به گزارش مسیر اقتصاد عملیات اجرای خط لوله اتیلن مرکز در سال ۱۳۹۰ کلید خورد؛ هدف از این پروژه انتقال گاز اتان از پالایشگاه پارسیان به مجتمع پتروشیمی فیروز آباد و انتقال اتیلن به مجتمع‌های پتروشیمی جهرم، فسا، داراب و استهبان جهت تامین خوراک اولیه آن ها بود.
جدول زیر بر اساس آمار منتشر شده در سال ۱۳۹۶ توسط شرکت ملی پتروشیمی درباره‌ی شرایط کنونی این خط لوله گردآوری شده است:
همانطور که مشاهده می شود، این طرح بعد از گذشت ۶ سال تنها ۲۳ درصد پیشرفت داشته است؛ در حالی که براساس ادعای مسئولان و نمایندگان، این طرح و پتروشیمی های وابسته به آن باید ۲ سال قبل به طور کامل عملیاتی می شد.
دلیل این توقف و عدم پیشرفت چندین ساله را می توان در عدم وجود مطالعات کارشناسانه در طرح خط لوله مرکز دانست. هرچند که بسیاری از نمایندگان و مسئولان استانی، بدون در نظر گرفتن اقتضائات کارشناسی شعار محرومیت زدایی را وسیله ای برای فشارهای سیاسی و احداث این طرح اشتباه نموده اند.
از تجربه خط لوله اتیلن غرب استفاده می شود؟
می توان گفت تجربه خط لوله اتیلن غرب می تواند بهترین آینده نگری برای خط اتیلن مرکز باشد. پروژه اتیلن غرب برخلاف نظر کارشناسان، چندین سال قبل تر از خط لوله مرکز کلید خورد و امروز بعد از اتمام احداث، مشکلات آن یکی پس از دیگری نمایان می شود.
بسیاری از پتروشیمی های تصویب شده در راستای اتیلن غرب بعد از گذشت ۱۴ سال از زمان مقرر بهره برداری، تنها چند درصد پیشرفت داشته اند و این روند کند پیشرفت حاصل از تعریف اشتباه آنها از نظر اقتصادی و محیط زیستی است.
تعریف اشتباه در طرح خط لوله مرکز و پتروشیمی های وابسته به آن بسیار نگران کننده تر از خط لوله غرب است و دلایل این نگرانی، بیشتر به موقعیت جغرافیایی مربوط می شود.
در عمده کشورهای پیشرو در صنعت پتروشیمی، مجتمع های پتروشیمی را به خاطر ماهیت آب بر بودنشان به صورت متمرکز در کنار دریا احداث می کنند. اما در پروژه خط لوله اتیلن مرکز ۴ پتروشیمی بزرگ نه تنها در کنار دریا متمرکز نشده‌اند، بلکه در سطح استان فارس پخش گردیده اند.
میزان آب مورد نیاز برای سه پتروشیمی جهرم، فسا و داراب حدود ۵۳ میلیون لیتر در طول شبانه روز خواهد بود؛ به عبارت دیگر مقدار آبی که در این پتروشیمی ها مصرف خواهد شد با میزان آب مصرفی ۲۷۰ هزار نفر در طول شبانه روز برابر است.
فقدان نگاه کارشناسانه در بعضی از پروژه های پتروشیمی سبب شد است که این گونه از پروژه ها با سیاست های اقتصاد مقاومتی در تضاد تشخیص داده شوند؛ اما مسئولان طرح هیچگونه اعتنایی به وجود چنین تضادی ندارند.
با توجه به این که قرارگاه خاتم‌الانبیاء از سردمداران اقتصاد مقاومتی در کشور است و همچنین در این پروژه سهام ویژه ای نیز دارد، انتظار می رود با توجه به وجود تعریف اشتباه در این خط لوله، بازنگری های لازم را در تعریف و احداث آن انجام دهد.
در تهیه طرح های صنعتی، آب بخش کوچکی از ورودی است و‌حال آنکه متصدی آب کشور ومنطقه فارس آمادگی تامین آب پتروشیمی ها را اعلام کرده است ولی رانتهای پشت صحنه مانع از عملیاتی شدن اتیلن مرکز شده نه کمبود آب!
حتی اگر حرف شما درست باشد، چرا به انتقال آب از خلیج فارس به این طرح های صنعتی شبیه پروژه انتقال آب خزر به کویر سمنان آنهم برای کشاورزی!!!!!! فکر نمیشود؟
نکند ریختن ۲۰۰لیتر آب برای برداشت ۱کیلو هندوانه ۱۰۰۰تومنی اقتصادی است از دید شما؟؟؟؟