعه صنایع پتروشیمی و فولادی و تولید شیلات مانند میگو است.[۱]
در بخش کشاورزی بیش از ۱۰۰ هزار هکتار اراضی حاصلخیز در سواحل مکران زیر کشت انواع محصولات گرمسیری، نیمه گرمسیری، سبزی، صیفی و زراعی قرار دارد که از این میان ۱۲ هکتار اراضی مستعد کشاورزی در شهرستان چابهار وجود دارد.
موز، مرکبات، چیکو، انبه، نارگیل، گواوا، کنار، تمر هندی و خرما از انواع میوهای پرارزش گرمسیری است که سالانه در جنوب سیستان و بلوچستان تولید میشود.
تنها در باغات ۲ شهرستان چابهار و کنارک بیش از ۳ هزار و ۸۰۰ هکتار موزستان وجود دارد که علاوه بر مصرف استان به هرمزگان، یزد، خراسان شمالی، جنوبی و رضوی ارسال میشود و با این وجود ظرفیت ارسال به کشورهای دیگر را نیز دارد.
با توجه به ظرفیت بینظیر سواحل مکران در زمینه کشاورزی، ۲ طرح بزرگ گلخانهای در شهرستان چابهار در حال اجراست که با به اتمام رسیدن آنها چابهار به قطب تولید و صادرات محصولات کشاورزی به شبه قاره هند از پاکستان تا نپال تبدیل میشود.[۲]
علاوه بر این، چابهار دارای ظرفیت بالای تولید گیاهان دارویی در شرق کشور است. در این منطقه زعفران، زرشک و دیگر محصولات کشاورزی تولید می شود که می تواند درآمدهای صادراتی کشور را افزایش دهد.[۳]
استفاده از ظرفیت کشاورزی چابهار با توسعه زیرساخت های حمل و نقل شرق کشور
با توجه به ظرفیت کشاورزی استان سیستان و بلوچستان و بندر چابهار و همچنین تولیدات کشاورزی کشورهای هند، افغانستان و آسیای میانه، توسعه زیرساخت های حمل و نقل در شرق کشور سبب افزایش مبادلات محصولات کشاورزی بین استان های شرقی کشور و همچنین کشورهای ایران، هند، افغانستان و آسیای میانه خواهد شد.
در همین راستا، لازم است راه آهن چابهار-سرخس به عنوان زیرساخت حمل و نقل ریلی و کریدور ترانزیتی شرق کشور تکمیل شود. عملیات ساخت این خط ریلی به طول ۱۳۴۰ کیلومتر به دلیل تامین مالی از بودجه دولت سرعت بسیار پایینی دارد؛ به طوری که قطعه اول آن (چابهار-زاهدان) به طول ۵۸۰ کیلومتر پس از گذشت ۸ سال از آغاز احداث، کمتر از ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و در مورد پیشرفت قطعه دوم (زاهدان-تربت حیدریه) به طول ۷۶۰ کیلومتر تا کنون گزارشی ارائه نشده است.
با توجه به عدم کفایت بودجه دولت برای تکمیل این خط ریلی لازم است از سایر منابع مالی از جمله منابع بازار سرمایه از طریق تشکیل صندوق پروژه، منابع بانکی و منابع صندوق توسعه ملی در قالب قرارداد BOT (ساخت، بهره برداری و انتقال) با مشارکت بخش غیر دولتی استفاده شود.
پینوشت:
[۱]: بررسی ظرفیت های اقتصادی بندر چابهار برای تحقق اقتصاد مقاومتی منطقه ای، علی عرب صالحی نصرآبادی
[۲]: خبرگزاری تسنیم کد خبر: ۱۵۸۵۴۶۱
[۳]: بررسی ظرفیت های اقتصادی بندر چابهار برای تحقق اقتصاد مقاومتی منطقه ای، علی عرب صالحی نصرآبادی