به گزارش مسیر اقتصاد سامانه مودیان به عنوان نقطه آغاز چرخش تحولی نظام مالیاتی ایران به سمت نظام مالیاتی پیشرفته است. رویکرد اصلی در این تحول، استفاده از ابزارهای دیجیتال و فناوری روز در فرآیندهای تشخیص و وصول مالیات است. با وجود اینکه چنین ابزاری کمک شایانی به بهبود مالیات ستانی خواهد کرد، استقرار کامل آن و رفع چالش‌های انطباق آن با نظام اقتصادی برای عملکرد بهینه و موفق، نیازمند استفاده از تجارب سایر کشورها به خصوص در مسائل اجرایی است. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) با ارائه گزارشی از تجارب ۲۱ کشور در این خصوص بهره گرفته و نکاتی را ارائه نموده است. در ادامه بخشی از این گزارش مرور شده است.
۳ روش فرار مالیاتی با وجود صورتحساب الکترونیکی
در حالی که اکثر مودیان به تعهدات مالیاتی خود عمل می‌کنند، برخی مصمم هستند که این کار را نکنند. فرار مالیاتی و تقلب مالیاتی همچنان رخ می‌دهد و قابل توجه است. این مسئله نه تنها خلاف قانون است و درآمد دولت را کاهش می‌دهد، بلکه با ایجاد تبعیض، زمین بازی ناهمواری را برای مودیان متعهد ایجاد می‌کند.
بسیاری از مقامات مالیاتی در سراسر جهان انواع خاصی از فرار مالیاتی را از طریق عدم صدور صورتحساب الکترونیکی، گزارش بیش از حد کسورات از طریق صورتحساب‌های نادرست یا گزارش کمِ درآمدها مشاهده می‌کنند. فرار مالیاتی و تقلب می‌تواند با اقتصاد نقدی و اقتصاد اشتراکی (یا آنلاین) تسهیل شود. با این حال، ابزارهای فناوری مقرون‌به‌صرفه در حال حاضر برای اجرا در اختیار مقامات مالیاتی قرار دارد و از این نوع فرار مالیاتی و تقلب‌های مالیاتی جلوگیری و آن‌ها را کشف می‌کند.
افزایش تمکین مالیاتی با استفاده از ابزارهای فناوری
استفاده از ابزارهای فناوری موفقیت‌های کلیدی ایجاد کرده است که نه تنها درآمد مالیاتی قابل توجهی به دلیل کاهش فرار و تقلب مالیاتی بدست آمده است، بلکه در جایی که این راه حل ها اجرا شده است، یک اثر بازدارنده با افزایش کلی تمکین مودیان نشان داده شده است.
نتایجی که می توان با استفاده از فناوری برای کشف و جلوگیری از تقلب مالیاتی و فرار مالیاتی به دست آورد، خود گویای این موضوع است. این راه‌حل‌ها می‌توانند برد-برد باشند. تشخیص بهتر جرم، بازیابی درآمد بیشتر و هم‌افزایی که می‌تواند تمکین مالیاتی را برای اداره‌های تجاری و مالیاتی آسان‌تر کند.
در واقع استفاده از فناوری علاوه بر اینکه به سازمان‌های مالیاتی در تشخیص و وصول بهتر مالیات کمک می‌کند، با ایجاد سهولت و کم کردن تکالیف مودیان، رضایت‌مندی آنان را بیشتر می‌کند و موجب افزایش تمکین مالیاتی می‌شود.
ابزار فناوری به تنهایی ضامن موفقیت مالیات ستانی نیست
تجربه ۲۱ کشور مورد بررسی OECD نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد راه‌حل‌های کاربردی در حال حاضر وجود دارد و تعدادی از کشورها می‌توانند تجربیات خود را در فرآیند اجرا به اشتراک بگذارند. این تجربیات به کمک سایر سازمان‌های مالیاتی برای درک خطرات موجود در مورد مودیان می‌آید و قابل استفاده است. ابزارهای فناوری تنها راه حلی برای مشکل تقلب مالیاتی و فرار مالیاتی نیستند، اما اگر به طور موثر اجرا شوند، می‌توان پیشرفت قابل توجهی در زمینه‌های پرخطر داشت. این راه‌حل‌ها باید همیشه با سایر ابزارهای لازم در دسترس مقامات مالیاتی از جمله اقدامات قانونی، اجرای مؤثر، مشاوره مودیان و همکاری بین المللی همراه باشد.
این گزارش تنها بر روی چند حوزه متمرکز شده است که راه‌حل‌های فناوری تأثیر قابل توجهی دارند. همانطور که تکنولوژی و رفتار مودیان به تکامل خود ادامه می‌دهند، زمینه‌های کاری بیشتر مرتبط خواهند شد. این می‌تواند شامل کار بیشتر بر روی اقتصاد اشتراکی (مجازی) و آنلاین باشد. فرار مالیاتی، تقلب گمرکی و هر کاری که در این زمینه با وجود فناوری‌های جدید نظیر صورتحساب الکترونیکی می‌تواند مبتنی بر تجزیه و تحلیل داده‌ها بدست آید توسط گروه ویژه جرایم مالیاتی و سایر جرایم و همچنین انجمن اداره مالیات احصا و آورده شده است.
منبع:
OECD, Technology Tools to Tackle Tax Evasion and Tax Fraud, 2017
انتهای پیام/ مالیات
