مسیر اقتصاد/ کاهش نرخ باروری به چالشی جهانی تبدیل شده که سیاستمداران و اندیشمندان را به تکاپو واداشته است. رئیس جمهور آمریکا در روز زنان آمریکا، خود را «رئیسجمهور جمعیتمحور» نامید و همراه با مشاورانی مانند ایلان ماسک که از «فروپاشی تمدن» به دلیل کاهش جمعیت میهراسد، سیاستهای تشویقی جدیدی را پیشنهاد دادهاند.
نرخ باروری آمریکا به پایینترین حد تاریخی خود رسیده است
این نگرانیها بیپایه نیست؛ وقتی نرخ باروری کشوری به زیر سطح جایگزینی (۲.۱ فرزند به ازای هر زن) سقوط کند، پیامدهای اقتصادی سنگینی به همراه خواهد داشت: کاهش نیروی کار، افزایش هزینههای مراقبت از سالمندان و فشار بر نظامهای تأمین اجتماعی.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) گزارش میدهد نرخ باروری آمریکا در سال ۲۰۲۳ به پایینترین حد تاریخی خود (۱.۶) رسیده است. این روند کاهشی مختص آمریکا نیست؛ سازمان ملل متحد اعلام میکند میانگین جهانی باروری از ۳.۳ تولد در سال ۱۹۹۰ به ۲.۲ تولد در ۲۰۲۴ کاهش یافته و بیش از دوسوم جمعیت جهان در مناطقی با باروری زیر سطح جایگزینی زندگی میکنند. یک کارشناس از دفتر مرجع جمعیت سازمان ملل تأکید میکند این کاهش فارغ از سطح درآمد یا جغرافیا، پدیدهای جهانی است.
وجه تشابه شکست طرحهای حمایتی آمریکا با دیگر کشورها
دولت آمریکا بستهای از سیاستها شامل «پاداش ۵۰۰۰ دلاری تولد»، مدال ملی برای مادران پرجمعیت و آموزشهای باروری را مطرح کرده است. اما کارشناسان نسبت به اثربخشی این طرحها تردید دارند. استاد برجسته دانشگاه کارولینای شمالی معتقد است پاداشهای نقدی یکباره تأثیر معناداری ندارد، چنانکه تجربه کشورهایی مانند سنگاپور (۸۵۰۰ دلار به ازای هر کودک) و آلمان (۳۳۵ دلار کمک ماهانه) نشان میدهد این اقدامات نتوانسته نرخ باروری را به سطح جایگزینی بازگرداند.
هزینههای سرسامآور فرزندپروری نیز چالشی اساسی است. وزارت کشاورزی آمریکا برآورد میکند هزینه بزرگکردن یک کودک تا ۱۷ سالگی حداقل ۲۳۰,۰۰۰ دلار است. همچنین استاد دانشگاه ایالتی اوهایو تأکید میکند: «هیچ مبلغ معقولی که دولت بتواند پرداخت کند، کفاف این هزینهها را نخواهد داد.»
راهکارهای مؤثرتر؛ مراقبت از کودک و فناوریهای باروری
تحقیقات نشان میدهد کاهش هزینههای مراقبت از کودک میتواند تأثیر ملموستری داشته باشد. خانوادههای آمریکایی تا ۱۶% درآمد خود را صرف مراقبت از یک فرزند میکنند و بیش از نیمی از کودکان در مناطق با کمبود شدید امکانات مراقبتی زندگی میکنند.
مطالعهای در مجله «بررسی جمعیت و توسعه (۲۰۲۴)» نشان میدهد بهبود سیاستهای مراقبت از کودک میتواند نرخ باروری را تا ۰.۲% افزایش دهد. استاد دانشگاه ایالتی اوهایو خاطرنشان میکند: «مراقبت کافی از کودک احتمالاً مؤثرترین عامل در افزایش نرخ رشد جمعیتی است.»
حمایت از فناوریهای باروری مانند IVF نیز میتواند راهگشا باشد یک کنشگر جمعیتی از دانشگاه براون توضیح میدهد: «این فناوریها به افراد کمک میکنند به اهداف فرزندآوری خود دست یابند، بهویژه با توجه به تأخیر در فرزندآوری در جوامع مدرن.»
آیا افزایش نرخ باروری ضروری است؟
برخی کارشناسان اساساً ضرورت افزایش نرخ باروری را زیر سؤال میبرند. کارشناس امور جمعیت از سازمان ملل یادآور میشود کاهش جمعیت جهانی میتواند اثرات مثبت زیستمحیطی داشته و فشار بر منابع طبیعی را کاهش دهد. پیشبینیها نشان میدهد جمعیت جهان پس از رسیدن به اوج ۱۰.۳ میلیاردی در ۲۰۸۰، رو به کاهش خواهد گذاشت.
این کارشناس استدلال میکند بهجای تلاش برای افزایش مصنوعی نرخ تولد، بهتر است با واقعیتهای جمعیتی سازگار شویم: «ضروریتر آن است که درباره بازطراحی نظامهای بازنشستگی و ارتقای مهارتهای نیروی کار اندیشیده شود.» هیفورد نیز معتقد است تمرکز سیاستگذاری باید بر حمایت از خانوادههای موجود باشد، نه تشویق به فرزندآوری بیشتر.
مسیر پیشِ روی آمریکا برای باز طراحی ساختار جمعیتی خود
تجربیات جهانی نشان میدهد سیاستهای کوتاهمدت مانند پاداش نقدی تأثیر پایدار بر نرخ باروری ندارند. راهکارهای مؤثرتر عبارتند از: ایجاد سیستمهای مراقبت از کودک مقرونبهصرفه، افزایش مرخصیهای والدینی مناسب، حمایت از فناوریهای باروری و اصلاح نظامهای کاری برای سازگاری با والدین شاغل. در نهایت، احترام به انتخابهای فردی خانوادهها و تمرکز بر بهبود کیفیت زندگی نسلهای فعلی، خردمندانهترین مسیر در مواجهه با تغییرات جمعیتی است.
منبع: PBS News
انتهای پیام/ دولت و حکمرانی