به گزارش مسیر اقتصاد بر اساس سند چشم انداز ۲۰ ساله در افق ۱۴۰۴ کشور باید از ۲۵ هزار کیلومتر خط ریلی برخوردار باشد. در حال حاضر تنها ۱۱ هزار کیلومتر خط ریلی در کشور وجود دارد و برای رسیدن به هدف چشم انداز باید ۱۴ هزار کیلومتر خط ریلی جدید احداث شود.
در صورت عدم تولید ریل در داخل کشور، برای احداث این مقدار خط ریلی جدید به واردات ۱.۷ میلیون تن ریل نیاز است که باعث خروج بیش از ۱ میلیارد دلار ارز از کشور خواهد شد. علاوه بر این، تعمیر و نگهداری خطوط موجود نیز نیازمند ریل جدید است.
در ۳ دهه گذشته چندین توافق نامه بین ذوب آهن و راه آهن برای تولید ریل امضا شد تا این که سرانجام ذوب آهن در شهریور ماه امسال از تولید انبوه ریل U33 خبر داد. اما به گفته مسئولان راه آهن هنوز ریلی به راه آهن تحویل داده نشده است.
ذوب آهن ریل مورد تایید راه آهن را تولید نکرده است
چندی پیش امراللهی معاون مدیر پروژه دوخطه سازی و قطارهای حومه‌ای راه‌آهن از عدم تولید ریل مورد تایید راه آهن توسط ذوب آهن خبر داد و گفت: به تازگی ذوب آهن اعلام کرده است که بخشی از ریل تولیدی این شرکت از لحاظ فنی نهایی شده است اما از نظر شرکت بازرس ما باز هم بخشی از تست‌های انجام شده ناموفق بوده و اعلام شده است کماکان نیاز به تغییراتی در رابطه با پروسه تولید وجود دارد.
وی افزود: از سال ۸۲ جلسات و پیگیری‌ها برای تولید ریل در راه‌آهن وجود داشت تا این که در سال گذشته ذوب‌آهن اعلام کرد آماده عقد قرارداد برای تولید این محصول است. شرکت راه‌آهن به عنوان متولی اصلی ریل و نیازمند جدی این محصول، بلافاصله پیگیری و مجوز‌های لازم را اخذ کرد و قرارداد تولید ۴۰ هزار تن ریل U33 که مناسب سرعت پایین‌تر و حساسیت‌های کمتر است، منعقد کرد تا شاید این مساله در ذوب‌آهن فعال شود.
وی ادامه داد: این قرارداد در تاریخ ۲۵ آبان ۹۵ منعقد شد و مدت اجرای آن ۵ ماه بود. یعنی ما باید عملا در ابتدای سال ۹۶ کل این ۴۰ هزار تن را تحویل می گرفتیم، اما با وجود گذشت یک سال از قرارداد و پیگیری‌های راه‌آهن تا امروز این شرکت نتوانسته است ریل تأیید شده را تولید کنند .در این بازه یک ساله مرتب پیگیر تولید ریل بودیم و شرکت بازرس در محل حضور داشت و گزارش می‌داد.
امر اللهی گفت: آخرین نامه ما به ذوب‌آهن ۲۳ آبان‌ماه امسال بود که در این نامه درخواست کردیم آخرین وضعیت تولید ریل و روند پیشرفت کار را به ما گزارش کنند، اما فعلا جواب نامه را نداده اند.
معاون مدیر پروژه دوخطه سازی و قطارهای حومه‌ای راه‌آهن درباره رقم قرارداد و نحوه تامین مالی گفت: برای این که خیال ذوب آهن راحت باشد به صورت ارزی با قیمت هر تن ۶۲۵ یورو قرارداد منعقد کردیم که در واقع این قیمت، قیمت تولید ریل توسط شرکت‌های گرید یک اروپایی تولید‌کننده ریل است؛ حجم قرارداد ۴۰ هزار تن با مبلغ کلی ۲۵ میلیون یورو است.
وی افزود: در مورد مساله مالی باید گفت در حال حاضر مبلغ یک‌صد میلیارد تومان از ذوب‌آهن طلب داریم که با ریل تهاتر خواهد کرد یعنی در واقع مبلغ ریل هم پیش‌پرداخت شده است؛ این طلب ما بابت حمل و نقل بار ذوب‌آهن است که توسط راه‌آهن انجام شده است.
امراللهی گفت: هنوز ریلی به راه آهن تحویل داده نشده است چون شرکت ذوب آهن تاکنون نتوانسته است ریل U33 که به لحاظ فنی مورد تایید باشد تولید کند.[۱]
ریل ذوب آهن آماده تحویل به راه آهن
این اظهارات در حالی است که صادقی مدیرعامل ذوب آهن اصفهان از تولید ریل در ذوب آهن و آمادگی این محصول برای تحویل به راه آهن جمهوری اسلامی خبر داد و گفت: مشکلات بسیاری در راه فروش ریل به راه آهن وجود دارد که مربوط به مسائل فنی نیست و مشکلات مالی و کمبود نقدینگی را شامل می شود.
قرارداد تولید ریل برای ذوب آهن اقتصادی نیست
وی با اشاره به قرارداد بین راه آهن جمهوری اسلامی و ذوب آهن اصفهان جهت خرید ۴۰ هزار تن ریل U33 گفت: اگرچه این قراداد برای ذوب آهن اصفهان در حال حاضر اقتصادی نیست، اما به تدریج در حال تولید آن هستیم . در واقع قیمت ریلی که تولید آن سخت است و گران تمام می شود، در این قرارداد بسیار پایین است.
مدیرعامل ذوب آهن اصفهان تعیین این قیمت را بر اساس تبدیل ارز مبادله ای به ریال با قیمت دو سال پیش دانست و گفت: قیمت ریل به ازاء هر کیلو در قرارداد مذکور ۲۴۰۰ تومان است و از قیمت تمام شده این محصول کمتر است در حالی که دیگر محصولات ذوب آهن بیش از ۲۴۰۰ تومان قیمت دارد.
مدیرعامل ذوب آهن اصفهان افزود: برای حل مشکل فروش ریل به راه آهن جمهوری اسلامی، سال گذشته از مجلس تقاضا کردیم و امسال نیز تقاضا می کنیم که بودجه ارزی در اختیار راه آهن قرار گیرد تا از طریق صندوق توسعه ملی بتواند خرید مدت دار از ذوب آهن اصفهان داشته باشد.
وی به تقاهم سه جانبه ذوب آهن، راه آهن و یک شرکت خارجی نیز اشاره کرد و گفت : بر این اساس تولید ریل توسط ذوب آهن و یک شرکت خارجی به صورت مشترک انجام می شود تا راه آهن جمهوری اسلامی امکان خرید آن را داشته باشد.
ریل تولیدی ذوب آهن مطابق استاندارد است
در این راستا مهندس شیرین پرور مدیر کیفیت ذوب آهن اصفهان نیز از موفقیت ریل این شرکت در آزمون های مختلف خبر داد و گفت: نتایج این آزمون ها نشان دهنده انطباق شرایط ریل این شرکت با استاندارد است.
وی با اشاره به انجام دو مرحله آزمون های کیفی بر روی ریل ذوب آهن تصریح کرد: در ایام پایانی سال گذشته آزمونهای مذکور انجام شد که نتایج کاملاً منطبق بر استاندارد بود. مجدداً با نظارت شرکت بازرسی (شخص ثالث مدنظر راه آهن جمهوری اسلامی) جهت آزمون های کیفی نمونه برداری صورت گرفت و به شرکت آزمونه فولاد ارسال گردید. این آزمون ها نشان داد ریل ذوب آهن اصفهان کیفیت بیشتری نسبت به ریل های خارجی دارد و در برخی شاخص ها از استاندارد های اروپایی نیز فراتر است.
مدیر کیفیت ذوب آهن اصفهان از تولید بیش از ۵۰۰ تن ریل U33 در این شرکت خبر داد و گفت: این ریل که آماده تحویل به راه آهن جمهوری اسلامی است، آزمون های UT ، ادی کارنت، راستایی و تخت بودن را گذرانده است و در واقع، این محصول که مطابق با آخرین تکنولوژی های روز دنیا تولید شده است، کاملاً منطبق بر استاندارد اروپایی EN13674 است.[۲]
لزوم صحت سنجی وضعیت تولید ریل ملی
تولید انبوه ریل قدیمی U33 که مناسب خطوط فرعی و سرعت پایین است، اتفاق جدیدی محسوب نمی شود و به دهه ۷۰ بر می گردد. در حال حاضر، اصلی‌ترین نوع ریل مورد نیاز شبکه ریلی کشور، ریل با استاندارد UIC60 است که مناسب سرعت‌های بالا تا ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت است.
با این وجود نه تنها از تولید ریل UIC60 خبری نیست، بلکه هنوز درباره کیفیت و مسائل مالی مربوط به ریل U33 نیز اظهارات متناقضی از سوی مسئولان راه آهن و ذوب آهن شنیده می شود.
در صورتی که ریل با کیفیت مناسب در ذوب آهن تولید شده است، مسئولین ذوب آهن باید با ارائه اسناد و مستندات لازم از ریل تولیدی خود، وزارت راه و شهرسازی را ملزم به خرید ریل داخلی نموده و رسانه ها را نیز با خبر سازند.
این در حالی است که مدیر عامل ذوب آهن پس از گذشت بیش از ۱ سال از قرارداد و دادن تعهد برای تولید ۴۰ هزار تن ریل U33 از اقتصادی نبودن این قرارداد برای ذوب آهن سخن می گوید!
مسئولین راه آهن نیز بایستی درصورت تعلل ذوب آهن در تولید ریل، به جای واردات ریل از ظرفیت سایر تولید کنندگان داخلی مانند فولاد خوزستان استفاده نمایند.
پینوشت:
[۱]خبرگزاری فارس کد خبر: ۱۳۹۶۱۰۱۸۰۰۰۵۱۵
[۲]پایگاه خبری ذوب آهن اصفهان کد خبر: ۲۳۶۳
