بر اساس مصوبات وزارت نیرو طی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۵، قیمت برق بخش خانگی کشور به ترتیب به میزان ۲۴%، ۱۰% و ۱۰% افزایش یافته است. این افزایش قیمتها برای بخش صنعتی به ترتیب برابر ۲۴%، ۲۰% و ۲۰% (تابستان) بوده است.
به گزارش مسیر اقتصاد (مسیر اقتصاد)، درصد افزایش بالاتر قیمت برق بخش صنعتی نسبت به بخش خانگی در حالی رخ داده است که مطابق نمودار ۱ متوسط قیمت برق بخش صنعتی از بخش خانگی در طی سالهای اخیر همواره بیشتر بوده است [۱].
روند قیمتگذاری برق در ایران برخلاف کشورهای پیشرفته
بالاتر بودن قیمت بخش صنعتی به خانگی ایران و بیشتر بودن درصد افزایش قیمت برق صنعتی نسبت به خانگی، بر خلاف سیاستهای کشورهای پیشرفته است؛ در عمده کشورها نه تنها قیمت برق بخش صنعتی از برق بخش خانگی کمتر است [۲]، بلکه سیاستگذاری قیمتها در طی سالهای متوالی بر مبنای حمایت از تولید بوده به نحوی که همواره برق صنعتی با افزایش قیمت کمتر نسبت به بخش خانگی یا با کاهش قیمت بیشتر نسبت به آن مواجه شده است.
در نمودار ۲ مقادیر درصد افزایش قیمت بخشهای صنعت و خانگی کشورهای پیشرفته و ایران مشاهده میشود [۳]. در این نمودار، مقادیر زیر خط افقی نشان دهنده کاهش قیمت برق طی سالهای اخیر در حوزه مربوطه است.
کشورها قیمت برق صنعتی را کاهش می دهند
همانگونه که از نمودار ۲ مشاهده میشود، در همه کشورهای مورد نظر به جز ایران در سال ۲۰۱۵، بخش صنعت از بخش خانگی کاهش قیمت بیشتری را داشته و حتی در کشور ایتالیا با وجود بالاتر بودن قیمت برق خانگی نسبت به صنعت، بخش خانگی با افزایش قیمت و بخش صنعت با کاهش قیمت روبرو شده است.
لازم به تذکر است که کاهش قیمت بخش صنعت و خانگی در کشورهای پیشرفته به علت بالا بودن قیمتهای برق بخش صنعتی و خانگی در این کشورها بوده و با کاهش قیمت جهانی نفت، این قیمتها نیز کاهش یافته است.
قیمت برق صنعتی در ایران در جهت حمایت از تولید نیست
اما در ایران با وجود بالاتر بودن قیمت برق صنعتی نسبت به خانگی، درصد افزایش بیشتری نیز در بخش صنعت طی سالهای اخیر رخ داده است.
به دلیل اینکه قیمت برق هر دو بخش خانگی و صنعتی کشورمان پایین بوده و مطابق با قانون هدفمندسازی یارانه ها، قیمت فروش برق داخلی باید به قیمت تمام شده آن برسد، لذا بایستی برای کشورمان در هر دو بخش صنعتی و خانگی افزایش قیمت صورت بگیرد؛ اما بایستی افزایش قیمت بخش صنعت با شیب بسیار ملایمتر و افزایش قیمت بخش خانگی با شیب تندتری (به خصوص برای افراد پرمصرف) صورت گیرد تا نسبت قیمتهای این دو بخش و روند افزایش آنها به حد مطلوبی برسد.
افزایش قیمت برق برای پرمصرف ها
افزایش قیمت برق خانگی با تمرکز بر مشترکین پرمصرف و کاهش شیب افزایش قیمت در بخش صنعتی نه تنها میتواند هرچه سریعتر اهداف تعیین شده در قانون هدفمندسازی یارانه ها را محقق کند، بلکه چنین رویکردی در نظام قیمتگذاری بخش صنعت و خانگی بر محور حمایت از تولید بوده و کاملا منطبق بر سیاستهای اقتصاد مقاومتی نیز هست و در شرایطی که مصرف انرژی افزایش قابل توجهی داشته، منجر به صرفه جویی نیز می گردد.
پینوشت:
ص. آزاد، قیمت برق بخش صنعتی در کشورها ارزانتر از بخش خانگی است، ۱۳۹۶
http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained