مسیر اقتصاد/ این روزها دولت و مجلس شورای اسلامی در حال انجام یکی از مهم ترین وظایف خود یعنی بررسی لایحه بودجه هستند. وظیفه ای که بر زندگی آحاد مردم و آینده کشور تاثیر مستقیم و به سزایی خواهد داشت.
برنامه ریزی مالی کشور و حساب دخل و خرج آن یکی از ارکان اصلی مدیریت کشور است که درست انجام شدن آن می تواند به پیشرفت و ترقی کشور بینجامد؛ در عوض اگر در انجام این مهم کوتاهی و ندانم کاری صورت بگیرد، عواقب آن برای کشور بسیار سخت و سنگین خواهد بود.
از یک نگاه بررسی بودجه سالیانه کشور که یک مسئله کلان است، از آنجا که بیشتر ابعاد زندگی مردم را در برمی گیرد یک مسئله عمومی است؛ به طوری که در مورد بخش های گوناگون آن افراد مختلف، از متخصصین تا مردم عادی اظهار نظر کرده و به آن حساسیت نشان می دهند.
اما از این جهت که برنامهریزی مالی سالیانه، آن هم در مقیاس یک کشور پیچیدگی های خاص خود را دارد، یک مسئله کاملا تخصصی است و لذا همه بر این اذعان دارند که این امر مهم بایستی در یک بستر تخصصی و کارشناسی انجام شود.
فرآیند قانونی بررسی بودجه در کشور یک فرآیند تخصصی است
خوشبختانه روند قانونی بررسی بودجه کشور یک روند تخصصی است. لایحه بودجه توسط بخش های کارشناسی دولت تنظیم و سپس به مجلس تقدیم می شود. در مجلس نیز کمیسیون های تخصصی به بررسی هرکدام از بخش های این لایحه پرداخته و اصلاحات لازم را انجام می دهند.
سپس در کمیسیون تلفیق هماهنگی این بخشها باهم نیز مورد بررسی قرار می گیرد تا بودجه از حیث یکپارچگی نیز مورد بررسی قرار بگیرد و سرانجام نتایج در صحن علنی به رای گذاشته میشود. این فرآیند تا حد زیادی این اطمینان را می دهد که روند بررسی و تصویب قانون بودجه کشور به صورت تخصصی و صحیح انجام بگیرد.
با این همه و با وجود ساختاری که بررسی بودجه را به سمت یک بررسی تخصصی و علمی می کشاند، تجربهی تاریخی نشان داده است که همواره عواملی این قدرت را دارند که علی رغم این ساختار قدرتمند، بررسی لایحه بودجه را به سمت و سوی غیر تخصصی بکشانند و کشور و مردم را دچار هزینه کنند.
سیاسی کاری مهمترین آفت بررسی بودجه
مسائل مختلفی ممکن است روند بررسی تخصصی بودجه را به مخاطره بیاندازند. اما قطعا مسائل سیاسی مهمترین آنها هستند. شاید تاکنون واژه «بودجهی انتخاباتی» را شنیده باشید.
بودجه انتخاباتی یک نمونه سیاسی کاری در تدوین و تصویب بودجه است که به این معناست که بررسی بودجه سال هایی که درآن انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری برگزار می شود، تحت تاثیر انتخابات قرارگرفته و قاعدتا از روند تخصصی خود فاصله میگیرد.
قطعا اگر سیاسی کاری به این بررسی ها نفوذ کند منافع کوتاه مدت و بلندمدت کشور و ملت به نفع منافع کوتاه مدت سیاسی فرد یا گروه های سیاسی به مخاطره خواهد افتاد.
از این موضوع به سادگی نمی توان گذشت و همه مردم و مسئولین دلسوز کشور بایستی کاملا هوشیار باشند تا در صورت مشاهده انحراف در روند بررسی بودجه با مطالبه منطقی جلوی این اتفاق گرفته شود تا کشور و ملت متضرر نشوند.
در این میان نقش رسانه ها به عنوان صدای مردم نقشی بی بدیل است. و اینکه رسانه ها خود نیز دچار آفت ذکره شده نشوند، اهمیت صدچندان دارد.
